Hầm rượu này không chỉ đơn thuần là công trình kiến trúc thông thường. Đây là biểu tượng mang đậm giá trị văn hóa được lưu giữ đến ngày nay.
Hầm rượu Debay là một công trình lịch sử in đậm văn hóa rượu vang của người Pháp ở Bà Nà Hills. Sự độc đáo của công trình đến từ vị trí xây dựng khi hầu hết các hầm rượu ở Việt Nam được đặt trong lòng đất thì Debay được xây dựng bên trong núi.
Trong quãng thời gian từ năm 1919 - 1938, đỉnh núi Chúa đã được người Pháp khai phá và cho xây dựng hàng trăm ngôi biệt thự cùng bệnh viện, bưu điện, ngân hàng… với mục đích phục vụ cho nhu cầu nghỉ dưỡng của các quan chức hay sĩ quan quân đội, thương gia, doanh nhân người Pháp và cả những người Việt giàu có.
Cho đến năm 1923, người Pháp đã xây dựng hầm rượu Debay để cất giữ các loại rượu ngon và đặc biệt nhất là loại rượu vang nổi tiếng được mang từ Pháp sang. Debay là tên của vị đại úy người Pháp đã phát hiện ra Bà Nà, hầm rượu mang tên ông như một cách ghi nhận công lao của vị đại úy này.
Hầm Debay có tổng chiều dài từ lối vào đến lối ra khoảng 100m, chiều cao 2,5m, rộng khoảng 2m, bên trong công trình còn có các hầm cất giữ rượu, bar rượu, lò sưởi, sảnh. Vách hầm được xây bằng đá núi, trần hầm được đào theo hình vòm cung thể hiện lối kiến trúc mang đậm chất Pháp, mang đến sự vững chắc cho hầm rượu.
Đây cũng là lý do khiến công trình này đã tồn tại suốt hàng trăm năm qua nhưng vẫn duy trì được vẻ đẹp nguy nga, lồng lẫy trước sự khắc nghiệt của thiên nhiên và sự tàn phá của bom đạn trong chiến tranh, đây là công trình duy nhất của người Pháp còn lại khá nguyên vẹn tại Bà Nà.
Khám phá hầm rượu, du khách sẽ nhìn thấy những hốc đá được đào sâu vào bên trong vách núi. Nhiệt độ bên trong hầm rượu nói chung và các hốc đá này nói riêng thường khoảng 16-20 độ C, đây là nhiệt độ thích hợp để cất giữ các loại rượu vang. Trong hầm rượu hiện tại có tất cả 14 hốc rượu, gồm có 9 hốc nhỏ và 5 hốc lớn, mỗi hốc rượu đều có chủ nhân. Đó cũng là chủ nhân của các ngôi biệt thự hoặc khách sạn tại Bà Nà một thế kỷ trước.
Cách đây 100 năm, đại đa số người dân Việt Nam hầu như không có cơ hội đặt chân đến đây bởi đó nơi người Pháp gặp gỡ, giao lưu và tổ chức các buổi dạ tiệc, khiêu vũ xa hoa. Tuy nhiên, cùng với sự ra đi của người Pháp ở Việt Nam vào năm 1945, Bà Nà đã chìm vào quên lãng và hầm rượu cũng chịu chung số phận, bị bỏ hoang trong một thời gian dài và khu vực này đã bị bom đạn đánh sập một phần.
Ngày nay, hầm rượu Debay là một công trình được gìn giữ và tôn tạo thành điểm tham quan của nhiều du khách khi đặt chân đến Bà Nà. Tái hiện lịch sử, phục dựng quá khứ, các công tác nâng cấp, duy tu và phục chế lại các công năng của hầm rượu cũng đã được các đơn vị thực hiện nhằm mang đến cho du khách cơ hội trải nghiệm, thưởng thức rượu vang mà giới quý tộc Pháp giàu có đã thưởng ngoạn cách đây hàng trăm năm.