Tồn đọng hơn 70.000 tỷ đồng ngân sách nhà nước năm 2023 chưa phân bổ, do đâu?

Sáng 17/10, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về việc bổ sung dự toán chi thường xuyên ngân sách nhà nước năm 2023 cho các bộ, cơ quan ở trung ương, địa phương.

Tại cuộc họp, Bộ trưởng Tài Chính Hồ Đức Phớc cho biết, nguyên nhân của việc phân bổ chậm hơn 70.000 tỷ đồng là do các Bộ, ngành chậm trình ban hành cơ chế, chính sách liên quan.

Trước đó, trình bày tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Tài Chính cho biết, Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội bổ sung dự toán chi thường xuyên ngân sách Nhà nước năm 2023 cho các bộ, cơ quan ở Trung ương, các địa phương là hơn 2.508 tỷ đồng.

Chính phủ cũng trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội báo cáo Quốc hội cho ý kiến và thông qua dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về bổ sung dự toán chi thường xuyên ngân sách Nhà nước năm 2023 cho các bộ, cơ quan ở Trung ương, các địa phương.

"Thời gian dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua đối với dự thảo Nghị quyết tại Kỳ họp thứ sáu (tháng 10/2023) Quốc hội khóa XV", Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết Nghị quyết của Quốc hội giao Chính phủ khẩn trương hoàn thiện thủ tục, điều kiện để phân bổ số tiền 70.735,172 tỷ đồng.

Tuy nhiên, đến nay gần kết thúc năm ngân sách 2023 Chính phủ mới trình bổ sung dự toán chi thường xuyên ngân sách Nhà nước năm 2023 cho các bộ, cơ quan ở Trung ương, các địa phương, tổng số kinh phí khoảng 2.508 tỷ đồng (chỉ bằng khoảng 3,5% tổng số tiền chưa phân bổ) là quá muộn so với quy định, gây lãng phí nguồn lực ngân sách Nhà nước.

"Do đó, đề nghị Chính phủ chỉ đạo rút kinh nghiệm, không để tồn tại các khoản chi chưa xác định được nhiệm vụ, nội dung chi trong dự toán ngân sách Nhà nước hằng năm để chờ phân bổ", ông Lê Quang Mạnh nói.

Đồng thời, cơ quan thẩm tra của Quốc hội đề nghị Chính phủ báo cáo rõ về số kinh phí còn lại chưa trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội, làm rõ về khả năng sử dụng khoản kinh phí này trong niên độ ngân sách Nhà nước năm 2023.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách, đa số ý kiến đề nghị, trường hợp không sử dụng đề nghị Chính phủ sớm nghiên cứu, báo cáo cấp có thẩm quyền điều chuyển cho các nhiệm vụ khác cần thiết, cấp bách, tránh gây lãng phí nguồn lực.

Ông Lê Quang Mạnh cho biết thêm, có ý kiến đề nghị, đến nay đã gần hết niên độ ngân sách Nhà nước năm 2023, trường hợp không phân bổ, không còn nhu cầu sử dụng cần hủy dự toán, giảm bội chi ngân sách Trung ương để chủ động trong việc huy động nguồn lực bù đắp bội chi, giảm chi phí lãi vay.

Lý giải nguyên nhân chậm phân bổ dự toán, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết: Do các bộ ngành chậm trình các cơ quan có thẩm quyền ban hành các cơ chế, chính sách bổ sung. Chẳng hạn như kinh phí thực hiện hỗ trợ cho sinh viên sư phạm, theo Nghị định 116 năm 2020, vì chưa tổng hợp được nên giờ mới phân bổ.

Một ví dụ khác được Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nêu là việc hỗ trợ các cơ quan báo chí theo cơ chế đặt hàng. Theo Nghị định, sau khi được Bộ chuyên ngành ban hành định mức kinh tế kỹ thuật và đơn giá thì mới được bổ sung. Tuy nhiên do nhiều khoản chưa được ban hành đầy đủ, khi phê duyệt định mức đơn giá thì đã quá niên độ nên không xử lý được.

"Ví dụ như đài truyền hình kỹ thuật số VTC thuộc VOV, cán bộ nhân viên cả năm không có lương. Nhưng Bộ Thông tin và Truyền thông mãi mới phê duyệt, lúc phê duyệt thì quá niên độ nên không thể đưa vào", Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho hay.

"Bên cạnh việc chậm ban hành hệ thống định mức kinh tế kỹ thuật, đơn giá, nhiều cơ quan, bộ ngành cũng chậm hoàn thành các thủ tục bổ sung, khiến việc phân bổ dự toán chậm chễ", Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói thêm.