Phố Wall rung lắc: Lợi suất trái phiếu áp sát 5%, cổ phiếu công nghệ lao dốc, lo ngại bong bóng định giá trở lại

Lợi suất trái phiếu Kho bạc Mỹ kỳ hạn 30 năm tiến sát mốc 5%, gây sức ép lên nhóm cổ phiếu công nghệ - vốn đã được định giá cao sau đợt hồi phục mạnh kể từ đáy tháng 4. Dù S&P 500 thu hẹp mức giảm, gần 400 mã trong chỉ số này vẫn đi xuống.

Tất cả các cổ phiếu vốn hóa lớn đều sụt giá, trong đó Nvidia ghi nhận chuỗi giảm dài nhất kể từ tháng 3. Sau giờ giao dịch, cổ phiếu Alphabet bật tăng khi tòa án liên bang phán quyết Google không phải bán trình duyệt Chrome.

Ngoài làn sóng phát hành trái phiếu doanh nghiệp, mối lo về nợ dài hạn toàn cầu lại trỗi dậy khi nhiều năm vay mượn đã làm thâm hụt ngân sách thêm trầm trọng. Tại Anh, lợi suất trái phiếu dài hạn tăng lên mức cao nhất kể từ 1998, đồng bảng giảm khi áp lực đè nặng lên Thủ tướng Keir Starmer trong việc xử lý ngân sách.

Thomas Tzitzouris thuộc Strategas bình luận: “Chúng tôi vốn nghi ngờ tháng 9 sẽ đầy biến động, và ngày đầu tiên đã chứng minh đúng như vậy”.

Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây cũng tuyên bố chính quyền ông sẽ yêu cầu Tòa án Tối cao đưa ra phán quyết khẩn cấp nhằm đảo ngược phán quyết của tòa cấp dưới rằng nhiều loại thuế quan do ông áp đặt là bất hợp pháp. “Thị trường chứng khoán giảm là vì họ cần thuế quan. Họ muốn thuế quan, ông Trump nói.

Scott Wren của Wells Fargo Investment Institute thì nhận định: “Thu nhập từ thuế quan ít đi đồng nghĩa Mỹ phải bán thêm nợ để bù đắp thâm hụt chi tiêu”.

Sau kỳ nghỉ hè, giới giao dịch quay trở lại bàn làm việc với hàng loạt mối lo - từ dữ liệu kinh tế quan trọng, chính sách thuế quan, sự độc lập của Fed, định hướng tiền tệ, cho tới triển vọng tài khóa toàn cầu. Diễn biến này diễn ra khi chứng khoán Mỹ ở thế “ngã ba đường”: S&P 500 vừa ghi nhận mức tăng tháng nhỏ nhất kể từ tháng 7/2024, ngay trước giai đoạn lịch sử thường là yếu nhất của thị trường.

“Như thể việc mùa hè kết thúc chưa đủ u ám, thị trường lại tạt cho nhà đầu tư một gáo nước lạnh để kéo họ trở lại với thực tế”, các chiến lược gia tại Bespoke Investment Group bình luận.

Dẫu vậy, vẫn có những yếu tố cơ bản hỗ trợ cho đà tăng của S&P 500 kể từ đáy tháng 4, khi kinh tế Mỹ duy trì sức chống chịu, còn lợi nhuận doanh nghiệp tiếp tục khởi sắc.

“Tuy nhiên, trước hàng loạt bất định, nỗi lo thị trường bị định giá quá cao ngày càng gia tăng. Hiện S&P 500 đang giao dịch ở mức gấp 22 lần dự báo lợi nhuận 12 tháng tới - mức mà trong hơn ba thập kỷ qua chỉ từng vượt trong bong bóng dot-com và giai đoạn bùng nổ công nghệ sau Covid-19 năm 2020”.

“Trừ khi có bất ngờ trong tháng 9, nhà đầu tư vẫn phải đối diện rủi ro từ bất định thương mại, thuế quan cũng như dữ liệu kinh tế có thể yếu hơn dự kiến, gây sức ép lên định giá cao ngất. Tuy nhiên, thị trường đã sống chung với những yếu tố đó nhiều tháng qua và cổ phiếu vẫn nhích lên”, Anthony Saglimbene tại Ameriprise nhận định.

Theo Saglimbene, nhà đầu tư nên duy trì danh mục đa dạng, lạc quan thận trọng dựa trên nền tảng tăng trưởng, đồng thời kiên nhẫn vượt qua biến động ngắn hạn nếu có.

“Thị trường đi xuống luôn khó chịu và lúc nào cũng có lý do để tin rằng ‘lần này khác’. Nhưng nhìn dài hạn, các đợt giảm thường nông và ngắn. Hãy cảnh giác với những tin tức có thể tác động kinh tế, song đừng quên các yếu tố cơ bản mới là động lực cho hiệu suất dài hạn”, Chris Fasciano tại Commonwealth Financial Network cho biết.

S&P 500 khép lại tháng 8 gần mức đỉnh lịch sử, bất chấp kịch bản cách đây vài tuần có vẻ kém tích cực, theo Invesco Global Market Strategy Office. “Bước vào tháng 9 và 10, những mối lo cũ như tính mùa vụ, rủi ro chính sách và định giá sẽ còn. Nhưng chúng tôi chưa thấy bằng chứng chu kỳ tăng đã kết thúc. Các dữ liệu vĩ mô và tín hiệu thị trường cho thấy điều ngược lại”, Invesco nhấn mạnh.

Theo thống kê của Bespoke, đây mới là lần thứ 6 kể từ năm 1928 S&P 500 tăng ít nhất 1% trong bốn tháng liên tiếp từ tháng 5 đến tháng 8. Trong 5 lần trước, chỉ số này có diễn biến trái chiều trong tháng 9, nhưng cả 5 lần đều tăng trong 4 tháng cuối năm.

Dù rủi ro biến động ngắn hạn trong tháng 9, UBS khuyến nghị nhà đầu tư đang nắm giữ ít cổ phiếu nên cân nhắc giải ngân dần, tận dụng nhịp điều chỉnh để gia tăng tỷ trọng. UBS dự báo S&P 500 đạt 6.800 điểm vào cuối tháng 6/2026, nhờ động lực lợi nhuận, khả năng Fed cắt giảm lãi suất và xu hướng dài hạn của trí tuệ nhân tạo (AI).

“Chúng tôi khuyến nghị nhà đầu tư ít nắm giữ cổ phiếu hãy tranh thủ các nhịp điều chỉnh để tăng tỷ trọng vào các lĩnh vực ưu tiên. Bên cạnh AI, năng lượng và tài nguyên, cũng như xu hướng sống thọ hơn, chúng tôi ưa chuộng công nghệ, y tế, tiện ích và tài chính Mỹ”, Ulrike Hoffmann-Burchardi tại UBS Global Wealth Management cho hay.

Morgan Stanley cũng dự báo chứng khoán Mỹ sẽ tiếp tục đi lên nhờ sự kết hợp giữa lợi nhuận doanh nghiệp mạnh và kỳ vọng Fed hạ lãi suất. “Chúng tôi bác bỏ quan điểm cho rằng việc cắt giảm lãi suất đã được thị trường phản ánh hết. Dù thừa nhận tính mùa vụ yếu trong thời gian tới, chúng tôi vẫn sẽ mua vào khi có điều chỉnh”, Michael Wilson của Morgan Stanley viết.

Tâm điểm tuần này là dữ liệu thị trường lao động - yếu tố then chốt để đánh giá tăng trưởng kinh tế và triển vọng chính sách của Fed. Trong tháng 8, nhu cầu tuyển dụng suy yếu, tỷ lệ thất nghiệp nhiều khả năng tăng lên mức cao nhất gần 4 năm, củng cố nhận định thị trường việc làm đang hạ nhiệt.

“Tầm quan trọng của dữ liệu lao động tuần này sẽ quyết định lợi suất trái phiếu chốt tuần ở đâu, dù còn nhiều yếu tố có thể làm thay đổi góc nhìn của giới đầu tư”, Ian Lyngen và Vail Hartman tại BMO Capital Markets phân tích.

“Theo các chuyên gia BMO, phiên giao dịch trái phiếu Mỹ ngày 3/9 tương tự một ngày thứ Hai ảm đạm cuối mùa hè. Họ cho rằng đà bi quan trên thị trường lợi suất hiện nay chủ yếu bắt nguồn từ lo ngại nguồn cung trái phiếu, hơn là yếu tố kinh tế vĩ mô”.

Về kinh tế, hoạt động sản xuất tại Mỹ tháng 8 đã co hẹp tháng thứ sáu liên tiếp, do sản lượng suy giảm khi lĩnh vực chế tạo vẫn chịu sức nặng từ thuế nhập khẩu cao.

"Báo cáo sản xuất ISM cho thấy doanh nghiệp phần lớn duy trì nhân sự thay vì mở rộng tuyển dụng - dấu hiệu có thể báo trước kết quả việc làm công bố vào thứ Sáu", theo Scott Helfstein, chuyên gia tại Global X. Bên cạnh đó, số việc làm mới có thể đang chững lại, nhưng các điều chỉnh dữ liệu của những tháng trước nhiều khả năng sẽ làm giảm tác động lên thị trường.

Helfstein cho rằng nhà đầu tư nên theo dõi sát tốc độ tăng lương. “Lương đang tăng nhanh hơn lạm phát, đó thường là tín hiệu tốt cho tiêu dùng. Dù tỷ lệ vỡ nợ nhích lên, phần lớn chỉ số về hành vi tiêu dùng vẫn vững vàng”.

Hiện thị trường hoán đổi định giá Fed sẽ hạ hơn 20 điểm cơ bản ngay trong tháng 9 và tổng cộng khoảng hai lần giảm lãi suất một phần tư điểm trước cuối năm 2025.