Một công ty đứng trên bờ vực “phá sản” do bong bóng xe điện nổ tung

WM Motor Holdings rơi vào tình cảnh khó khăn do không thể tăng doanh số xe điện

WM Motor Holdings - một nhà sản xuất xe điện có trụ sở tại Thượng Hải từng nhận được kỳ vọng rất cao. Công ty này được “chống lưng” bởi gã khổng lồ công nghệ Baidu và được thành lập bởi một cựu giám đốc điều hành của Volvo AB. Giờ đây, WM Motor có nguy cơ trở thành một nạn nhân khác của sự thay đổi chậm chạp trong thị trường xe điện đông đúc của Trung Quốc.

Theo nguồn tin của Bloomberg, người sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Shen Hui đã viết trong một bản ghi nhớ nhân viên hồi đầu tháng này rằng: “Công ty cần phải cắt giảm chi phí để tồn tại”. Theo một bản ghi nhớ khác đề ngày 21/11 thì: Tiền lương của nhân viên đã bị cắt giảm khoảng 30% trong tháng 10 còn một số nhà quản lý bị cắt giảm 50.

Ít nhất 20% lực lượng lao động của WM Motor đã bị sa thải kể từ tháng 11, cộng thêm một lượng người tự nguyện rời đi đã dẫn đến tổng số lượng nhân sự giảm khoảng 40% xuống còn dưới 2.000 nhân viên. Một số công nhân bị sa thải vẫn đang chờ bồi thường trong khi đó các khoản thanh toán cho một số nhà cung cấp và nhà thầu đã bị trì hoãn hoặc chỉ được thực hiện một phần.

Tình hình hiện nay là một thay đổi lớn so với chỉ vài năm trước, khi WM Motor được coi là một trong những công ty khởi nghiệp xe điện hứa hẹn nhất của Trung Quốc. Họ từng lập kỷ lục giao hàng và xem xét niêm yết trên sàn Thượng Hải. Tuy nhiên, kế hoạch IPO đó chưa bao giờ thành hiện thực và WM hiện đang tìm cách niêm yết thông qua một vụ sáp nhập ở Hồng Kông, nơi nhà sản xuất xe điện Zhejiang Leapmotor Technology Co. đã có màn ra mắt thảm hại vào năm ngoái.

Với hơn 500 nhà sản xuất xe điện đã đăng ký vào năm 2019, cạnh tranh đang ngày càng gay gắt trên thị trường ô tô Trung Quốc. Điều đáng nói là rất nhiều trong số đó là những công ty nhỏ tìm kiếm trợ cấp của chính phủ. Hơn một nửa đã phá sản hoặc hết vốn khi Tesla và các nhà sản xuất địa phương như BYD ngày càng chiếm ưu thế.

Ban đầu được hỗ trợ bởi Tencent Holdings Ltd. và Foxconn Technology Group và được thành lập bởi các cựu giám đốc điều hành của các nhà sản xuất ô tô châu Âu, Byton đã tạm dừng hoạt động sản xuất ô tô trước đó trong đại dịch. Evergrande New Energy Vehicle Group Ltd. là một công ty khác có tham vọng lớn nhưng hiện cũng bị đình trệ.

Chỉ có khoảng 108.000 xe điện của WM Motor được bán và đăng ký kể từ năm 2018, theo dữ liệu bảo hiểm từ Trung tâm Nghiên cứu và Công nghệ Ô tô Trung Quốc. Ngược lại, BYD – đơn vị dẫn đầu thị trường cho biết họ đã cung cấp 911.140 xe điện thuần túy chỉ riêng trong năm ngoái.

WM Motor dường như đã đảm bảo được một nguồn tài trợ vốn mới vào tháng trước, khi Apollo Future Mobility Group Ltd. - một nhà sản xuất và thiết kế ô tô có trụ sở tại Hồng Kông - thông báo rằng một trong các đơn vị của họ sẽ mua công ty với giá 2,02 tỷ USD trong một thỏa thuận mua toàn bộ cổ phiếu. Nếu thành công, thương vụ này có thể cho phép WM Motor khai thác thị trường vốn để huy động vốn.

Bóng ma quá khứ

Theo CNN, ông William Quinn, giảng viên tại Trường Quản lý Queen ở Anh - người nghiên cứu về bong bóng thị trường chứng khoán, cho biết dù chưa công ty đại chúng nào mới tham gia vào lĩnh vực xe điện bị kết tội gian nhận nhưng gian lận thực sự là điển hình của bong bóng trên thị trường chứng khoán.

Ông Quinn lấy ví dụ về bong bóng xe đạp của Anh trong những năm 1890, khi hàng trăm công ty xe đạp được niêm yết trên thị trường chứng khoán với mức định giá quá cao. Gần như tất cả số chúng đều phá sản trong vòng vài năm sau đó.

David Kirsch, giáo sư kinh doanh của Đại học Maryland và là đồng tác giả của cuốn sách "Bong bóng và sự sụp đổ", cho biết ông hy vọng một số công ty khởi nghiệp xe điện sẽ tồn tại nhưng cũng phải nhấn mạnh rằng nhiều công ty sẽ thất bại. Kirsch cũng tin rằng doanh nghiệp nào sống, doanh nghiệp nào chết đang dần được làm sáng tỏ.

Đã có những công ty xe điện không thể đứng vững. Nikola và Lordstown Motors là những cái tên trong số đó. Chúng sụp đổ sau khi các báo cáo quan trọng cho thấy hành vi sai lầm và không phù hợp trong hoạt động.

Và không chỉ có các công ty xe điện Mỹ trong vòng xoáy này. Các công ty xe điện Trung Quốc cũng đã bị cuốn theo. Hàng loạt công ty xe điện đình đám ở nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới đã mất nửa giá trị trong thời gian qua. Ngay cả các nhà sản xuất pin cho xe điện cũng bị "vạ lây".

Kirsch coi việc bán tháo cổ phiếu tại các start up xe điện muốn cạnh tranh với Tesla là bằng chứng cho thấy sự khó khăn trong việc biến một câu chuyện truyền cảm hứng cho các nhà đầu tư thành một doanh nghiệp có khả năng chứng tỏ mình trên giấy tờ với doanh thu và lợi nhuận.

"Nhiều công ty trong số này đang trong cảnh nước lên, thuyền lên. Tuy nhiên, khi thủy triều rút đi, bạn sẽ thấy ai là kẻ chẳng còn lại thứ gì", Kirsch nói.