Lãi suất giảm, nhà đầu tư chứng khoán còn chờ gì nữa?

Ngày 23/5/2023, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) thông báo 2 Quyết định có hiệu lực từ ngày 25/5/2023 liên quan đến việc giảm lãi suất.

Đáng chú ý, NHNN tiếp tục điều chỉnh giảm lãi suất cho vay qua đêm đối với tổ chức tín dụng từ 6%/năm xuống 5,5%/năm; lãi suất tái cấp vốn giảm từ mức 5,5%/năm xuống 5%/năm; lãi suất tái chiết khấu giữ nguyên ở mức 3,5%/năm.

Với thị trường chứng khoán nói chung, các công ty chứng khoán và nhà đầu tư nói riêng, thông tin hạ lãi suất lập tức trở thành tâm điểm chú ý ngay sau quyết sách của NHNN.

Ở góc độ công ty chứng khoán, lãi suất giảm có lợi cho các hoạt động mở rộng quy mô vốn, cải thiện dòng tiền cho vay margin - vốn đã hao hụt rất nhiều trong 1 năm trở lại đây. 

Là một trong 3 mũi doanh thu chủ lực của các công ty chứng khoán (bên cạnh tự doanh, môi giới), hoạt động cho vay ký quỹ đến thời điểm cuối quý 1/2023 vẫn chưa thực sự phục hồi. 

Theo thống kê, dư nợ cho vay và phải thu đến ngày 31/3/2023 của toàn hệ thống ở mức 125.000 tỷ đồng - tăng nhẹ 2% so với đầu năm. Mặc dù vậy, lãi từ mảng này (chủ yếu là cho vay margin) tiếp tục giảm 13% so với quý 4/2022 và giảm 30% so với cùng kỳ năm trước về mức 3.540 tỷ đồng; biên lãi tương ứng chỉ đạt 2,8%.

Mức lãi suất tiền gửi tại một số ngân hàng hiện nay

Ở góc độ nhà đầu tư, thông tin ngân hàng nhà nước vốn đã được bàn luận nhiều ngày trước đó dưới dạng tin đồn. Trên một số diễn đàn, không ít ý kiến cá nhân bày tỏ quan điểm thông tin hạ lãi suất có lẽ không tác động quá nhiều bởi thị trường luôn phản ứng trước với các tin đồn và chính sách điều tiết vĩ mô.

Tuy nhiên với không ít nhà đầu tư tổ chức đang tham chiến trên thị trường, thông tin hạ lãi suất được NHNN phát đi được coi như một chỉ báo quan trọng quyết định đến hành động của nhóm này.

Cùng với việc điều chỉnh giảm lãi suất huy động ở một số kỳ hạn, thanh khoản trên thị trường chứng khoán đang được kỳ vọng sẽ cải thiện hơn khi một phần dòng tiền từ các kênh gửi lãi suất có thể quay trở lại.

Công ty chứng khoán phản ứng ra sao?

Ngay sau thông tin từ phía NHNN, ông Nguyễn Đức Nhân - Giám đốc Trung tâm kinh doanh - CTCP Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) đánh giá, đây là thông tin tốt (vốn đã được đồn đoán và được kỳ vọng nhiều phiên trước đó).

"Phải nhìn nhận thực tế rằng dù chưa có thông tin trên thì thị trường đã và đang ghi nhận dòng tiền đi vào cải thiện mạnh. Thông tin hạ lãi suất có thể sẽ thôi thúc những nhà đầu tư còn chậm chân và lưỡng lự nhập cuộc trở lại thông qua số lượng tài khoản đã mở tại các công ty chứng khoán". 

Bên cạnh đó, ông Nhân cũng kỳ vọng số lượng tài khoản mở mới sẽ được kích hoạt trở lại trong giai đoạn này tiến tới việc hồi phục từ nay đến cuối năm 2023 (tháng 4/2023, số lượng tài khoản chứng khoán mở mới chỉ ghi nhận mức 22.740 tài khoản - thấp nhất sau 38 tháng).

Trong bản tin cập nhật, Công ty Chứng khoán MB (MBS) cho rằng, sau động thái mới nhất, NHNN có thể sẽ tạm dừng đưa ra các thông điệp nới lỏng chính sách để quan sát và đánh giá diễn biến của mặt bằng lãi suất toàn cầu; nếu mặt bằng lãi suất toàn cầu có diễn biến thuận lợi trong vài tháng tới, NHNN có thể xem xét nới lỏng thêm chính sách tiền tệ để hỗ trợ nền kinh tế đồng thời đảm bảo ổn định các cân đối vĩ mô bao gồm lạm phát và tỷ giá.

Với thị trường chứng khoán, MBS cho rằng động thái hạ lãi suất giúp khơi thông dòng vốn vào thị trường thông qua việc tạo điều kiện cho các công ty chứng khoán huy động nguồn vốn rẻ hơn cho hoạt động cho vay margin.

Bên cạnh đó, lãi suất tiết kiệm giảm cũng làm giảm sự hấp dẫn của kênh này và khiến kênh đầu tư tài sản như chứng khoán thu hút dòng tiền hơn.

Chứng khoán MB đánh giá với mặt bằng lãi suất mới, vùng điểm
1.020 đã trở thành vùng hỗ trợ cứng cho VN-Index, làm nền cho các hoạt động trading.

Thị trường chỉ có thể thủng mốc này nếu có 2 điều kiện (xác suất xảy ra thấp) bao gồm: Mỹ tiếp tục tăng lãi suất hoặc kinh tế Mỹ chịu một cuộc khủng hoảng nặng nề.

Một số công ty chứng khoán cho rằng, tới đây, dòng tiền lớn từ một số tổ chức có thể tham gia mạnh hơn vào thị trường; VN-Index được kỳ vọng có thể sớm chinh phục mốc 1.080 điểm và hướng lên 1.100 trong ngắn hạn.

Công ty chứng khoán "sửa soạn" tâm thế mới

Sau sự lao dốc năm 2022, mùa ĐHCĐ thường niên năm 2023 vừa qua chứng kiến nhiều công ty chứng khoán lên dây cót kinh doanh tham vọng.

Chứng khoán HSC đặt mục tiêu 2.338 tỷ đồng doanh thu và 721 tỷ lợi nhuận sau thuế; SSI đặt mục tiêu lãi trước thứ 2.540 tỷ; chỉ tiêu lợi nhuận ròng của VDS là 217 tỷ đồng. BVS sau khoản lỗ 39 tỷ năm 2022 đặt mục tiêu lãi trở lại mức 156 tỷ trong năm nay. Hay như Chứng khoán Tiên Phong (ORS) cũng tăng chỉ tiêu lãi trước thuế lên mức 230 tỷ đồng (năm 2022 ghi nhận 176 tỷ).

Cùng với sự kỳ vọng kết quả kinh doanh tăng trưởng trở lại ở Top đầu, ĐHCĐ thường niên 2023 cũng chứng kiến không ít công ty chứng khoán (nhất là nhóm vừa và nhỏ) sửa soạn kế hoạch tăng vốn điều lệ thông qua phát hành thêm cổ phiếu.

Chứng khoán Nhất Việt (Mã VFS) chốt kế hoạch tăng vốn gấp 3 lần từ 803 tỷ lên 2.400 tỷ đồng thông qua việc chào bán 39,75 triệu cổ phiếu riêng lẻ và tối đa 120 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu tỷ lệ 1:1. Mục đích của đợt tăng vốn nhằm gia tăng nguồn vốn trung, dài hạn cho các hoạt động truyền thống như cho vay ký quỹ, tự doanh,...

Hay như Chứng khoán VICS (Mã VIG) đã thông qua phương án chào bán 50 triệu cổ phiếu riêng lẻ - tăng vốn từ 451 tỷ lên 1.051 tỷ đồng nhằm để bổ sung vốn phục vụ hoạt động kinh doanh và xóa một phần lỗ luỹ kế hiện hữu.

Một số công ty chứng khoán khác có kế hoạch tăng vốn điều lệ thêm từ 35 - 70% như Chứng khoán HD, Chứng khoán Apec, Chứng khoán APG hay Chứng khoán SBS.

Nhìn chung, việc tăng vốn điều lệ của các công ty chứng khoán sẽ giúp bổ sung thêm nguồn lực nhằm tăng vốn kinh doanh, cho vay margin, tự doanh, đầu tư,… Việc sửa soạn hầu bao trong bối cảnh VN-Index đi ngang cũng là hành động hợp lý nhằm chuẩn bị cho sự trở lại của thị trường vốn được dự báo trong nửa cuối năm 2023 và 2024.

Cổ phiếu chứng khoán tăng mạnh

Trên thị trường chứng khoán, sau khi tạo đáy cùng VN-Index (phiên 16/11/2022), đến thời điểm hiện tại, hầu hết cổ phiếu chứng khoán đã hồi mạnh, nhiều mã giúp nhà đầu tư X2 - X3 tài khoản sau 6 tháng tính từ mức thấp nhất phiên 16/11/2022.

Hỗ lực từ động thái giảm lãi suất cũng như những kỳ vọng về hệ thống KRX đã và đang tiếp động lực cho sự hồi phục của nhóm chứng khoán và thị trường trong nửa cuối năm.