Người dân Lào bàng hoàng vì giá điện tăng sốc, hóa đơn 1 tháng lên đến hơn 3 triệu đồng
Việc tăng giá diễn ra trong bối cảnh nhu cầu điện tại Lào ngày càng cao, do người dân mua sắm nhiều thiết bị như điều hòa, trong khi hoạt động kinh doanh cũng sôi động hơn.
Giá điện tại Lào đang tăng mạnh do nhu cầu tiêu thụ trong nước gia tăng và đồng nội tệ suy yếu, đẩy nhiều hộ gia đình và doanh nghiệp vào tình thế khó khăn, đồng thời phủ bóng lên chiến lược của Chính phủ nhằm đưa đất nước trở thành “nguồn pin của Đông Nam Á”.
Trên mạng xã hội, người dân Lào đã chia sẻ ảnh hóa đơn tiền điện với tâm trạng sốc. Một bài đăng cho biết hóa đơn điện tháng 4 tăng gần 50% so với tháng trước, lên tới khoảng 2,7 triệu kip (hơn 3,2 triệu đồng).
Chính phủ Lào hồi tháng 2 công bố lộ trình tăng giá điện dần dần đến năm 2029, trong đó có các đợt điều chỉnh hàng tháng vào năm 2025 và 2026. Dự kiến đến tháng 12/2026, giá điện cho hộ gia đình sẽ đạt mức 1.724 kip/kWh – gần gấp đôi mức giá hồi tháng 1 năm nay.
Việc tăng giá diễn ra trong bối cảnh nhu cầu điện tại Lào ngày càng cao, do người dân mua sắm nhiều thiết bị như điều hòa, trong khi hoạt động kinh doanh cũng sôi động hơn. Tính đến cuối năm 2024, số doanh nghiệp đăng ký tại Lào đạt khoảng 21.300 – mức cao nhất trong một thập kỷ.
Một nguyên nhân khác là gánh nặng nợ nước ngoài. Lào hiện sản xuất khoảng 70% điện từ thủy điện, phần lớn được xây dựng bằng vốn vay quốc tế. Để trả nợ, Chính phủ cần chuyển đổi số lượng lớn đồng kip sang ngoại tệ, buộc họ phải chuyển phần chi phí này sang người tiêu dùng.
Sức ép từ nợ nước ngoài khiến đồng kip mất giá hơn 10% trong vòng một năm, xuống còn 660 kip đổi 1 baht Thái tính đến thứ Tư (ngày 21/5) vừa qua.
Ông Xaybandith Rasphone, Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Quốc gia Lào, cho biết sẽ đàm phán với Chính phủ để giảm nhẹ gánh nặng cho doanh nghiệp.
Chiến lược phát triển của Lào có thể bị ảnh hưởng nếu nguồn cung điện trong nước bị siết chặt, trong khi Chính phủ vẫn đặt ưu tiên vào xuất khẩu điện.
Lào bắt đầu xuất khẩu điện sang Singapore từ năm 2022, và đã xây dựng tuyến truyền tải sang Campuchia. Hiện nước này bán khoảng 80% sản lượng điện cho Thái Lan và Việt Nam. Ngành điện lực chiếm khoảng 30% tổng giá trị xuất khẩu của Lào.
Nếu sử dụng nhiều điện hơn cho nhu cầu trong nước, Lào sẽ mất đi nguồn thu ngoại tệ quý giá. Tuy nhiên, tiếp tục ưu tiên xuất khẩu lại đồng nghĩa với việc người dân và doanh nghiệp trong nước phải gánh chịu thiệt hại nặng nề.
Ông Kikeo Chanthaboury, Phó Chủ tịch Viện Khoa học và Kinh tế Xã hội Lào, nhận định đất nước đang dần đến ngưỡng phải ưu tiên cung cấp điện cho nhu cầu nội địa. Nếu muốn tiếp tục chiến lược xuất khẩu điện, Lào sẽ cần đầu tư thêm đáng kể vào hạ tầng năng lượng.
Tham khảo Nikkei
