Thuế quan Mỹ giáng đòn vào Canada: Suy thoái chỉ còn là vấn đề thời gian, Chính phủ khẩn cấp tung biện pháp ứng phó
Quốc gia này đang buộc phải tung ra hàng loạt biện pháp đối phó nhằm giảm nhẹ cú sốc kinh tế, từ hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp đến đáp trả bằng các mức thuế tương đương.
Kinh tế Canada đang trượt dài trong khó khăn và có nguy cơ rơi vào suy thoái khi các chính sách thuế quan cứng rắn từ Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt đầu phát huy hiệu lực.
Dù ngày 9/4 ông Trump tuyên bố tạm hoãn áp thuế đối ứng với nhiều quốc gia trong vòng 90 ngày, Canada – đồng minh thân cận nhất của Mỹ – lại không nằm trong danh sách được miễn trừ.
Trong khi đó, Thủ hiến tỉnh Ontario Doug Ford khẳng định Canada sẵn sàng dỡ bỏ các biện pháp trả đũa “ngay ngày mai” nếu Mỹ có động thái tương tự.
“Thuế quan đang giáng một cú đấm nặng nề vào nền kinh tế Canada”, nhà kinh tế Robert Embree từ tổ chức Rosenberg Research nhận định. Đòn thuế được áp đặt dù Canada không nằm trong danh sách hơn 180 đối tác bị đưa vào diện áp thuế trả đũa ngày 2/4.
Ngay từ đầu nhiệm kỳ, ông Trump đã nhắm vào Canada với hàng loạt chỉ trích, từ việc nước này để fentanyl thâm nhập vào Mỹ đến mong muốn đưa các ngành sản xuất thép, nhôm và ôtô trở về đất Mỹ. Trong hơn 2 tháng nắm quyền, ông đã áp thuế 25% lên ôtô, thép và nhôm xuất xứ từ Canada, đồng thời đánh vào những mặt hàng chủ lực trị giá hàng tỷ USD.
Áp lực từ đòn thuế quan và lo ngại Mỹ áp thêm thuế khiến nền kinh tế Canada rúng động, thị trường lao động lao dốc. Riêng trong tháng 3, nước này mất tới 33.000 việc làm – con số tồi tệ nhất kể từ năm 2022, theo số liệu từ cơ quan thống kê quốc gia.
Ngân hàng Trung ương Canada cảnh báo lạm phát sẽ tăng trong năm nay. Doanh nghiệp lo ngại họ có thể phải đẩy phần chi phí do thuế sang người tiêu dùng, khiến nhu cầu có nguy cơ sụt giảm.
Một khảo sát của ngân hàng cho thấy 32% công ty đang chuẩn bị cho một cuộc suy thoái trong vòng 12 tháng tới – gấp đôi mức trung bình 15% nửa cuối năm 2024. Hoạt động tuyển dụng và đầu tư cũng bị trì hoãn trong bối cảnh niềm tin của người tiêu dùng vào thị trường lao động suy giảm rõ rệt.
Thủ tướng Mark Carney thừa nhận, Canada không chỉ đối mặt với tác động trực tiếp mà còn chịu ảnh hưởng dây chuyền từ các chính sách của ông Trump. Căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn có thể làm gián đoạn dòng chảy thương mại toàn cầu và giảm sức mua đối với hàng hóa Canada.
Để hỗ trợ các ngành chịu ảnh hưởng, Chính phủ liên bang đã tung gói tín dụng ưu đãi trị giá hàng tỷ USD và kéo dài thời hạn nộp thuế cho doanh nghiệp. Bang Ontario – nơi có hơn 125.000 lao động trong ngành ôtô – cũng triển khai gói cắt giảm thuế 7,8 tỷ USD nhằm hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và người lao động bị ảnh hưởng.
Ngành ô tô – một trong ba lĩnh vực xuất khẩu chủ lực của Canada – đang hứng chịu thiệt hại đầu tiên. Tập đoàn Stellantis mới đây đã tuyên bố ngừng sản xuất tại nhà máy ở Windsor trong hai tuần, đồng thời sa thải 4.600 công nhân.
Bên cạnh đó, Ottawa được cho là đang cân nhắc hỗ trợ tài chính cho các hãng xe Mỹ đặt nhà máy tại Canada để giảm bớt tác động từ mức thuế 25% – một biện pháp mang tính tạm thời trong lúc chờ kết quả đàm phán với Washington.
Triển vọng tài chính và tiền tệ của Canada càng trở nên phức tạp hơn do quyết định trả đũa Mỹ.
Nước này tuyên bố sẽ tung mức thuế tương đương 25% đối với ôtô Mỹ không nằm trong thỏa thuận USMCA (Mỹ - Mexico - Canada), và đánh thuế hơn 40 tỷ USD hàng nhập khẩu từ Mỹ.
Tuy nhiên, Washington đã phát đi cảnh báo. Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick nhấn mạnh nếu Canada tiếp tục duy trì các biện pháp trả đũa, họ có thể đối mặt với những đòn trừng phạt còn mạnh tay hơn.
“Hãy nhìn cách chúng tôi đang làm với Trung Quốc. Việc Canada vẫn giữ biện pháp trả đũa sẽ là lựa chọn vô cùng tệ”, ông Lutnick cho biết.
Theo WSJ, Reuters
