Sự xuất hiện các mô hình thương mại mới trên nền tảng điện tử mang lại nhiều tiện ích cho người tiêu dùng, thì tình trạng kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng lậu, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ nở rộ.
Cách Amazon ngăn chặn hàng giả
Amazon cho biết họ có thể ngăn chặn việc nhập các mặt hàng giả thông qua quy trình xác minh người bán, bao gồm phỏng vấn trực tiếp những người bán tiềm năng thông qua các cuộc gọi video, cùng với khả năng phát hiện dựa trên máy học.
Trong năm 2022, hãng này đã cấm hơn 800.000 nỗ lực tạo tài khoản bán hàng mới do có dấu hiệu bán hàng giả, giảm từ 2,5 triệu tài khoản vào năm 2021.
Đại diện của Amazon, cho rằng công ty đang tiếp tục cải thiện các công nghệ bảo vệ tự động của mình bằng cách hợp tác với các thương hiệu đã đăng ký với Cơ quan đăng ký thương hiệu, đồng thời thường xuyên báo cáo vi phạm của các thương hiệu nhằm hạn chế tối đa các hành vi vi phạm.
Amazon cũng buộc những kẻ làm hàng giả phải chịu trách nhiệm vào năm ngoái bằng cách gửi đơn kiện hoặc đề nghị điều tra hơn 1.300 cá nhân có địa chỉ ở Mỹ, Anh, EU và Trung Quốc.
Gã khổng lồ thương mại điện tử này cũng đang hợp tác với Phòng Thương mại Mỹ, Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ để xây dựng các chiến dịch nhằm giáo dục người tiêu dùng về cách mua sắm an toàn, tránh các sản phẩm giả và nguy cơ mua phải hàng giả.
Bán hàng giả, lừa đảo trên trang TMĐT bị phạt từ 40 - 50 triệu đồng
Bộ Thông tin và Truyền thông đang vận hành phần mềm trí tuệ nhân tạo (AI) có thể quét và tìm ra những thông tin xấu độc trên không gian mạng rất nhanh, từ đó có giải pháp xử lý kịp thời. Vậy, các cơ quan hữu quan bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng trên không gian mạng có thể sử dụng AI để phát hiện ra những gian hàng có dấu hiệu vi phạm pháp luật, từ những phản ánh của người tiêu dùng để từ đó kịp thời xác minh và xử lý thỏa đáng hay không?
Trong lúc chờ đợi một phần mềm như vậy, nếu những người có trách nhiệm chịu khó “vi hành” trên không gian mạng, đặt mua hàng trực tuyến thì cũng không khó để phát hiện ra các sai phạm, những rủi ro đối với người tiêu dùng đang xuất hiện nhan nhản trên nhiều sàn TMĐT.
Thực tế, việc sản xuất và kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng nhái, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ… trong thương mại truyền thống đã là vấn nạn, xảy ra ở nhiều thời kỳ, các nền kinh tế đều tìm mọi cách để giảm thiểu, khó có thể diệt trừ hoàn toàn. Không chỉ vậy, cùng với việc xuất hiện các mô hình thương mại mới trên nền tảng điện tử mang lại nhiều tiện ích cho người tiêu dùng, thì tình trạng kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng lậu, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ… trên môi trường này lại được dịp nở rộ.
Thời gian qua, lực lượng chức năng, mà tiên phong là đội ngũ Quản lý thị trường cả nước, Ban Chỉ đạo 389 Trung ương và các tỉnh, Cảnh sát kinh tế…, luôn tích cực đấu tranh, ngăn chặn nhiều vụ việc lớn có vi phạm trên môi trường TMĐT.
Theo Điều 63, Nghị định số 98/2020/NĐ-CP của Chính phủ còn quy định: hành vi lừa đảo khách hàng trên website thương mại điện tử hoặc ứng dụng di động có thể bị xử phạt từ 40 - 50 triệu đồng, đồng thời đình chỉ hoạt động thương mại điện tử từ 6 -12 tháng đối với hành vi vi phạm.
Đề án trên góp phần nâng cao hiệu quả bảo vệ người tiêu dùng trong hoạt động thương mại điện tử, tạo niềm tin trong hoạt động giao dịch, mua bán trực tuyến; quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp, khách hàng được bảo đảm. Đảm hoạt động thương mại điện tử minh bạch, lành mạnh, thúc đẩy phát triển thương mại điện tử theo hướng bền vững tại Việt Nam.
Trong tương lai gần, các sàn giao dịch thương mại điện tử lớn sẽ ký cam kết không kinh doanh hàng giả; 100% các tổ chức, cá nhân kinh doanh trên sàn giao dịch lớn được tuyên truyền, phổ biến các quy định pháp luật đối với các hàng hóa do tổ chức, cá nhân kinh doanh. Bên cạnh đó, người tiêu dùng cũng sẽ được tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về bảo vệ quyền lợi của mình.
Đề xuất 6 giải pháp về chống hàng giả trên sàn TMĐT
Chính phủ đưa ra đề pháp hoàn thiện quy định pháp lý về TMĐT:
- Xây dựng cơ sở dữ liệu tập trung về chống hàng giả
- Phát triển hạ tầng, thiết bị bảo đảm an ninh an toàn thông tin
- Nâng cao năng lực chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ cho cán bộ, công chức trong hoạt động thực thi pháp luật
- Nâng cao hiệu quả trong công tác phối hợp, thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm giữa các cơ quan, lực lượng chức năng có liên quan
- Tuyên truyền, giáo dục, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của các chủ thể tham gia
- Hợp tác quốc tế về công tác chống hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng trong hoạt động thương mại điện tử.
Đề án được hỗ trợ kinh phí từ Nhà nước để thực hiện. Đây lànguồn lực khả thi đem lại những thành công. Đề án đã giao nhiệm vụ cụ thể, rõ ràng cho các bộ, ngành và địa phương không đứng ngoài cuộc, nhằm lành mạnh hóa giao dịch thương mại điện tử.
Cụ thể, giao cho Bộ Công thương chủ trì xây dựng kế hoạch nội dung thực hiện, Bộ Công an huy động lực lượng vào cuộc, Bộ Thông tin và Truyền thông công khai tên và địa chỉ trụ sở người bán hoặc đại diện, ủy quyền của người bán; Bộ Tài chính chỉ đạo ngành Thuế và Hải quan sử dụng những "công cụ" của mình; Bộ Khoa học và Công nghệ tăng cường thanh tra về đo lường và sở hữu trí tuệ; Ngân hàng Nhà nước ngăn chặn các giao dịch thanh toán, chuyển tiền khi phát hiện vi phạm…
Người tiêu dùng nên đến các địa chỉ, cửa hàng uy tín, có nguồn gốc rõ ràng, đặc biệt, phải thận trọng khi chọn mua hàng hóa qua các kênh online. Hiện nay, các đối tượng kinh doanh hàng vi phạm thường dùng hình ảnh của những người nổi tiếng để quảng cáo, giới thiệu qua các sàn thương mại điện tử hay các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo, TikTok... từ đó, lấy lòng tin của người tiêu dùng để bán sản phẩm.
