Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo đợt bùng phát dịch cúm gia cầm mới ở các loài động vật có vú có thể khiến virus tăng khả năng thích nghi, dẫn đến nguy cơ lây nhiễm cao hơn ở con người.
Cuối năm 2021, châu Âu đã hứng chịu đợt bùng phát dịch cúm gia cầm nghiêm trọng nhất trong lịch sử, trong khi Bắc Mỹ và Nam Mỹ cũng trải qua các đợt dịch nghiêm trọng. Điều này dẫn đến việc tiêu hủy hàng chục triệu gia cầm trên toàn thế giới, trong đó nhiều gia cầm dương tính với biến thể H5N1. Thời gian gần đây, số ca mắc cúm gia cầm tăng ở các loài động vật có vú đã dẫn đến một mối lo ngại mới.
Trong thông báo mới nhất, WHO nêu rõ virus gây cúm gia cầm thường chỉ lây lan ở các loài họ chim, song gần đây biến thể virus H5N1 đang lây lan nhiều hơn ở các loài động vật có vú - vốn có cấu tạo sinh học gần hơn với con người. Điều này làm dấy lên lo ngại rằng virus gây cúm gia cầm sẽ tăng khả năng thích nghi và có thể dễ dàng lây nhiễm sang người hơn. WHO cho biết thêm một số loài động vật có vú có thể đóng vai trò là vật truyền nhiễm trung gian, dẫn đến khả năng xuất hiện các biến thể virus mới gây hại cho sức khỏe động vật lẫn con người.
Các đợt bùng phát dịch cúm gia cầm đã được ghi nhận ở 26 loài động vật, trong đó có những con chồn được nuôi nhốt ở Tây Ban Nha, hải cẩu ở Chile và cả một số cá thể mèo ở Ba Lan.
WHO cùng Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) và Tổ chức Thú y Thế giới (WOAH) đã kêu gọi các nước phối hợp để bảo vệ các loài động vật và chính con người.
Giám đốc khoa học của WOAH Gregorio Torres cho biết "yếu tố sinh thái và dịch tễ liên quan virus gây cúm gia cầm đang có xu hướng thay đổi, làm gia tăng lo ngại về nguy cơ căn bệnh này lây lan tại các khu vực mới và khiến các loài chim hoang dã chết bất thường, đồng thời gia tăng nguy cơ bệnh lây lan ở các loài động vật có vú". Ông Torres nhấn mạnh bệnh cúm gia cầm ở người dễ chuyển nặng với tỷ lệ tử vong cao. Các trường hợp cúm gia cầm ở người thường là do việc tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với gia cầm sống hoặc chết bị nhiễm bệnh, hoặc môi trường có chứa virus.
Tiến sĩ Sylvie Briand, quan chức phụ trách lĩnh vực kiểm soát nguy cơ lây nhiễm toàn cầu của WHO, cho biết virus gây cúm gia cầm thường không dễ lây nhiễm từ người sang người, song lưu ý cần cẩn trọng trước khả năng virus tiến hóa khiến nguy cơ này cao hơn. Bà cho biết thêm giới chuyên gia đang nghiên cứu sâu rộng hơn về những thay đổi có thể gây nguy hiểm cho con người, đồng thời hối thúc các nước tăng khả năng giám sát đối với loại virus này, đặc biệt là những nước hạn chế về kinh nghiệm giám sát dịch cúm gia cầm.