Một thị trấn ở 'nóc nhà thế giới' đang chìm với tốc độ 6,5cm/năm, phần lớn địa hình có nguy cơ bị xóa sổ hoàn toàn

Joshimath thuộc bang Uttarakhand, miền Bắc Ấn Độ và nằm ở độ cao 1.875m so với mực nước biển, là cửa ngõ quan trọng để tiến vào các chuyến thám hiểm lên dãy Himalaya - "nóc nhà của thế giới". Thị trấn này cũng nổi tiếng là điểm đến hấp dẫn của những người hành hương và khách du lịch, với nhiều ngôi đền thiêng.

Lượng khách du lịch tăng lên hàng năm, mang đến cho người dân địa phương nơi đây nhiều cơ hội việc làm, nhưng cũng chính sự phát triển nhanh chóng cũng đã dẫn đến nhiều vấn đề cho Joshimath.

Theo nghiên cứu, Joshimath và các khu vực xung quanh đang chìm với tốc độ 6,5cm mỗi năm. Cũng trong khoảng thời gian từ ngày 27/12/2022 đến ngày 8/1/2023, tại Joshimath, nhà cửa của hơn 600 hộ gia đình và ngay cả trên các tuyến đường chính của thị trấn xuất hiện các vết nứt lớn do sụt lún. Theo các chuyên gia, các khu vực miền núi với địa hình mỏng manh này không thể chịu đựng được gánh nặng của sự phát triển tràn lan từ việc xây dựng đường sá hay các tòa nhà khách sạn cao tầng.

“Joshimath và nhiều thị trấn khác ở dãy Himalaya có xu hướng sụt lún về mặt địa chất, còn được gọi là sự sụt lún hoặc lắng đọng của bề mặt Trái đất. Các yếu tố tự nhiên khiến Joshimath có nguy cơ bị chìm rất cao bởi các dự án xây dựng quy mô lớn cũng như lũ quét và mưa lớn do khí hậu gây ra", một quan chức cấp cao của Ấn Độ cho biết.

Hồi tháng 8/2022, các nhà địa chất cũng đã tiến hành một cuộc khảo sát địa chất ở Joshimath và nhận thấy rằng tốc độ xói mòn đất đang diễn ra ngày càng nhanh. Phần lớn nguyên nhân là do lượng mưa lớn vào tháng 10/2021 và lũ quét tàn khốc đầu năm đó. Điều này đã làm dấy lên lo ngại về tác động của biến đổi khí hậu với khu vực.

Giải thích về nguyên nhân gốc rễ của cuộc khủng hoảng hiện nay ở Joshimath, SP Sati, Phó Giáo sư giảng dạy khoa học môi trường tại Đại học Lâm nghiệp ở Ranichauri nhận xét: “Joshimath nằm trên đống đổ nát do lở đất cổ xưa để lại. Nếu chúng ta quay ngược thời gian, đó là thủ đô của các vị vua thuộc dòng dõi Katyuri. Các vị vua này đã phải di dời sau khi một số thiên tai tấn công thị trấn”.

Vào những năm 1960, các tòa nhà ở Joshimath đã xuất hiện các vết nứt, đây là bằng chứng đầu tiên về các vết nứt hình thành ở vùng núi Joshimath và người ta cho rằng nó có thể gây nguy hiểm cho người dân. Tình hình thậm chí còn tồi tệ đến mức chính quyền đã phải thành lập một ủy ban chuyên trách để tìm ra nguyên nhân đằng sau sự chìm dần của thị trấn.

Theo đó, Ủy ban đã khuyến nghị rằng cần phải ngừng ngay việc nổ mìn phá đá. Ngoài ra, địa phương cũng cần phát triển hệ thống thoát nước trong thị trấn để ngăn nước mưa thấm vào, cũng như tránh đào đất ở các sườn dốc và thu gom vật liệu xây dựng trong khu vực 5km lân cận, đồng thời cấm chặt cây để tránh sạt lở đất.

Dẫu vậy, bất chấp những khuyến nghị từ chính quyền, các hoạt động xây dựng đường xá, đập, đường hầm và các tòa nhà nhiều tầng vẫn tiếp tục không hề có dấu hiệu suy giảm. Tình hình hiện tồi tệ đến mức sự tồn tại của cả thị trấn Joshimath đang gặp nguy hiểm.

“Hiện tại không thể khắc phục thiệt hại. Với tốc độ mà các vết nứt đang phát triển, có vẻ như phần lớn địa hình của Joshimath sẽ không còn tồn tại. Ưu tiên của chính quyền nên là giúp mọi người sơ tán và chuyển họ đến nơi ở tạm thời. Tuy nhiên, nếu chúng ta muốn đảm bảo rằng không có thành phố nào khác ở bất kỳ bang nào khác chịu chung số phận như Joshimath, thì chúng ta phải đưa ra các chính sách cụ thể”, ông Sati cho biết thêm.

Theo Anoop Nautiyal, người sáng lập Tổ chức Phát triển Xã hội của Cộng đồng, chính quyền địa phương đang giúp những cư dân có nhà bị hư hại hoàn toàn chuyển đến các tòa nhà trong thành phố, như trường tiểu học, các ngôi đền và nhà nghỉ. Nhưng vì những nơi này vẫn ở Joshimath, nên chúng thực sự vẫn không hoàn toàn an toàn.

>> Lượng mưa kỷ lục gần bằng hai năm trút xuống trong một ngày, thành phố siêu giàu có toà nhà 'chọc trời' cao nhất thế giới chìm trong biển nước