Trung Quốc công bố gói kích thích kinh tế lớn: Điểm danh những ngành của Việt Nam sẽ hưởng lợi

Cơ hội từ gói kích thích kinh tế lớn của Trung Quốc

Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, đang phải đối mặt với nhiều thách thức trong các lĩnh vực bất động sản và tiêu dùng nội địa. Để giải quyết vấn đề, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) đã công bố một gói kích thích kinh tế quy mô lớn bao gồm nhiều biện pháp hỗ trợ như nới lỏng chính sách tiền tệ, thúc đẩy thị trường bất động sản và chứng khoán. Cụ thể, PBoC đã giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc 0,5%, giảm lãi suất repo đảo ngược kỳ hạn 7 ngày xuống còn 1,5%, và hạ lãi suất cho vay cơ bản từ 0,2% đến 0,25%.

Các biện pháp này có thể tạo ra những cơ hội đáng kể cho nền kinh tế Việt Nam, vì Trung Quốc hiện đang là đối tác thương mại lớn thứ hai của Việt Nam, chỉ sau Hoa Kỳ. Theo báo cáo từ Công ty Cổ phần Chứng khoán Agribank (Agriseco), kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc trong 8 tháng đầu năm 2024 đạt 37,86 tỷ USD. Các ngành có mối quan hệ chặt chẽ với thị trường Trung Quốc, như thủy sản, cao su, gỗ, và hàng dệt may, có thể được hưởng lợi từ những thay đổi tích cực này.

Biểu đồ: Kim ngạch xuất khẩu và nhập khẩu của Việt Nam với các khu vực lớn trong 8 tháng đầu năm 2024 - Nguồn: Tổng cục Thống kê, Agriseco Research.

Việc Trung Quốc thúc đẩy tiêu dùng nội địa có thể làm gia tăng nhu cầu nhập khẩu hàng hóa từ Việt Nam, đặc biệt là các sản phẩm nông sản và nguyên liệu thô. Theo báo cáo của Văn phòng Nghiên cứu Kinh tế Vĩ mô ASEAN + 3 (AMRO), Trung Quốc hiện đang trong giai đoạn suy thoái của chu kỳ bất động sản, nhưng có tiềm năng phục hồi vào năm 2025 nếu các biện pháp kích thích kinh tế được duy trì. Điều này hứa hẹn sự tăng trưởng trong nhu cầu nhập khẩu vật liệu xây dựng, như thép và cao su, và tạo điều kiện thuận lợi cho các ngành xuất khẩu tương ứng của Việt Nam.

Trung Quốc không chỉ là một thị trường xuất khẩu quan trọng, mà còn là nguồn cung cấp nguyên vật liệu chính cho Việt Nam, với kim ngạch nhập khẩu từ Trung Quốc đạt 99,29 tỷ USD trong 8 tháng đầu năm 2024. Do đó, các biện pháp hỗ trợ của Trung Quốc có thể giúp giảm chi phí đầu vào cho doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp và chế tạo.

Tác động lên một số ngành trọng điểm của Việt Nam

Theo Agriseco, ngành thủy sản của Việt Nam có thể sẽ được hưởng lợi lớn. Trung Quốc hiện là một trong những thị trường tiêu thụ lớn nhất của ngành thủy sản Việt Nam, với kim ngạch xuất khẩu đạt 1,02 tỷ USD trong 8 tháng đầu năm. Khi tiêu dùng nội địa Trung Quốc phục hồi, nhu cầu đối với các sản phẩm thủy sản như cá tra và tôm từ Việt Nam dự kiến sẽ tăng lên. Điều này mang lại cơ hội lớn để thúc đẩy sản lượng và doanh thu xuất khẩu của ngành này.

Biểu đồ: Tình hình xuất khẩu các mặt hàng chủ lực của doanh nghiệp Việt Nam sang Trung Quốc năm 2024 - Nguồn: Tổng cục Hải quan, Agriseco Research.

Ngành thép của Việt Nam cũng có thể được lợi khi nhu cầu thép ở Trung Quốc tăng lên. Các biện pháp kích thích kinh tế, bao gồm cả việc thúc đẩy thị trường bất động sản, dự kiến sẽ tạo ra sự phục hồi về giá thép. Điều này mang lại triển vọng cho các doanh nghiệp thép Việt Nam vốn phụ thuộc vào nhu cầu từ thị trường quốc tế, đặc biệt là Trung Quốc.

Cao su cũng là một lĩnh vực quan trọng có thể hưởng lợi từ các biện pháp kích thích của Trung Quốc. Kim ngạch xuất khẩu cao su của Việt Nam sang Trung Quốc chiếm tới 65% tổng kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này. Việc tăng trưởng nhu cầu tiêu thụ cao su tại Trung Quốc sẽ là cơ hội lớn cho các doanh nghiệp sản xuất cao su Việt Nam, đặc biệt là trong bối cảnh các ngành công nghiệp liên quan tới sản xuất và xây dựng của Trung Quốc đang cần thêm nguyên liệu.

Rủi ro và thách thức cho Việt Nam

Mặc dù có nhiều cơ hội, gói kích thích kinh tế của Trung Quốc cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro và thách thức cho Việt Nam. Một trong những rủi ro chính là áp lực lạm phát. Các biện pháp kích thích của Trung Quốc có thể đẩy giá dầu và nguyên vật liệu tăng cao, đặc biệt khi nhu cầu tiêu dùng nội địa của Trung Quốc phục hồi mạnh. Điều này có thể làm gia tăng chi phí nhập khẩu cho các doanh nghiệp Việt Nam, ảnh hưởng đến lợi nhuận và khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Ngoài ra, phụ thuộc quá nhiều vào thị trường Trung Quốc cũng đặt Việt Nam trước nguy cơ đối mặt với những biến động bất ngờ. Nếu tình trạng suy giảm của thị trường bất động sản Trung Quốc tiếp tục kéo dài, nền kinh tế của quốc gia này có thể phải đối mặt với nguy cơ suy thoái kéo dài, tương tự như tình trạng "thập kỷ mất mát" của Nhật Bản trong quá khứ. Điều này sẽ làm giảm nhu cầu nhập khẩu từ Việt Nam, gây khó khăn cho các ngành xuất khẩu có sự phụ thuộc cao vào Trung Quốc.

Một thách thức khác là sự cạnh tranh với các quốc gia khác trong việc tiếp cận thị trường Trung Quốc. Khi Trung Quốc tung ra các biện pháp kích thích kinh tế, nhiều quốc gia xuất khẩu cũng sẽ tìm cách tận dụng cơ hội này. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp Việt Nam phải nâng cao chất lượng sản phẩm, tối ưu hóa chi phí sản xuất và có những chiến lược tiếp thị hiệu quả để cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Trước những cơ hội và thách thức này, Việt Nam cần có những chiến lược quản lý rủi ro hiệu quả để đảm bảo sự phát triển bền vững của nền kinh tế. Đa dạng hóa thị trường xuất khẩu là một trong những hướng đi quan trọng nhằm giảm bớt sự phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc. Bên cạnh đó, việc tăng cường đầu tư vào cải tiến công nghệ và nâng cao chất lượng sản phẩm sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam tăng cường khả năng cạnh tranh trong bối cảnh thị trường quốc tế có nhiều biến động.

Tóm lại, gói kích thích kinh tế của Trung Quốc mang đến cả cơ hội và thách thức cho nền kinh tế Việt Nam. Các ngành như thủy sản, thép, và cao su có thể được hưởng lợi từ sự phục hồi của nhu cầu tiêu dùng và xây dựng tại Trung Quốc. Tuy nhiên, Việt Nam cũng cần cảnh giác với những rủi ro tiềm tàng như lạm phát và sự phụ thuộc quá mức vào một thị trường duy nhất. Sự chuẩn bị kỹ lưỡng và các biện pháp ứng phó linh hoạt sẽ giúp Việt Nam tận dụng tối đa các cơ hội và giảm thiểu các rủi ro có thể gặp phải.

>> Làm thế nào để doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu?