Sản phẩm giá chưa đến 10.000 đồng của lương y quê gốc Hưng Yên được người dân ở Nga, Ukraine và Mỹ cùng ưa chuộng
Từng là món quen thuộc trong tủ thuốc của mọi gia đình Việt, lọ cao Sao Vàng nhỏ bé nay đã vượt qua biên giới, trở thành một phần ký ức ngọt ngào của hàng triệu người Nga và Ukraine.
Với người dân Liên Xô cũ, cao Sao Vàng không chỉ là thuốc, mà còn là mùi hương gợi nhớ tuổi thơ. Trang moya-planeta.ru mô tả: “Cao Sao Vàng đồng hành cùng ly sữa nóng pha mật ong, miếng dán mù tạt, cốc giác hơi và chậu nước ngâm chân. Người ta bôi nó lên mũi, thái dương và nước mắt chảy ra, mắt cay xè nhưng rồi giấc ngủ đến dễ dàng. Khi tỉnh dậy, cơn cảm lạnh biến mất”.

Trang pharmmedprom.ru cũng viết: “Chiếc hộp đỏ với ngôi sao vàng in nổi, loại cao Việt Nam ấy từng là báu vật trong tủ thuốc mỗi gia đình. Hương thơm đặc trưng của nó được tin là có thể chữa được gần như mọi thứ”. Cô Katerina ở Moscow kể: “Mỗi khi bị cảm, mẹ lại bôi cao Sao Vàng lên mũi, cho hít hơi nước có hòa cao. Chỉ cần ngửi thôi đã thấy dễ thở. Đến giờ, mùi hương ấy vẫn khiến tôi nhớ bàn tay mẹ”. Một phụ nữ khác, Alexandra nói: “Tôi mua lại chỉ để được ngửi mùi hương tuổi thơ. Mở nắp hộp là như thấy lại căn bếp của mẹ, nơi lọ cao đỏ nằm cạnh lọ i-ốt và băng gạc”.
Không chỉ ở Nga, sản phẩm này còn được yêu thích tại Mỹ. Trên Amazon, người dùng Kris viết: “Tôi yêu loại cao Việt Nam này từ thời còn ở Liên Xô, nó được dùng cho mọi loại bệnh”. Còn Natalya, người Ukraine, chia sẻ: “Chỉ cần bị muỗi đốt hay đau khớp, mẹ tôi lại lấy lọ cao ra bôi. Hiệu quả ngay tức thì”.
Ra đời từ những năm 1960, cao Sao Vàng được xem như “người anh em” của Tiger Balm (cao Con Hổ). Sản phẩm có tác dụng làm nóng, giảm đau, trị cảm, chóng mặt, say tàu xe. Từ năm 1975, Việt Nam đã ký thỏa thuận xuất khẩu cao Sao Vàng sang Liên Xô. Có thời điểm, năm nhà máy cùng sản xuất để đáp ứng nhu cầu. Riêng năm 1983, một xí nghiệp ở Đà Nẵng từng sản xuất tới 20 triệu hộp cao.
Thành phần của cao gồm long não, sáp ong, bạc hà, quế, tràm và hương nhu đều toàn nguyên liệu tự nhiên của Việt Nam.
Từng có giai đoạn sản phẩm bị người tiêu dùng trong nước lãng quên khi thị trường tràn ngập các loại dầu ngoại. Nhưng gần đây, “thần dược” này bất ngờ hồi sinh không phải ở quê nhà, mà trên thị trường quốc tế.
Trên eBay, một hộp cao Sao Vàng có giá 8,5 USD (khoảng 187.000 đồng), gấp 37 lần so với giá bán trong nước. Còn trên Amazon, giá khoảng 7,5 USD, vẫn đắt gấp hơn 30 lần. Dù giá cao, sản phẩm nhận được hàng trăm đánh giá tích cực từ người dùng khắp thế giới.
Ít ai biết “cha đẻ” của cao Sao Vàng là lương y Phó Đức Thành sinh năm 1880 quê gốc tại Hưng Yên, sinh ra ở Ninh Bình.
Những năm 1930, khi mở hiệu thuốc Vĩnh Hưng Tường ở Vinh, ông Thành đã nghiên cứu và cho ra đời loại “dầu cù là Vạn Ứng”. Ban đầu là dạng lỏng, sau phát triển thành cao đặc, tiền thân của cao Sao Vàng sau này.
Khi chuyển công tác ra Bộ Y tế, ông Thành bàn giao công thức cho Xí nghiệp Dược phẩm Trung ương 2. Từ đây, sản phẩm được nghiên cứu, cải tiến và chính thức ra mắt năm 1969 dưới thương hiệu Cao Sao Vàng, do Công ty Dược phẩm Trung ương 3 (Hải Phòng) sản xuất.

