Trung Quốc, thuế quan Mỹ và cú trượt xe điện: 3 'mũi giáp công' khiến biểu tượng xe hơi nước Đức lao đao
Hãng xe thể thao lừng danh, vốn đã đối mặt với những thách thức từ Trung Quốc và nhu cầu xe điện sụt giảm, nay phải đối phó thêm với các mức thuế do chính quyền Trump áp đặt.
Cơn khủng hoảng "ba mũi giáp công" giáng xuống Porsche
Năm nay vốn đã được dự báo là một năm khó khăn với Porsche. Người tiêu dùng Trung Quốc ngày càng kém mặn mà với dòng xe thể thao hạng sang, chiến lược chuyển sang xe điện của hãng cũng thất bại khi khách hàng vẫn trung thành với âm thanh đặc trưng từ động cơ đốt trong, và giá cổ phiếu của hãng thì dao động quanh mức thấp kỷ lục.
Sau đó, Tổng thống Trump áp thuế 25% lên tất cả các loại ô tô nhập khẩu vào Mỹ kể từ tháng Tư. Tuần trước, ông còn nâng mức đe dọa khi tuyên bố có thể áp thuế 50% với toàn bộ sản phẩm từ Liên minh Châu Âu, khiến cổ phiếu của Porsche lao dốc thêm và buộc các lãnh đạo EU cùng các ông lớn ngành ô tô phải gấp rút tìm cách thương lượng.
Tất cả các nhà sản xuất ô tô hàng đầu châu Âu đều bị ảnh hưởng bởi làn sóng bất ổn từ chính sách thuế, trong bối cảnh họ đã phải chịu áp lực cạnh tranh ngày càng lớn từ các hãng xe Trung Quốc. Nhưng khác với BMW, Mercedes-Benz và Volkswagen – những hãng có nhà máy ở nhiều nơi – Porsche chỉ sản xuất xe tại Đức, khiến hãng đặc biệt dễ tổn thương trước sự kết hợp giữa tiến bộ công nghệ từ đối thủ Trung Quốc và các mức thuế mới từ Mỹ.
“Đây đúng là cơn bão hoàn hảo”, Harald Hendrikse, Giám đốc điều hành phụ trách ngành ô tô châu Âu tại Citi Research nhận định. “Porsche đang phải đối mặt với ba mối đe dọa cùng lúc: từ Trung Quốc, một chiến lược xe điện sai hướng dù từng được ca ngợi, và cuối cùng là các mức thuế từ ông Trump, điều mà không ai ngờ lại nghiêm trọng đến vậy”.
Cắt giảm, điều chỉnh chiến lược để vượt bão
Trước tình hình đó, Porsche đã điều chỉnh giảm dự báo doanh thu trong năm, giảm khoảng 2 tỷ euro (tương đương 2,2 tỷ USD). Biên lợi nhuận kỳ vọng của hãng cũng bị hạ xuống còn 6,5% đến 8,5%, thay vì mức 10% đến 12% như trước đây.
“Thị trường của chúng tôi tại Trung Quốc đã thực sự sụp đổ", Giám đốc điều hành của Porsche – ông Oliver Blume – phát biểu trước các cổ đông tại hội nghị thường niên của công ty vào thứ Tư tuần trước. “Thuế nhập khẩu từ Mỹ đang đè nặng lên hoạt động kinh doanh của chúng tôi”.
“Chúng tôi đã phải đối mặt với nhiều trở ngại lớn từ năm ngoái — còn giờ đây, chúng tôi đang trải qua một cơn bão dữ dội”, ông Blume nói.
>> Vượt Mỹ, Nga sở hữu đồng tiền tăng giá mạnh nhất thế giới bất chấp bão trừng phạt
Doanh số bán hàng của Porsche tại Trung Quốc đã liên tục giảm, chỉ còn khoảng 56.800 xe trong năm ngoái, so với mức đỉnh 95.600 xe vào năm 2021, khi người tiêu dùng Trung Quốc chuyển sang sử dụng các thương hiệu nội địa với công nghệ vượt trội hơn so với các mẫu xe đến từ châu Âu.
Nhu cầu yếu từ Trung Quốc cùng với việc doanh số xe điện sụt giảm đã khiến giá cổ phiếu của Porsche rơi xuống gần một nửa so với mức khi IPO trên Sàn Giao dịch Frankfurt vào năm 2022.
Ngay cả trước khi Mỹ áp dụng thuế quan, ông Blume đã công bố kế hoạch cắt giảm chi phí hoạt động, trong đó có việc hợp nhất sản xuất từ bốn nhà máy xuống còn hai. Công ty cũng bắt đầu cắt giảm khoảng 3.900 vị trí việc làm trong những năm tới, chủ yếu thông qua việc không gia hạn hợp đồng ngắn hạn và không tuyển dụng thay thế khi nhân viên nghỉ việc.
Nhu cầu đối với xe điện ở châu Âu và Mỹ đã lao dốc sau khi nhiều quốc gia trên thế giới, bao gồm cả Đức, cắt giảm các khoản trợ cấp cho xe điện. Điều này buộc Porsche phải thu hẹp mục tiêu ban đầu là đến năm 2030, 80% danh mục sản phẩm của hãng sẽ là xe điện.
Bắt đầu từ năm nay, công ty sẽ đưa trở lại các mẫu xe dùng động cơ đốt trong và mở rộng dòng xe hybrid sạc điện. Porsche cũng sẽ từ bỏ các khoản đầu tư đã lên kế hoạch vào công nghệ pin.
Giữ vững bản sắc Đức và niềm tin dài hạn
Ông Blume, cùng với các lãnh đạo tại BMW và Mercedes, hiện đang tham gia vào các cuộc đàm phán với Brussels và Washington như một phần trong nỗ lực chung của châu Âu nhằm đạt được một thỏa thuận thương mại. Họ đã nhiều lần tuyên bố mục tiêu của mình là loại bỏ toàn bộ thuế quan đối với các dòng xe qua lại giữa hai bờ Đại Tây Dương.
Liên đoàn Doanh nghiệp châu Âu (Confederation of European Business) – một nhóm vận động hành lang có trụ sở tại Brussels đại diện cho các công ty trong khối EU – cho biết các nhà lãnh đạo EU đã yêu cầu dữ liệu về các khoản đầu tư gần đây của doanh nghiệp vào Mỹ để chuẩn bị cho các cuộc họp thương mại với giới chức ở Washington. Các công ty Đức đầu tư vào Mỹ gấp ba lần so với mức mà các công ty Mỹ đầu tư vào Đức. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp Đức hiện đang trở nên thận trọng hơn, viện dẫn sự hỗn loạn do chính sách thương mại của ông Trump gây ra.
Trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, các hãng xe Đức đã từng né được đe dọa áp thuế bằng cách nhấn mạnh vai trò đóng góp của họ đối với nền kinh tế Mỹ. BMW, Mercedes và Volkswagen hiện đang tuyển dụng khoảng 48.000 lao động tại các nhà máy ở Mỹ, và các nhà cung cấp phụ tùng ô tô của Đức cũng tạo ra thêm khoảng 90.000 việc làm.
Dù ông Trump mong muốn các hãng xe chuyển hoạt động sản xuất sang Mỹ, Porsche cho biết họ không có ý định làm vậy, với lý do sản lượng xe hàng năm của hãng tương đối thấp.
Tuy nhiên, Porsche hiện thuộc sở hữu phần lớn của Tập đoàn Volkswagen, tập đoàn mẹ của chín thương hiệu khác như Lamborghini, Audi và Volkswagen. Volkswagen hiện có một nhà máy ở Chattanooga, bang Tennessee, và thương hiệu Scout của hãng cũng đang đầu tư 2 tỷ USD để xây dựng một nhà máy mới ở Nam Carolina.
Theo các nhà phân tích, Audi đang cân nhắc khả năng chuyển một số dòng xe sang sản xuất tại Mỹ do ảnh hưởng từ thuế quan, dù công ty chưa chính thức xác nhận thông tin này. Động thái đó có thể là một phần trong thỏa thuận tiềm năng mà các hãng xe Đức đang kỳ vọng đạt được với chính quyền ông Trump.
Porsche hiện đang chia sẻ nhiều bộ phận và nền tảng kỹ thuật với Audi. Nếu Audi xây nhà máy ở Mỹ, điều đó có thể mở đường để Porsche làm theo, trong trường hợp hãng nhận thấy việc sản xuất tại Bắc Mỹ là hợp lý trong tương lai.
Hiện tại, Porsche vẫn xác định rõ tương lai của mình gắn chặt với danh tiếng “sản xuất tại Đức”. Dù nhãn hiệu này phần nào bị ảnh hưởng bởi sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các công ty châu Á trong những năm gần đây, nước Đức cùng với các sản phẩm hàng đầu (bao gồm cả xe Porsche) vẫn luôn nằm trong nhóm thương hiệu nổi tiếng nhất thế giới.
“Có rất nhiều thương hiệu Đức đã trở thành cái tên quen thuộc trong mỗi gia đình”, Cristobal Pohle Vazquez – Giám đốc phụ trách tại Brand Finance, một công ty tư vấn chuyên nghiên cứu mức độ nhận diện thương hiệu trên toàn cầu – nhận định, “Tôi cho rằng Porsche là ví dụ tiêu biểu nhất”.
Danh tiếng đó, được gây dựng từ khi công ty ra đời vào năm 1931, cùng với một tập khách hàng trung thành, giúp Porsche giữ được quyền định giá cao – yếu tố quan trọng để vượt qua giai đoạn khó khăn hiện tại, theo ông Hendrikse từ Citi Research. Giống như tập đoàn mẹ, Porsche đã chứng minh được khả năng thay đổi để bắt kịp công nghệ mới và ứng phó với khủng hoảng.
“Những công ty này tồn tại được cả trăm năm là có lý do, bởi vì họ biết thích nghi, và chắc chắn sẽ tiếp tục thích nghi”, ông nói.
Theo The New York Times
