Một doanh nghiệp nhà nước của Singapore biến 354 triệu thành gần 390 tỷ SGD sau 50 năm, điều gì làm nên thành công?

Ngày 24/9, trong bài phát biểu kỷ niệm 50 năm thành lập Temasek, Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Tài chính Lawrence Wong đã có những chia sẻ sâu sắc về hành trình phát triển của tập đoàn, đồng thời nhấn mạnh vai trò quan trọng của tập đoàn này trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và đa dạng hóa nền kinh tế Singapore. Từ một doanh nghiệp quốc doanh, Temasek đã trở thành động lực chính giúp Singapore vươn lên trở thành một trung tâm tài chính hàng đầu châu Á.

Khởi đầu của Temasek

Temasek được thành lập vào năm 1974, trong một giai đoạn đầy khó khăn của Singapore. Khi đó, quốc gia này phải đối mặt với hậu quả nặng nề từ việc Anh rút quân, để lại các căn cứ quân sự trống rỗng. Chính phủ Singapore đã nỗ lực biến đổi các cơ sở này thành các công trình dân sự, như xưởng đóng tàu quân sự trở thành thương mại, và các phân xưởng chuyển đổi thành các công ty kỹ thuật.

Vào thời điểm đó, Singapore vẫn đang ở giai đoạn đầu của quá trình công nghiệp hóa. Để thúc đẩy sự phát triển kinh tế và tạo việc làm, Chính phủ Singapore đã chủ động cho một số công ty vay vốn và đồng đầu tư với các nhà đầu tư khác để thu hút vốn và tạo ra việc làm. Tuy nhiên, hệ quả là Chính phủ sở hữu một loạt các công ty không liên quan đến nhau, từ xưởng đóng tàu đến hãng hàng không và thậm chí là công ty sản xuất nước cốt gà.

Trong bối cảnh này, nhiều nước đang phát triển có xu hướng để Chính phủ tham gia trực tiếp vào hoạt động kinh tế. Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo sáng lập của Singapore, như Tiến sĩ Goh Keng Swee, Bộ trưởng Tài chính đầu tiên, đã nhận thấy những cạm bẫy từ việc quản lý doanh nghiệp nhà nước. Họ cảnh báo rằng những doanh nghiệp này có thể bắt đầu với ý định tốt nhưng dễ dàng mất phương hướng, trở nên kém hiệu quả và lãng phí.

Với một đội ngũ kinh tế xuất sắc, bao gồm Tiến sĩ Goh, ông Hon Sui Sen và ông Lim Kim San, Chính phủ đã xác định rằng cần phải tránh việc tự vận hành các công ty. Vì vậy, Temasek được thành lập để tiếp quản các công ty mà Chính phủ sở hữu, với mục tiêu quản lý các công ty theo các nguyên tắc thương mại. Các công ty sẽ hoạt động độc lập với Chính phủ. Điều này có nghĩa là Chính phủ không mong đợi ân huệ từ các công ty; và các công ty cũng không yêu cầu Chính phủ ưu ái. Việc giữ vững kỷ luật thương mại trong suốt 50 năm qua đã góp phần giúp Singapore định hình sự phát triển kinh tế của quốc gia.

Thành tựu và đóng góp

Trong suốt hành trình 50 năm, Temasek đã không ngừng lớn mạnh, từ việc tiếp quản 35 công ty ban đầu do Chính phủ giao phó đến việc phát triển thành một trong những tổ chức đầu tư hàng đầu trên thế giới.

Ban đầu, vai trò của Temasek chủ yếu mang tính hành chính, tập trung vào việc quản lý các công ty được Chính phủ giao phó. Danh mục đầu tư ban đầu của Temasek bao gồm 35 công ty, trong đó nhiều công ty sau này đã trở thành những cái tên quen thuộc như PSA, SingTel, và SingPower. Tuy nhiên, theo thời gian, Temasek đã chuyển mình thành một nhà quản lý danh mục đầu tư tích cực, tái cơ cấu các công ty kém hiệu quả và hỗ trợ mở rộng quy mô cho những công ty có tiềm năng, đồng thời tiến ra thị trường quốc tế.

Danh mục đầu tư của Temasek dần mở rộng từ Singapore ra khắp châu Á và sau đó là toàn cầu, với sự hiện diện mạnh mẽ ở các khu vực như châu Âu, châu Mỹ và Trung Đông. Temasek không ngừng tìm kiếm cơ hội đầu tư mới, sẵn sàng chấp nhận rủi ro cao hơn để gia tăng giá trị.

Một số công ty ban đầu do Temasek tiếp quản đã trở thành những ‘đế chế’ trong ngành công nghiệp toàn cầu, điển hình là DBS và Singapore Airlines (SIA). Sự táo bạo trong việc khai phá giá trị và đẩy xa ranh giới đã đặt nền móng cho sự chuyển đổi của Temasek, giúp tổ chức này ngày càng phát triển mạnh mẽ.

Không chỉ mang lại lợi ích cho các cổ đông và công ty trong danh mục đầu tư, Temasek còn đóng góp to lớn vào sự phát triển kinh tế của Singapore, tạo ra hàng ngàn việc làm với mức lương tốt cho người dân. Dù mở rộng ra quốc tế, Temasek vẫn luôn giữ Singapore làm căn cứ chính và duy trì năng lực quan trọng tại đây.

Trong cuộc chiến chống lại đại dịch Covid-19, Temasek đã tham gia tích cực, giúp Singapore kết nối với các chuỗi cung ứng thiết yếu và hỗ trợ trong việc thiết lập các cơ sở chăm sóc cộng đồng. Đồng thời dẫn đầu các hoạt động từ thiện và trách nhiệm xã hội thông qua Tổ chức Từ thiện Temasek và Quỹ Temasek.

"Chúng ta thấy rõ điều này trong giai đoạn Covid. Temasek và các công ty trong danh mục đã giúp Singapore kết nối với các chuỗi cung ứng thiết yếu. Các bạn thiết lập các Cơ sở Chăm sóc Cộng đồng tại khu Changi Expo và Trung tâm Triển lãm Changi trong thời gian kỷ lục. Nhân viên của Temasek cũng tham gia phần mình – tình nguyện cho các hoạt động tại chỗ, tiến hành xét nghiệm và phân phát khẩu trang và nước sát khuẩn cho người Singapore. Chúng ta đã chiến thắng cuộc chiến chống lại Covid vì đất nước của chúng ta đã đoàn kết; vì Temasek cũng như các công ty trong danh mục đã đứng lên khi cần, góp phần không nhỏ của mình trong những giờ phút tối tăm nhất.

Temasek thật sự tin rằng không những chỉ làm việc hiệu quả, mà còn phải làm việc đúng và làm việc tốt. Tôi hoan nghênh cam kết của Temasek trong việc hỗ trợ những người cần được giúp đỡ, cả ở Singapore và xa hơn, thông qua Tổ chức Từ thiện Temasek và Quỹ Temasek. Tôi cũng rất vui vì các công ty trong danh mục của Temasek đang dẫn dắt trong vai trò của các công dân doanh nghiệp có trách nhiệm, đóng góp cho các chương trình có ý nghĩa, từ việc hỗ trợ cho các gia đình dễ bị tổn thương cho đến việc bảo vệ môi trường.

Cân bằng và thực hiện tất cả các mục tiêu đa dạng này không bao giờ là điều dễ dàng. Năng lực thực hiện tốt những điều này của Temasek và các công ty trong danh mục phụ thuộc vào năng lực lãnh đạo và con người của các bạn.

Nhiều kết quả tích cực mà chúng ta nhìn thấy hôm nay thực sự là trái ngọt của sự lao động và tầm nhìn của các vị tiền bối – những người đã sáng lập và sau này cải cách Temasek, cũng như những người đã điều hành các công ty trong danh mục. Họ đã dốc hết tâm trí và sức lực của mình để xây dựng những gì chúng ta có hôm nay. Chúng ta nợ họ lòng biết ơn to lớn của mình.

Với tư cách là Bộ trưởng Tài chính, tôi đặc biệt cảm kích các thành viên đã và đang tiếp tục phục vụ trong Hội đồng quản trị của Temasek. Họ đến từ cả Singapore và nước ngoài, với nền tảng khác nhau, từ lãnh đạo doanh nghiệp đến lực lượng chuyên gia rồi đến các nhà lãnh đạo khu vực công. Chính phủ đã rất cẩn thận không can thiệp hay có ảnh hưởng đến các quyết định đầu tư của Temasek. Cách tiếp cận của chúng tôi là để Hội đồng quản trị tự chịu trách nhiệm về hiệu quả hoạt động của Temasek theo thời gian.

Cách tiếp cận này có thể thực hiện được bởi vì chúng ta có những thành viên Hội đồng đủ năng lực và có thể tin tưởng được cùng làm việc với Ban giám đốc chăm sóc cho lợi ích lâu dài của chúng ta; bảo vệ những gì chúng ta được thừa hưởng tại Temasek, xây dựng trên nền tảng đó và truyền lại cho các thế hệ tương lai ở vị thế tốt hơn so với những gì chúng ta có khi bắt đầu.

Tối nay, tôi muốn ghi nhận lòng biết ơn của mình đến tất cả mọi người trong Temasek và các công ty thuộc danh mục Temasek. Chúng tôi xin ghi ơn những đóng góp của các bạn trong suốt năm thập kỷ qua. Đến tất cả mọi người – cả những người đã nghỉ và còn đang làm việc – những người đã đóng góp cho Temasek và cộng đồng Temasek, tôi xin gửi một lời cảm ơn to lớn", ông Wong nói.

Thành công trong môi trường mới

Dù đã đạt được nhiều thành tựu, Temasek vẫn không ngừng hướng về tương lai. Trong bối cảnh toàn cầu đầy biến động hiện nay, cuộc cạnh tranh quyền lực giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đang ngày càng gia tăng, tạo ra những nghi ngờ và ngờ vực trong quan hệ quốc tế. Các lĩnh vực quan trọng như trí tuệ nhân tạo và chất bán dẫn đang chịu sự kiểm soát ngày càng chặt chẽ, và những lo ngại về an ninh đang lan rộng sang nhiều lĩnh vực khác. Điều này đòi hỏi các quốc gia, bao gồm cả Singapore, phải tái cấu trúc chuỗi cung ứng để đảm bảo tính linh hoạt và khả năng tự cường.

Trong khi nhiều quốc gia đang chuyển từ mô hình tự do thương mại sang bảo hộ có mục tiêu, Singapore, với tư cách là một nền kinh tế nhỏ nhưng linh hoạt, cần tìm kiếm con đường riêng. Chính phủ cần duy trì môi trường thuận lợi để doanh nghiệp và doanh nhân phát triển, đồng thời không ngừng thúc đẩy thương mại và đầu tư thông qua các diễn đàn khu vực và đa phương. Sự uy tín và ổn định của Singapore chính là yếu tố tạo nên lợi thế cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

Temasek, một trong những tập đoàn đầu tư hàng đầu, đã phát triển mạnh mẽ và khác xa so với hình ảnh của chính mình vào năm 1974. Với chuyên môn sâu rộng và mạng lưới đối tác lớn mạnh trên toàn cầu, Temasek đang ở vị thế thuận lợi để đón đầu các cơ hội mới. Tuy nhiên, những giá trị cốt lõi như tuân thủ tiêu chuẩn, tư duy dài hạn và phát triển có kỷ luật vẫn là nền tảng cho sự thành công bền vững của Temasek. Trong môi trường toàn cầu đầy biến động, Temasek sẽ tiếp tục là một đối tác đáng tin cậy, giúp Singapore duy trì vị thế và phát triển mạnh mẽ trong tương lai.

"Các bạn đang tiến về phía trước từ một vị thế mạnh mẽ, trong khi tìm kiếm các cơ hội mới để đưa Temasek lên tầm cao tiếp theo. Nhưng ngay cả khi Temasek khởi đầu giai đoạn chuyển đổi tiếp theo của mình, có một số điều không thể và không được thay đổi – đó là sự tuân thủ các tiêu chuẩn và giá trị mẫu mực; là khả năng suy nghĩ dài hạn, là phát triển với kỷ luật chiến lược, và góp phần nâng cao hơn nữa thương hiệu Singapore về chất lượng, độ tin cậy, tính kỷ luật và tính chính trực. Những đặc điểm này đã làm Temasek nổi tiếng, và sẽ đảm bảo rằng Temasek tiếp tục là một đối tác lâu dài được đánh giá cao và đáng tin cậy.

50 năm là một cột mốc vinh quang, là nửa thế kỷ cam kết không hề lay chuyển, là sự kiên cường và cống hiến từ tất cả mọi người đã góp phần vào hành trình phi thường này. Tôi chúc Temasek một sinh nhật 50 thật hạnh phúc. Chúc các bạn tiếp tục thành công trong nhiều năm tới nữa", Thủ tướng Singapore nhấn mạnh.

Theo Business Insider

>> 10 nền kinh tế hấp dẫn nhân tài nhất thế giới: Bất ngờ không có Mỹ, một quốc gia Đông Nam Á lọt top 2