Loại quả ‘quê mùa’ được ví như ‘kho báu’ dinh dưỡng, giúp giảm đường huyết và là thực phẩm chống ung thư tiềm năng

Bác sĩ Hoàng Khánh Toàn, nguyên chủ nhiệm khoa Y học cổ truyền tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đã chia sẻ những kiến thức thú vị về quả sung - một loại quả quen thuộc và dân dã ở vùng nông thôn Việt Nam. Theo ông, quả sung vốn được xem là một loại quả "quê mùa", thường chỉ xuất hiện trong những bữa ăn đơn giản của người nông dân, theo Báo Tuổi Trẻ.

Tuy nhiên, khi kinh tế phát triển, đời sống vật chất được cải thiện, những món ăn cao lương mỹ vị dần trở nên phổ biến. Khi những căn bệnh hiện đại như rối loạn chuyển hóa xuất hiện, người ta lại tìm về những món ăn lành mạnh, giản dị và tốt cho sức khỏe. Từ đó, quả sung dần trở thành "của ngon vật lạ", được ưa chuộng trong các nhà hàng đặc sản với nhiều món ăn hấp dẫn như sung muối, sung kho cá, sung gỏi và sung đóng lọ.

Theo nghiên cứu hiện đại, quả sung chứa nhiều dưỡng chất quý giá như glucose, saccarose, và các loại axit hữu cơ như quinic, shikimic, oxalic, citric, malic. Ngoài ra, sung còn giàu các nguyên tố vi lượng quan trọng như canxi, photpho, kali, và chứa các loại vitamin như vitamin C, B1, giúp tăng cường sức khỏe. Những nghiên cứu dược lý thực nghiệm bước đầu cũng chỉ ra rằng sung có tác dụng nhuận tràng, giúp hạ huyết áp và hỗ trợ phòng chống ung thư.

Bác sĩ Đinh Minh Trí, đến từ Đại học Y Dược TP.HCM, cũng đã làm rõ những công dụng cụ thể của quả sung đối với sức khỏe. Dưới đây là những lợi ích nổi bật mà trái sung mang lại:

1. Cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa: Trái sung giàu chất xơ, giúp kích thích hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả, đồng thời làm giảm tình trạng táo bón đáng kể. Đây là một giải pháp tự nhiên cho những ai thường gặp vấn đề về tiêu hóa.

2. Hỗ trợ sức khỏe mạch máu và tim: Sung có tác dụng cải thiện huyết áp và mỡ máu, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và các vấn đề liên quan đến chuyển hóa. Bằng cách duy trì mạch máu khỏe mạnh, sung góp phần vào việc bảo vệ hệ tim mạch.

3. Cải thiện sức khỏe làn da: Với nhiều dưỡng chất quan trọng, quả sung đặc biệt có lợi cho những người có làn da khô hoặc viêm da dị ứng. Các thành phần trong sung giúp làm dịu da và cải thiện tình trạng viêm nhiễm.

4. Đặc tính chống ung thư tiềm năng: Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm đã chỉ ra rằng lá sung và nhựa của cây sung có hoạt tính kháng u, chống lại các loại ung thư như ung thư đại trực tràng, ung thư vú, ung thư cổ tử cung và ung thư gan. Điều này mở ra tiềm năng lớn trong việc sử dụng các chiết xuất từ sung trong hỗ trợ điều trị ung thư.

5. Tăng cường sức khỏe tóc: Với hàm lượng sắt dồi dào, sung đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì mái tóc khỏe mạnh. Sắt giúp cải thiện tuần hoàn máu đến da đầu, từ đó nuôi dưỡng tóc chắc khỏe và ngăn ngừa tình trạng rụng tóc.

6. Bảo vệ thị lực: Sung chứa một lượng đáng kể vitamin A, giúp bảo vệ mắt và duy trì thị lực tốt. Vitamin A tạo thành lớp màng bảo vệ giác mạc, giúp mắt chống lại các tác nhân gây hại như bụi bẩn, ánh sáng xanh và tia UV.

7. Duy trì hoạt động của hệ thần kinh: Nhờ chứa các vitamin nhóm B, trái sung hỗ trợ duy trì sự khỏe mạnh của hệ thần kinh. Vitamin B1 còn giúp giảm căng thẳng, mệt mỏi, tăng khả năng sáng tạo và nâng cao sự minh mẫn của não bộ.

8. Tăng cường sức khỏe xương khớp: Sung là nguồn cung cấp dồi dào canxi và kali - hai khoáng chất quan trọng trong việc duy trì sự chắc khỏe của xương khớp. Đặc biệt, canxi giúp ngăn ngừa loãng xương, còn kali giúp duy trì sự cân bằng điện giải trong cơ thể.

Cách dùng quả sung để chữa các loại bệnh lý cụ thể

Theo bác sĩ Hoàng Khánh Toàn, trong y học cổ truyền, quả sung được coi là một loại dược liệu quý với nhiều công dụng trong việc điều trị các bệnh lý khác nhau. Sung có vị ngọt, tính bình, và có tác dụng kiện tỳ ích vị (giúp tăng cường chức năng tiêu hóa), nhuận phế lợi hầu (giảm ho và viêm họng), nhuận tràng thông tiện (chữa táo bón), tiêu thủng và giải độc. Quả sung thường được dùng trong các trường hợp như viêm ruột, kiết lỵ, táo bón, trĩ xuất huyết, sa trực tràng, viêm họng, ho khan, sản phụ thiếu sữa, mụn nhọt lở loét và nhiều bệnh khác.

Về liều lượng sử dụng, bác sĩ Toàn cho biết có nhiều cách dùng quả sung để điều trị bệnh, tùy theo từng loại bệnh cụ thể. Nếu uống, có thể dùng 30-60g sung tươi hoặc khô mỗi ngày để sắc uống, hoặc ăn sống từ 1-2 chùm nhỏ. Đối với những bệnh ngoài da, quả sung có thể được thái phiến để đắp lên vùng da bị tổn thương hoặc nấu nước để rửa vết thương. Ngoài ra, sung còn có thể sấy khô và tán thành bột để rắc lên vết thương hoặc dùng trong điều trị viêm loét.

Dưới đây là một số cách dùng quả sung để chữa bệnh cụ thể:

1. Viêm họng: Dùng sung tươi sấy khô, tán thành bột mịn, sau đó lấy một chút bột thổi vào họng để giảm viêm. Ngoài ra, có thể dùng sung tươi gọt vỏ, thái lát, sắc kỹ lấy nước, thêm đường phèn và cô nhỏ lửa cho đến khi hỗn hợp thành dạng cao. Sử dụng cao này để ngậm hàng ngày sẽ giúp giảm viêm và đau họng.

2. Ho khan không có đờm: Lấy sung chín rửa sạch, giã nát rồi ép lấy nước cốt. Uống nước cốt này mỗi ngày một lần để làm dịu cổ họng và giảm ho.

3. Viêm loét dạ dày tá tràng: Sung được sao khô và tán bột. Uống bột sung mỗi ngày 2-3 lần, mỗi lần khoảng 6-9g cùng với nước ấm để làm dịu và bảo vệ niêm mạc dạ dày.

4. Tỳ vị hư nhược, rối loạn tiêu hóa: Dùng 30g sung thái nhỏ, sao hơi cháy rồi hãm với nước sôi. Sau 20 phút, thêm một chút đường phèn và uống như trà hàng ngày để cải thiện chức năng tiêu hóa.

5. Táo bón: Sung tươi có thể sắc uống mỗi ngày để làm nhuận tràng. Ngoài ra, ăn 3-5 quả sung chín mỗi ngày cũng giúp cải thiện tình trạng táo bón. Một phương pháp khác là hầm 10 quả sung tươi với ruột già lợn để ăn trong ngày, vừa ngon miệng vừa giúp trị táo bón.

6. Sản phụ thiếu sữa: Dùng 120g sung tươi hầm cùng 500g móng lợn cho đến khi thật nhừ. Món ăn này không chỉ bổ khí huyết mà còn kích thích tuyến sữa hoạt động, rất tốt cho các sản phụ sau sinh bị thiếu sữa hoặc cơ thể suy nhược.

7. Viêm khớp: Sung tươi có thể hầm với thịt lợn nạc để ăn, hoặc tráng với trứng gà. Cả hai món này đều giúp giảm đau và viêm khớp hiệu quả.

8. Mụn nhọt, lở loét: Dùng quả sung chín sao khô, tán thành bột, sau đó rắc lên vùng da bị tổn thương. Trước khi rắc bột, có thể ngâm rửa vùng da bị viêm bằng nước sắc từ quả hoặc lá sung để làm sạch vết thương và giúp thuốc thấm sâu hơn.

Mặc dù quả sung có nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng không phải ai cũng nên sử dụng loại quả này. Một số đối tượng cần thận trọng khi sử dụng sung, bao gồm:

1. Người bị xuất huyết trực tràng hoặc đau dạ dày: Quả sung chín có tính nóng, nếu ăn nhiều có thể làm trầm trọng hơn tình trạng xuất huyết trực tràng và đau dạ dày.

2. Người bị hạ đường huyết: Mặc dù quả sung giúp kiểm soát đường huyết, nhưng đối với những người đã có tình trạng hạ đường huyết, việc ăn quá nhiều sung có thể làm đường huyết giảm xuống mức nguy hiểm.

3. Người bị sỏi thận, sỏi mật, sỏi bàng quang: Sung chứa nhiều oxalate, một chất có thể kết hợp với canxi trong cơ thể để tạo thành sỏi. Do đó, những người có bệnh lý về sỏi thận hoặc mật cần tránh ăn sung.

4. Người có da nhạy cảm: Nếu bạn có làn da dễ bị kích ứng, tốt nhất không nên ăn sung, vì nó có thể gây ra các phản ứng dị ứng như viêm mũi, viêm kết mạc hoặc thậm chí là sốc phản vệ.

Trước khi sử dụng quả sung để chữa bệnh, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để đảm bảo an toàn và tránh những tác dụng phụ không mong muốn.

*Tổng hợp

>> Công dụng đặc biệt khiến loại quả phổ biến ở Việt Nam được 'săn lùng', thu mua với mức giá cao kỷ lục