"Cha đẻ" của ChatGPT: Từ thanh niên bỏ học đến người khiến Google bật "báo động đỏ"

OpenAI được công chúng biết đến là công ty phát triển siêu AI ChatGPT và những AI đột phá khác trong đó ChatGPT được nhiều người biết đến nhất khi được OpenAI giới thiệu đến công chúng vào ngày 30/11/2022. ChatGPT được giới công nghệ gọi là "siêu AI" bởi khả năng trả lời câu hỏi, viết văn, dựng kịch bản... theo ý người dùng.

Sau khi siêu AI ChatGPT ra mắt công chúng đã nhanh chóng trở thành hiện tượng gây sốt trên toàn cầu. Theo thống kê mới đây, ChatGPT đã vượt qua mốc 10 triệu người dùng hàng ngày chỉ sau 40 ngày, vượt xa tốc độ tăng trưởng ban đầu các mạng xã hội như Instagram - một trong những mạng xã hội phổ biến nhất hiện nay.

Thậm chí, gã khổng lồ công nghệ Google đã nhanh chóng phát "Báo động đỏ" (‘Code Red’) cho toàn công ty trước thềm dịp lễ Giáng sinh. Từ đây, nhiều người tò mò "cha đẻ" của ChatGPT là ai?

Từ bỏ đại học để khởi nghiệp

Samuel Altman - CEO OpenAI được xem là "cha đẻ" của ChatGPT. Anh sinh năm 1985, sinh ra và lớn lên ở St. Louis, bang Missouri, có gốc là người Do Thái. Năm lên 8 tuổi, anh được mẹ tặng chiếc máy tính đầu tiên và nhanh chóng yêu thích nó. Đây cũng là món quà giúp anh định hình tương lai sau này.

Sau khi tốt nghiệp trường trung học John Burroughs ở địa phương, Altman tiếp tục theo học ngành khoa học máy tính tại Đại học Stanford nhưng bỏ học vào năm 2005. Năm 2017, anh nhận bằng danh dự của Đại học Waterloo, Mỹ.

Sau khi bỏ học Đại học Stanford, Altman thử thách bản thân ở dự án khởi nghiệp Loopt - ứng dụng di động và mạng xã hội dựa trên vị trí. Loopt từng huy động được 30 triệu USD, nhưng phải đóng cửa năm 2012 vì không thu hút được sự chú ý, sau đó bị thâu tóm với giá 43,4 triệu USD.

Dù không thành công với Loopt, Altman vẫn tiếp tục đầu tư vào các dự án khởi nghiệp công nghệ và đầu quân cho vườn ươm khởi nghiệp nổi tiếng Y Combinato vào năm 2011. Tháng 2/2014, anh được người đồng sáng lập Y Combinato là Paul Graham bổ nhiệm làm chủ tịch công ty ở tuổi 29. Hai năm sau, anh trở thành Chủ tịch YC Group, gồm Y Combinator và các đơn vị khác.

Dưới sự lãnh đạo của Altman, Y Combinator đã tài trợ cho hơn 2.000 dự án khởi nghiệp với tổng giá trị vốn đầu tư hơn 100 tỷ USD. Ngoài ra Altman còn được biết tới như nhà đầu tư vào nhiều công ty công nghệ nổi tiếng như Airbnb, Stripe, Reddit, Asana, Pinterest, Teespring, Zenefits, FarmLogs, True North, Instacart, Optimizely, Verbling, Soylent, Reserve, Vicarious... Altman cũng từng có thời gian ngắn làm CEO của Reddit vào năm 2014.

Đến 2019, Altman từ chức chủ tịch YC Group để tập trung vào công ty OpenAI. Từ đầu 2020, anh cho biết không còn đóng vai trò nào ở YC nữa.

Người "mang làn gió mới" đến cho OpenAI

OpenAI khởi đầu như một tổ chức phi lợi nhuận nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo vào năm 2015 với sự tài trợ tài chính khi Altman còn làm lãnh đạo ở Y Combinator. Anh cũng đứng trong hàng ngũ thành lập công ty, cùng với CEO Tesla Elon Musk, nhà đồng sáng lập LinkedIn Reid Hoffman và nhiều thành viên khác.

OpenAI có trụ sở ở quận Mission, San Francisco, nhanh chóng trở thành một đối trọng về nghiên cứu AI trước các công ty công nghệ lớn khác, trong đó có Google.

Thay vì theo đuổi lợi nhuận doanh nghiệp, OpenAI cam kết thúc đẩy công nghệ vì lợi ích của nhân loại. Điều lệ thành lập có điều khoản sẽ từ bỏ cuộc đua phát triển trí tuệ nhân tạo nói chung nếu một đối thủ cạnh tranh đạt được một thành tựu cụ thể trước.

Tuy nhiên, chiến lược đó thay đổi kể từ khi Altman nắm quyền điều hành. Ngay sau khi trở thành CEO cuối 2019, anh nhận được 1 tỷ USD tài trợ khi bay đến Seattle trình diễn mô hình AI mới nhất của mình cho CEO Microsoft Satya Nadella.

Thỏa thuận với Microsoft mang lại cho OpenAI nhiều thứ, nhất là tài nguyên cần thiết để đào tạo và cải thiện thuật toán AI - yếu tố chính dẫn đến loạt đột phá về sau. Ngược lại, thỏa thuận cũng đem lại cho Microsoft chỗ đứng chiến lược trong cuộc chạy đua vũ trang để tận dụng những tiến bộ trong AI, cũng như được tích hợp các AI tiên tiến nhất vào các sản phẩm khác của mình.

Kể từ khi Altman điều hành, OpenAI đạt nhiều thành tựu, đặc biệt là năm 2022. Giữa năm nay, AI Dall-E 2 cho phép người dùng tạo tác phẩm nghệ thuật chỉ bằng chuỗi văn bản, trong khi ChatGPT gần đây được mô tả là AI siêu thông minh, đa tài, có thể "trả lời mọi thứ như người thật".

Cách tiếp cận mới của Altman giúp những nhà đầu tư ban đầu vào OpenAI nhận lợi nhuận gấp 100 lần so với khoản đóng góp ban đầu nhưng khiến tôn chỉ phi lợi nhuận bị phá vỡ. CEO này đang đối mặt với những hoài nghi khi bị cho là đi ngược với mục đích làm cho nghiên cứu trở nên minh bạch và tránh làm giàu cho các cổ đông.

OpenAI đang đàm phán về việc bán cổ phiếu thuộc sở hữu của nhân viên. Trong một đề nghị đấu thầu trước đó, OpenAI được định giá khoảng 14 tỷ USD, theo tờ Thời báo Phố Wall (The Wall Street Journal)

CEO Altman gần đây cũng không giấu ý định kinh doanh đối với OpenAI, thậm chí khẳng định đang sớm định hình chiến lược kiếm tiền từ những gì đã nghiên cứu được.

Đến nay, OpenAI tạo ra doanh thu hàng chục triệu USD, chủ yếu từ việc bán các đoạn code cho các nhà phát triển khác. Nguồn tin này cũng nói Altman kỳ vọng công ty sẽ sớm đạt doanh thu hàng năm lên tới một tỷ USD, chủ yếu từ việc tính phí người tiêu dùng và doanh nghiệp.

Dù các sản phẩm như ChatGPT đang được đánh giá cao, nhưng Altman thừa nhận kết quả đầu ra của chương trình thực tế chứa nhiều lỗi.

Dù đạt được nhiều thành tựu công việc và trở thành triệu phú tự thân từ khi còn rất trẻ nhưng Altman ít nói về cuộc sống cá nhân. Anh từng thừa nhận là người đồng tính nam và là một người ăn chay thuần.