TP. HCM tạo điều kiện cho một 'ông lớn' Nhà nước làm các tuyến đường sắt với tổng vốn hàng triệu tỷ đồng
Chủ tịch UBND TP. HCM Nguyễn Văn Được làm việc với Tập đoàn Becamex về loạt dự án đường sắt trọng điểm, trong đó có tuyến nối TP. HCM - Cần Thơ hơn 173.600 tỷ đồng và mạng lưới metro gắn với TOD, định hình hạ tầng vận tải xanh miền Nam.
Chiều 1/10, tại phường Bình Dương, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch UBND TP. HCM Nguyễn Văn Được đã có buổi làm việc với Tập đoàn Becamex về các dự án đường sắt. Tham dự buổi làm việc có Phó Chủ tịch UBND TP. HCM Bùi Xuân Cường cùng lãnh đạo các sở, ban, ngành Thành phố.

Đại diện Tập đoàn Becamex báo cáo kế hoạch triển khai một số dự án trọng điểm, gồm: tuyến đường sắt nhanh kết nối trung tâm TP. HCM - Cái Mép - Bàu Bàng - Cần Thơ; tuyến đường sắt đô thị (metro) gắn với TOD và khai thác không gian ngầm.
Theo đề xuất, tuyến TP. HCM - Cái Mép - Bàu Bàng - Cần Thơ dài khoảng 174km, tổng vốn đầu tư giai đoạn 1 hơn 173.600 tỷ đồng, thiết kế tốc độ 200 km/h cho tàu khách và 160 km/h cho tàu hàng. Tuyến này được kỳ vọng trở thành xương sống vận tải xanh miền Nam, là “tiền đề vàng” cho đường sắt cao tốc Bắc - Nam, đồng thời tạo cầu nối quan trọng đưa hàng hóa, nông sản từ Đồng bằng sông Cửu Long ra các trung tâm công nghiệp và cảng biển quốc tế.
Tuyến Bàu Bàng - An Bình - Cái Mép có điểm đầu tại ga Bàu Bàng (thuộc tuyến TP. HCM - Lộc Ninh) và điểm cuối tại ga Tiền Cảng Thị Vải (thuộc tuyến Biên Hòa - Vũng Tàu). Tổng chiều dài, bao gồm các nhánh ra cảng, khoảng 136,65km. Trên tuyến dự kiến bố trí 16 ga chính và 4 ga tại cảng và trung tâm logistics. Đoạn An Bình - Cái Mép được thiết kế kết nối với Trung tâm logistics Cái Mép Hạ, hướng tới xây dựng trung tâm trung chuyển hàng hóa quy mô khu vực và quốc tế, liên kết cụm cảng Cái Mép - Thị Vải và các khu công nghiệp lân cận. Tuyến này kỳ vọng kết nối trực tiếp các khu công nghiệp Bình Dương, Đồng Nai với cảng nước sâu Cái Mép - Thị Vải, tạo lợi thế lớn trong vận tải biển.
Phát biểu tại buổi làm việc, ông Nguyễn Văn Hùng - Chủ tịch Tập đoàn Becamex kiến nghị cần cơ chế rõ ràng, trong đó Nhà nước phụ trách giải phóng mặt bằng, doanh nghiệp triển khai xây dựng và vận hành. Đồng thời đề xuất lồng ghép quy hoạch đường sắt - đất đai - đô thị - công nghiệp thành một thể thống nhất, kiến tạo hành lang kinh tế mới. Về đất đai, doanh nghiệp đề nghị Thành phố chủ động giải phóng mặt bằng, chuẩn bị di dời hạ tầng kỹ thuật, thực hiện cơ chế thu hồi thêm đất quanh công trình hạ tầng để tái định cư tại chỗ, tạo sự đồng thuận.

Ngoài ra, Becamex đề xuất phát triển mạng lưới metro gắn với TOD và khai thác không gian ngầm. Mục tiêu đến năm 2035 hình thành 7 tuyến metro, tổng chiều dài 355km, vốn đầu tư hơn 1 triệu tỷ đồng; đến năm 2045 bổ sung thêm 3 tuyến dài 155km, vốn đầu tư trên 455.000 tỷ đồng. Trong đó, tuyến Metro số 1 kết nối Suối Tiên - Bình Dương, dài khoảng 29km, đã hoàn tất báo cáo nghiên cứu tiền khả thi.
Sau khi nghe báo cáo và ý kiến của các sở, ngành, Chủ tịch UBND TP. HCM Nguyễn Văn Được hoan nghênh đề xuất của Becamex, coi đây là đóng góp thiết thực cho sự phát triển của TP. HCM mới.
Nhấn mạnh quan điểm “bàn làm, không bàn lùi”, ông Được cho biết tuyến đường sắt Bàu Bàng - An Bình - Cái Mép sẽ được báo cáo, đề xuất Chính phủ giao cho TP. HCM triển khai. Đồng thời, TP. HCM cũng sẽ xin phép Chính phủ và làm việc với tỉnh Đồng Nai để thống nhất giao Becamex nghiên cứu, thực hiện.
Đối với tuyến metro kết nối Suối Tiên - Bình Dương, Becamex cần chủ động nghiên cứu, đề xuất phương án đầu tư để sẵn sàng triển khai khi Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98 về cơ chế đặc thù cho TP. HCM được Quốc hội thông qua.
Chủ tịch Nguyễn Văn Được cũng yêu cầu các sở, ban, ngành phối hợp đẩy nhanh tiến độ, tập trung nguồn lực để triển khai dự án đường sắt nêu trên.
Tập đoàn Becamex hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp và xây dựng khu đô thị, khu dân cư, xây dựng và kinh doanh hạ tầng giao thông. Tồng tài sản đến ngày 30/6/2025 đạt gần 57.600 tỷ đồng. Hiện tại TP. HCM đang tiếp quản vốn Nhà nước tại Becamex lên đến 95,44% cổ phần.