Xuất khẩu thép vào Mỹ: Việt Nam trong top 5, nước nào bị tác động nặng nhất bởi chính sách thuế quan sắp tới?

Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ công bố mức thuế quan 25% đối với thép và nhôm nhập khẩu vào ngày 10/2. Quyết định này có thể khiến chi phí sản xuất trong các ngành ô tô, hàng không vũ trụ, dầu mỏ và xây dựng tăng cao, đồng thời làm thay đổi cục diện thương mại toàn cầu.

Mỹ vẫn tiêu thụ hàng chục triệu tấn thép mỗi năm dù nền kinh tế không còn tập trung vào sản xuất như trước. Theo Viện Sắt và Thép Mỹ, Canada là nhà cung ứng thép lớn nhất cho Mỹ trong năm 2024, với 5,95 triệu tấn, giảm 5% so với năm trước. Các nước xuất khẩu thép nhiều tiếp theo gồm Brazil, Mexico, Hàn Quốc và Việt Nam. Riêng Việt Nam xuất khẩu 1,23 triệu tấn thép sang Mỹ, tăng 143% so với năm 2023.

Trong khi đó, Canada và Mexico đã đạt thỏa thuận tạm lùi thuế quan 25% đối với hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ từ tháng 2 sang tháng 3. Tuy nhiên, chưa rõ liệu mức thuế mới với nhôm và thép có thuộc diện được hoãn hay không.

Năm 2024, Việt Nam xuất khẩu 1,23 triệu tấn thép sang Mỹ Ảnh minh họa

>> 'Hạt ngọc Việt' lao dốc, xu hướng nhất thời hay dấu hiệu đáng lo?

Trong nhiệm kỳ đầu tiên, ông Trump từng áp thuế 25% lên thép và 10% lên nhôm nhập khẩu nhưng sau đó miễn thuế cho Canada, Mexico và Brazil. Hàn Quốc phải chấp nhận hạn ngạch xuất khẩu để được miễn thuế. Tổng thống Joe Biden sau đó đã đàm phán và cung cấp hạn ngạch miễn thuế cho Anh, EU và Nhật Bản. Hiện chưa rõ liệu các thỏa thuận này có bị vô hiệu hóa dưới nhiệm kỳ mới của ông Trump hay không.

Canada không chỉ là nước xuất khẩu thép lớn nhất vào Mỹ mà còn là nhà cung ứng nhôm lớn nhất, chiếm 56% lượng nhôm nhập khẩu vào Mỹ năm 2023 và 58% năm 2024. Các quốc gia tiếp theo là UAE, Trung Quốc, Hàn Quốc và Bahrain, nhưng không nước nào xuất khẩu trên 0,5 triệu tấn.

Việc Mỹ đánh thuế nhôm và thép có thể khiến Canada chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Bộ trưởng Đổi mới Canada Francois-Philippe Champagne nhấn mạnh trên mạng xã hội X rằng thép và nhôm Canada đóng vai trò quan trọng trong các ngành công nghiệp chủ chốt của Mỹ, từ quốc phòng, sản xuất tàu thuyền đến ô tô. Ông khẳng định Canada sẽ bảo vệ lợi ích quốc gia và người lao động.

Bên cạnh thuế quan lên thép và nhôm, tuần trước, ông Trump đã áp thêm 10% thuế đối với mọi hàng hóa Trung Quốc. Bắc Kinh lập tức đáp trả bằng các biện pháp thuế quan và phi thuế quan, bao gồm siết chặt kiểm soát một số kim loại hiếm. Trung Quốc dự kiến áp thuế lên 14 tỷ USD hàng hóa Mỹ từ ngày 10/2, khiến thị trường theo dõi sát sao khả năng hai nước đạt thỏa thuận trước thời điểm này.

Quyết định áp thuế của Mỹ đang tạo ra những tác động lớn đối với thương mại toàn cầu, đặc biệt là các đối tác xuất khẩu chính như Canada, Việt Nam và Trung Quốc. Trong thời gian tới, các doanh nghiệp sẽ phải theo dõi sát diễn biến để có chiến lược thích ứng phù hợp.

>> Giá Ure tăng cao trong bối cảnh nguồn cung hạn chế và nhu cầu xuất khẩu gia tăng