VinaCapital: Rủi ro từ 'Trump 2.0' đối với Việt Nam đang bị thổi phồng

Xuất khẩu và chuỗi cung ứng toàn cầu: Tác động không như kỳ vọng

Trong báo cáo mới đây, VinaCapital nhận định, mặc dù các chính sách bảo hộ thương mại của chính quyền Trump trong nhiệm kỳ thứ hai, như tăng thuế nhập khẩu, có thể ảnh hưởng đến một số ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, tác động này không đủ lớn để tạo ra khủng hoảng. Các mặt hàng như giày dép và xe đạp hiện chiếm 99% lượng xuất khẩu sang Mỹ, nhưng nhu cầu cao và chi phí cạnh tranh sẽ giúp duy trì vị thế của Việt Nam.

Tỷ lệ xuất khẩu các sản phẩm chủ lực của Việt Nam sang thị trường Mỹ. Nguồn: FDRA, FRED U.S. Database, VinaCapital phân tích.

Phân tích của VinaCapital cho thấy, Mỹ đang ngày càng phụ thuộc vào các nhà cung cấp ngoài Trung Quốc, đặc biệt là Việt Nam, để giảm thiểu rủi ro chuỗi cung ứng. Xu hướng dịch chuyển sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam không chỉ là giải pháp ngắn hạn mà còn là chiến lược lâu dài. Nhiều tập đoàn lớn đang đầu tư vào các khu công nghiệp tại Việt Nam, tạo ra sự gia tăng trong đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), hỗ trợ bù đắp các tổn thất tiềm năng từ xuất khẩu.

Hơn nữa, các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết, bao gồm EVFTA và CPTPP, tiếp tục tạo lợi thế cho hàng hóa Việt Nam khi thâm nhập các thị trường lớn như EU và Nhật Bản. Việc đa dạng hóa thị trường giúp Việt Nam giảm sự phụ thuộc vào Mỹ, bảo vệ nền kinh tế trước các thay đổi chính sách từ chính quyền Trump.

Tỷ giá và điều chỉnh chính sách tiền tệ: Vai trò của sự ổn định

Sự biến động tỷ giá USD/VND từ 2023 đến nay phản ánh tác động từ chính sách lãi suất của Fed và biến động dòng vốn toàn cầu. Tuy nhiên, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã thực hiện các biện pháp mạnh mẽ để ổn định tỷ giá, bao gồm việc bán USD từ quỹ dự trữ ngoại hối. VinaCapital nhấn mạnh rằng, việc duy trì tỷ giá ổn định không chỉ giảm nguy cơ lạm phát mà còn bảo vệ sức mua của người tiêu dùng trong nước.

Diễn biến tỷ giá USD/VND từ năm 2023 đến 2024 và các yếu tố tác động. Nguồn: VinaCapital.

Trong trường hợp áp lực tỷ giá gia tăng do chính sách từ Mỹ, Việt Nam có thể sử dụng nguồn dự trữ ngoại hối lớn cùng với các công cụ chính sách tiền tệ linh hoạt để kiểm soát thị trường. Điều này không chỉ giúp duy trì niềm tin của nhà đầu tư quốc tế mà còn bảo vệ các doanh nghiệp xuất khẩu trước các cú sốc tỷ giá bất ngờ.

Ngoài ra, dòng vốn FDI ổn định từ các tập đoàn lớn đang tiếp tục đổ vào Việt Nam, hỗ trợ cung ngoại tệ và giảm áp lực lên đồng nội tệ. VinaCapital nhận định rằng, ngay cả trong trường hợp tỷ giá tăng, tác động lên nền kinh tế sẽ được giảm thiểu thông qua chính sách điều hành hiệu quả và linh hoạt.

Đầu tư công và nội lực tăng trưởng: Hướng đi bền vững

Phân tích của VinaCapital dự báo rằng GDP Việt Nam năm 2024 có thể đạt 6,5% nếu Chính phủ triển khai các biện pháp kích thích kinh tế hiệu quả. Đầu tư công, đặc biệt vào các dự án cơ sở hạ tầng lớn như đường cao tốc Bắc-Nam và cảng biển, đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tiêu dùng và tạo việc làm. Các dự án này không chỉ kích thích tăng trưởng ngắn hạn mà còn cải thiện khả năng cạnh tranh của Việt Nam trong dài hạn.

Dự báo GDP Việt Nam năm 2025 dựa trên các kịch bản kích thích kinh tế. Nguồn: VinaCapital.

Trong khi xuất khẩu đối mặt với thách thức, tiêu dùng nội địa sẽ là động lực then chốt để duy trì tốc độ tăng trưởng. Sự gia tăng thu nhập trong các lĩnh vực xây dựng và sản xuất, cùng với chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, đang giúp kích cầu nội địa, tạo ra sự lan tỏa tích cực trong nền kinh tế. Các chính sách thu hút FDI vào các lĩnh vực công nghệ cao và năng lượng tái tạo cũng đóng vai trò là "bệ đỡ" cho tăng trưởng bền vững.

Theo VinaCapital, những rủi ro từ chính quyền Trump không đủ lớn để đe dọa sự ổn định của kinh tế Việt Nam. Việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và thu hút đầu tư vào các ngành giá trị gia tăng cao sẽ giúp Việt Nam duy trì vị thế cạnh tranh. Chính sách linh hoạt và sự ổn định nội tại sẽ là những yếu tố quyết định thành công của Việt Nam trong tương lai.

>> Goldman Sachs: Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng nhanh nhất, dẫn dắt kinh tế ASEAN trong năm 2025