Mặt bằng lãi suất tiền gửi sẽ tiếp tục tăng

Về mặt bằng lãi suất tiền gửi, tính tới ngày 14/09/2022, lãi suất tiền gửi kỳ hạn 3 tháng và lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân đã tăng mạnh lần lượt là 44 điểm và 51 điểm cơ bản so với thời điểm cuối năm 2021.

Trong khi đó, lãi suất tiền gửi tại các ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước tăng chậm hơn đáng kể.

Cụ thể, tính tới ngày 14/09/2022, lãi suất tiền gửi kỳ hạn 3 tháng và lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước mới tăng lần lượt là 3 điểm và 7 điểm cơ bản so với thời điểm cuối năm 2021.

VNDirect duy trì dự báo lãi suất tiền gửi sẽ tiếp tục tăng trong những cuối năm 2022 bởi các yếu tố như tác động từ việc NHNN nâng lãi suất điều hành, NHNN đã chính thức cấp thêm giới hạn tăng trưởng tín dụng cho một số NHTM kể từ đầu tháng 9, dẫn đến sự gia tăng nhu cầu vốn của các NHTM.

Bên cạnh đó, tăng trưởng tiền gửi có tốc độ chậm trong 7 tháng đầu năm 2022 (+4,2% so với đầu năm, +9,9% svck) do lãi suất tiền gửi kém hấp dẫn hơn so với các kênh đầu tư khác. Việc FED dự kiến sẽ
tăng lãi suất điều hành lên mức 4,25-4,5% vào cuối năm 2022, và USD mạnh hơn gây áp lực lên tỷ giá hối đoái và lãi suất của Việt Nam.

Các chuyên gia tại VNDirect dự báo lãi suất tiền gửi có thể tăng thêm 30-50 điểm cơ bản từ mức hiện tại trong những tháng cuối năm 2022.

Theo đó, lãi suất tiền gửi 12 tháng của NHTM (bình quân) tăng lên mức 6,1-6,3%/năm vào cuối năm 2022, vẫn thấp hơn so với mức trước đại dịch là 7%/năm.

Sang năm 2023, VNDirect cho rằng, đà tăng lãi suất tiền gửi sẽ duy trì do NHNN tăng lãi suất điều hành để kiềm chế lạm phát, ổn định tỷ giá. Bên cạnh đó, NHTM tăng nhu cầu huy động vốn để tài trợ cho hoạt động cho vay trong bối cảnh nền kinh tế phục hồi mạnh mẽ.

Các chuyên gia dự báo, lãi suất huy động có thể tăng thêm 50 điểm cơ bản trong năm 2023, theo đó lãi suất tiền gửi 12 tháng của NHTM (bình quân) tăng lên mức 6,6-6,8%/năm vào cuối năm 2023, vẫn thấp hơn so với mức trước đại dịch là 7,0%/năm.

Cần đẩy mạnh triển khai gói hỗ trợ lãi suất 2% cho doanh nghiệp

Gói cấp bù lãi suất 2% nằm trong gói kích thích kinh tế theo Nghị quyết 43 của Quốc hội và Nghị định 31 của Chính phủ. Quy mô hỗ trợ lên đến 40.000 tỷ đồng, dành cho các doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ kinh doanh.

Có khoảng 10 nhóm ngành chính sẽ được hỗ trợ, bao gồm hàng không; du lịch; vận tải và kho bãi; nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản; chế biến chế tạo.

Theo kế hoạch sẽ giải ngân 16.000 tỷ đồng trong năm nay và 24.000 tỷ đồng trong năm sau.

Tuy nhiên, đến ngày 2/9, giải ngân các chính sách hỗ trợ thuộc Chương trình sơ bộ đạt 55.500 tỷ đồng, trong đó: hỗ trợ 2% lãi suất đạt 13,5 tỷ đồng, rên dư nợ cho vay khoảng 4.300 tỷ đồng, vẫn còn hạn chế…

Một trong những vướng mắc khiến tỷ lệ giải ngân còn thấp lại đến từ tâm lý e ngại "hậu kiểm", phải kiểm tra, kiểm toán các khoản vay sau đó.

Nhiều ngân hàng cho biết, qua rà soát có hàng nghìn khách hàng thuộc diện được hỗ trợ giảm lãi suất, nhưng không có nhiều người nộp đề nghị hỗ trợ. Do đó, dù muốn giải ngân nhanh, họ cũng không thể.

Không phải chỉ có từ phía người vay, ngay cả chính những người cho vay là các ngân hàng thương mại cũng vướng.

Trong cuộc họp thảo gỡ vướng mắc do Ngân hàng Nhà nước tổ chức gần đây, nhiều ngân hàng thương mại cũng cho biết chính họ cũng lúng túng bởi quy định chỉ được hỗ trợ cho khách hàng "có khả năng phục hồi". Nhưng thế nào là có khả năng phục hồi lại không được quy định rõ.

Các chuyên gia cho rằng, cần triển khai nhanh hơn gói hỗ trợ lãi suất 2% cho doanh nghiệp để góp phần kìm đà tăng của lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ cho doanh nghiệp.

Điều này là hết sức cần thiết trong bối cảnh lãi suất điều hành và lãi suất tiền gửi có thể tiếp tục tăng cao hơn trong những tháng tới, gây sức ép lên mặt bằng lãi suất cho vay.

Nếu được triển khai tốt, gói cấp bù lãi suất 2% có thể giúp giảm lãi suất cho vay trung bình 20-40 điểm cơ bản và bù đắp phần nào việc tăng lãi suất do sức ép từ việc tăng lãi suất huy động.

VNDirect dự báo lãi suất cho vay có thể ổn định ở vùng thấp trong những tháng cuối năm 2022 trước khi áp lực lãi suất huy động kéo mặt bằng lãi suất cho vay tăng khoảng 60-80 điểm cơ bản (bình quân) trong năm 2023.