'Trò chơi thanh khoản' của Trung Quốc: PBoC bơm tiền trực tiếp, liệu có cứu được thị trường chứng khoán?

Trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc đối mặt với nhiều thách thức từ khủng hoảng bất động sản, suy giảm niềm tin nhà đầu tư và tăng trưởng chậm, PBoC đã công bố hai chương trình chính: chương trình hoán đổi vốn cổ phần và chương trình tái cho vay. Đây là các biện pháp nhằm cung cấp thanh khoản cho các công ty niêm yết và các cổ đông lớn, với kỳ vọng ổn định thị trường chứng khoán.

Trụ sở Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) - Nguồn: Bloomberg.

Chương trình hoán đổi vốn cổ phần: Giải pháp tạm thời hay chiến lược lâu dài?

Chương trình hoán đổi vốn cổ phần của PBoC cho phép các nhà đầu tư tổ chức, như công ty chứng khoán và quỹ quản lý tài sản, tiếp cận thanh khoản bằng cách thế chấp trái phiếu hoặc cổ phiếu. Quy mô ban đầu của chương trình này là 500 tỷ Nhân dân tệ (tương đương 70 tỷ USD), và có thể mở rộng tuỳ theo nhu cầu thị trường.

Bản chất của chương trình này có thể xem là một dạng nới lỏng định lượng (Quantitative Easing - QE), khi PBoC cung cấp thanh khoản trực tiếp thông qua việc hỗ trợ các tổ chức tài chính duy trì cổ phiếu thay vì bán tháo. Điều này được kỳ vọng sẽ giảm thiểu áp lực bán tháo trên thị trường, đồng thời ổn định giá cổ phiếu. Tuy nhiên, những nhà phân tích như Billy Leung từ Global X ETFs cho rằng: "Đây chỉ là bước đi đầu tiên. Thị trường cần những biện pháp mạnh mẽ hơn để phục hồi hoàn toàn niềm tin".

Chương trình tái cho vay: Liệu có giải quyết tận gốc vấn đề?

Bên cạnh chương trình hoán đổi vốn, PBoC cũng triển khai chương trình tái cho vay, cung cấp 300 tỷ Nhân dân tệ (42 tỷ USD) cho các ngân hàng thương mại với lãi suất ưu đãi 1,75%. Các ngân hàng sau đó sẽ cho các công ty vay vốn để mua lại cổ phần, giúp giảm áp lực về cung cổ phiếu trên thị trường, đồng thời hỗ trợ tăng giá cổ phiếu và lợi nhuận cho cổ đông.

Dù lãi suất đã giảm mạnh, hiệu quả của chính sách này vẫn chưa rõ ràng do nhu cầu tín dụng trong nền kinh tế không tăng mạnh như mong đợi. Theo UOB, lãi suất tái cho vay thấp hơn lãi suất 2% của chương trình cho vay trung hạn (MLF) trước đó, giúp giảm chi phí vay vốn, nhưng mức độ hấp thụ tín dụng lại hạn chế. Thêm vào đó, xét về tỷ lệ vốn hóa thị trường/GDP chỉ khoảng 25%, một số chuyên gia nhận định rằng các biện pháp này chỉ có tác động giới hạn đối với thị trường tài chính tổng thể​.

Ảnh hưởng tổng thể đến thị trường tài chính Trung Quốc

Sau khi PBoC công bố các biện pháp hỗ trợ, chỉ số Shanghai Composite đã tăng 4%, trong khi chỉ số CSI 300 ghi nhận mức tăng 0,8%. Điều này cho thấy sự lạc quan ban đầu từ phía nhà đầu tư, tuy nhiên, mức độ tăng trưởng này vẫn còn hạn chế. Theo Reuters, mặc dù các biện pháp này đã giúp giảm áp lực bán tháo, nhưng để tạo ra một sự phục hồi bền vững, Trung Quốc sẽ cần thêm các biện pháp kích thích tài khóa mạnh mẽ hơn, chẳng hạn như đầu tư công lớn và hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Nhìn chung, các công cụ mới của PBoC có thể mang lại sự ổn định tạm thời cho thị trường chứng khoán Trung Quốc thông qua việc tăng cường thanh khoản và khuyến khích các công ty mua lại cổ phần. Tuy nhiên, xét về dài hạn, những biện pháp này có thể không đủ để giải quyết các vấn đề cơ bản của nền kinh tế, đặc biệt là niềm tin suy giảm và tiêu dùng nội địa yếu kém. Do đó, các chính sách tài khóa và các biện pháp điều chỉnh kinh tế toàn diện sẽ cần được triển khai song song để cứu vãn thị trường một cách bền vững.

>> 7 Ngân hàng Trung ương lớn nhất thế giới bắt đầu nới lỏng chính sách tiền tệ