Phát hiện 'báu vật' hũ tiền vàng 2.500 năm chôn giấu dưới ngôi nhà cổ
Kho báu tiền xu được cho là của lính đánh thuê, bị thất lạc trong lúc hỗn loạn, vừa được phát hiện dưới nền một ngôi nhà cổ ở thành phố Notion.
Vào ngày 2/8, các nhà khảo cổ công bố phát hiện 'báu vật' một hũ tiền vàng ẩn sâu dưới nền nhà tại thành phố Notion, một thành phố cổ đại thuộc Hy Lạp, hiện nằm ở phía tây Thổ Nhĩ Kỳ. Hũ tiền chứa đầy những đồng xu vàng đến mức chúng tràn ra ngoài, thu hút sự chú ý của các nhà nghiên cứu.
Trên mỗi đồng xu là hình ảnh một cung thủ khuỵu gối, biểu tượng đặc trưng của đồng tiền daric Ba Tư, được đúc dưới thời đế quốc Achaemenes. Theo thông báo của Đại học Michigan, nơi dẫn đầu cuộc khai quật, số tiền này có thể đã được đúc tại Sardis, cách Notion 97 km về phía Đông Bắc.
Các nhà nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng hũ tiền vàng này có thể đã được lính đánh thuê chôn giấu trong thời kỳ loạn lạc, nhưng lý do tại sao chúng lại bị chôn và không bao giờ được lấy lại vẫn còn là một bí ẩn. Christopher Ratté, giáo sư nghệ thuật và khảo cổ Địa Trung Hải tại Đại học Michigan và Giám đốc của dự án khảo cổ Notion, cho biết: "Phát hiện này rất hiếm gặp trong các cuộc khai quật. Những đồng xu vàng giá trị như vậy thường không bị chôn giấu mà không có ý định lấy lại, vì thế, có thể vận rủi đã khiến kho báu này bị lãng quên".
Một số manh mối cho thấy, số tiền vàng này được đúc vào thế kỷ 5 trước công nguyên. Ratté cho rằng, kho báu này là một tài liệu lịch sử quý giá, giúp xác định niên đại của toàn bộ xâu tiền xu được phát hiện.
Nhà sử học Hy Lạp Xenophon từng ghi chép rằng một daric tương đương với tiền công hàng tháng của một người lính. Khu vực khảo cổ này cũng từng là nơi phát hiện nhiều cổ vật quý giá khác trong vài năm qua, bao gồm những mảnh vỡ gốm sứ từ thế kỷ 5 trước công nguyên, nằm ẩn trong các bức tường của ngôi nhà dưới thời kỳ Hy Lạp hóa.
Thời kỳ Hy Lạp hóa bắt đầu sau khi Alexander Đại đế qua đời vào năm 323 trước Công nguyên và kéo dài đến khi La Mã xâm chiếm Vương quốc Hy Lạp cuối cùng vào năm 31 trước công nguyên. Trước đó, trong thế kỷ 6 trước công nguyên, Notion từng là một phần của đế quốc Achaemenes.
Trong khoảng từ năm 430 đến năm 427 trước công nguyên, một liên minh gồm người Ba Tư, Hy Lạp và lính đánh thuê đã chiếm đóng Notion. Vị tướng người Athen là Paches sau đó đã giết chết các lính đánh thuê ủng hộ Ba Tư, dẫn đến việc quân Athen kiểm soát thành phố và trục xuất người Ba Tư. Ratté nhận định rằng, những sự kiện này có thể là nguyên nhân dẫn đến việc chôn giấu và thất lạc hũ tiền vàng.
