Khốc liệt "sàn đấu chứng khoán": Bài học nào cho người còn trụ lại?

Những cú sốc thời gian qua phần nào đang khiến một bộ phận nhà đầu tư trong đó chủ đạo là các F0 rời bỏ thị trường. 

Ở thời điểm hiện tại, khi chúng ta vẫn đang ở trong cơn bão của sự hoảng loạn, có lẽ rất đông nhà đầu tư (đặc biệt là nhóm nhà đầu tư F0) sẽ cảm thấy rất sốc, một phần trong số này sẽ không thể vượt qua cú sốc này và rời bỏ thị trường. Tuy nhiên, đây chưa phải là lúc để ngồi lại và nói về các bài học nào đó cho tất cả những người đang hiện diện trên "đấu trường chứng khoán".

Sau cơn bão này, khi mọi thứ dần bình tĩnh hơn trở lại, có những bài học mà tất cả chúng ta sẽ cần phải "ôn lại" vì thật ra nó không phải là những vấn đề mới. Tuy nhiên, đây vẫn là những bài học rất "khó nhớ" dành cho tất cả nhà đầu tư chứ không riêng gì các F0. Đó là bài học về tâm thế của mỗi nhà đầu tư để sửa soạn cách đối mặt với rủi ro và cách chúng ta sẽ kiểm soát rủi ro.

Ông Dương Văn Chung - Giám đốc Sở Giao dịch 1, Công ty Chứng khoán MB (MBS) chia sẻ: Bản thân tôi cũng từng "sống sót" qua rất nhiều đợt downtrend vào năm 2010, 2012 và 2018. Bài học nhà đầu tư nên nhớ thời điểm này là không sử dụng đòn bẩy và không mua trung bình giá.

Có rất nhiều người bắt đáy liên tục mà không có kiến thức, thấy chỉ số P/E thấp nghĩ là rẻ và mua vào mà bỏ qua yếu tố dòng tiền và chu kỳ kinh tế. Do đó, nhà đầu tư cần thật tỉnh táo để nhận diện những xu hướng tiếp theo của thị trường và đưa ra quyết định phù hợp.

Đối với nhà đầu tư không chuyên, tôi cho rằng ở thời điểm hiện tại, họ nên đứng ngoài và chờ đợi khi vĩ mô ổn định trở lại.

Đa số ý kiến chuyên gia lúc này đều cho rằng thị trường năm nay đã không còn dễ dàng, đòi hỏi nhà đầu tư phải "đãi cát tìm vàng" để lựa chọn được cổ phiếu tốt. Nhà đầu tư trước khi xuống tiền cần phải tìm hiểu rõ câu chuyện tăng trưởng của cổ phiếu là gì? Trường hợp câu chuyện tăng trưởng mang tính dài hạn, bền vững, sẽ thích hợp để đầu tư trung và dài hạn. Ngược lại nếu là những yếu tố tăng trưởng mang tính ngắn hạn thì sẽ phù hợp để trading đánh nhanh rút gọn, và cần tuân thủ kỷ luật trading.

Việc nhầm lẫn giữa đầu tư dài hạn và trading ngắn hạn có thể khiến nhà đầu tư nguy cơ cao rơi vào trạng thái "kẹp hàng". Đối với một cổ phiếu không xác định được câu chuyện tăng trưởng thì nhà đầu tư không nên giải ngân.

Bài học tiếp theo là phải xác định rõ thời điểm chốt lời và cắt lỗ của cổ phiếu bởi trong thời gian qua đã có rất nhiều trường hợp giá cổ phiếu tăng tốt nhưng nhà đầu tư không bán, và sau đó giảm sâu xuống thấp hơn mức giá vốn.

Bên cạnh đó, thị trường cũng đã ghi nhận nhiều trường hợp cháy tài khoản do không tuân thủ kỷ luật cắt lỗ. Tuy câu trả lời phụ thuộc vào khẩu vị rủi ro của mỗi nhà đầu tư song trước khi giải ngân chúng ta nên đặt ra những phương án cụ thể và hành động để tránh bị động trước các diễn biến xấu của thị trường.