Chuyên gia hé lộ 5 bài học đầu tư quan trọng từ cú sụp đổ do DeepSeek gây ra
Mới đây, DeepSeek Trung Quốc đã gây chấn động phố Wall, khiến cổ phiếu Nvidia và các cổ phiếu công nghệ khác giảm mạnh.
Tuần qua, một mô hình AI mới từ Trung Quốc mang tên DeepSeek đã gây chấn động ngành công nghiệp AI khi đạt hiệu suất tương đương với mô hình tốt nhất của OpenAI nhưng tiêu tốn ít tài nguyên tính toán hơn đáng kể.
Hệ quả của sự kiện này rất lớn. Cổ phiếu Nvidia mất gần 600 tỷ USD vốn hóa chỉ trong một ngày, khi các nhà đầu tư lo ngại rằng nhu cầu đối với chip GPU – nguồn năng lượng chính cho các mô hình ngôn ngữ lớn – sẽ giảm trong tương lai.
Nếu các công ty như OpenAI, Anthropic và Meta áp dụng các kỹ thuật tối ưu hóa của DeepSeek, họ có thể không còn cần đến sức mạnh tính toán khổng lồ như trước đây.
Ở chiều ngược lại, các công ty phần mềm – nhóm hưởng lợi từ AI – đã tăng mạnh nhờ triển vọng chi phí AI giảm đáng kể, giúp cải thiện biên lợi nhuận.
Nhưng tác động của sự kiện “thiên nga đen” này không chỉ dừng lại ở cổ phiếu công nghệ mà còn ảnh hưởng đến trái phiếu, chứng khoán và cả thị trường tiền mã hóa.
Rủi ro từ sự tập trung quá mức
Sự thống trị của một nhóm nhỏ các công ty công nghệ vốn hóa lớn trên thị trường chứng khoán đã tăng lên mức kỷ lục trong những năm gần đây.
Theo dữ liệu của Goldman Sachs, 5 công ty hàng đầu trong chỉ số S&P 500 chiếm tới 29% tổng giá trị chỉ số tính đến ngày 31/12 – và tất cả đều có mức độ tiếp xúc lớn với xu hướng công nghệ AI.
“Sự tập trung vào một số công ty lớn là một vấn đề đáng lo ngại, đặc biệt khi các yếu tố thành công của họ có nhiều điểm chung”, Chris Fasciano, chiến lược gia trưởng tại Commonwealth Financial Network, nhận định.
Điều này tạo ra rủi ro lớn khi thị trường bị gián đoạn. Đầu tuần qua, chỉ số theo dõi các công ty công nghệ lớn đã giảm 3%, trong khi chỉ số S&P 500 tính theo tỷ trọng đều vẫn tăng nhẹ.
“Nhiều nhà đầu tư nghĩ rằng mua quỹ chỉ số S&P 500 nghĩa là họ đã đa dạng hóa danh mục, nhưng thực tế không phải vậy”, Steve Sosnick, Chiến lược gia trưởng tại Interactive Brokers, cho hay.
Vì vậy, những nhà đầu tư muốn thực sự đa dạng hóa danh mục cần tìm kiếm cơ hội ngoài chỉ số S&P 500 và Nasdaq cũng không phải lựa chọn tốt, vì chỉ một số ít công ty đã chiếm gần 50% giá trị của chỉ số này.
Câu chuyện AI không chỉ xoay quanh Nvidia
Kể từ khi ChatGPT ra mắt vào tháng 11/2022, Nvidia đã trở thành tâm điểm của cuộc cách mạng AI vì họ cung cấp GPU – công cụ không thể thiếu để huấn luyện các mô hình ngôn ngữ lớn.
Nhưng phản ứng của thị trường mới đây cho thấy AI còn có những người hưởng lợi gián tiếp, đặc biệt là các công ty ứng dụng AI, chẳng hạn như phần mềm doanh nghiệp.
Nếu DeepSeek thực sự có thể hoạt động hiệu quả với ít tài nguyên tính toán hơn, chi phí triển khai AI sẽ giảm mạnh, giúp các công ty phần mềm tăng biên lợi nhuận.
Một ví dụ điển hình như cổ phiếu Salesforce tăng tới 10% trong khi thị trường chung lao dốc.
“Nếu DeepSeek thực sự chứng minh rằng AI nguồn mở ít tiêu tốn tài nguyên hơn mô hình của ChatGPT, thì các công ty không có ngân sách khổng lồ vẫn có thể hưởng lợi từ AI”, Steve cho hay.
Tiền mã hóa không phải nơi trú ẩn an toàn
Sự biến động của tiền mã hóa đã được thể hiện rõ trong tuần này, ngay cả khi DeepSeek chủ yếu ảnh hưởng đến cổ phiếu công nghệ.
Bitcoin giảm tới 7%, cùng lúc với đợt bán tháo mạnh của Nasdaq 100.
Điều này cho thấy tiền mã hóa có mức độ tương quan cao với thị trường công nghệ, và khi không có yếu tố thúc đẩy nội bộ, Bitcoin vẫn chỉ là một canh bạc phụ thuộc vào sự tăng trưởng của công nghệ.
“Một tài sản được coi là nơi trú ẩn an toàn không thể có mức biến động trung bình 2% mỗi ngày”, Steve nhấn mạnh.
Dữ liệu cho thấy trong 6 tháng qua, Bitcoin có mức tương quan với chỉ số Nasdaq 100 lên tới 80%, nghĩa là khi cổ phiếu công nghệ giảm, Bitcoin cũng khó mà giữ giá.
Apple đã có nước đi đúng đắn
Không giống như nhiều “gã khổng lồ” công nghệ khác, cổ phiếu Apple đã tránh được đợt bán tháo và tăng khoảng 8% trong tuần qua.
Apple không chi hàng chục tỷ USD để xây dựng mô hình ngôn ngữ lớn của riêng mình. Thay vào đó, công ty chọn tích hợp AI từ OpenAI và sử dụng điện toán biên (edge computing) để cung cấp câu trả lời nhanh chóng cho người dùng iPhone.
Nếu các mô hình AI ngày càng tiêu tốn ít tài nguyên hơn nhờ những đột phá như DeepSeek, cách tiếp cận của Apple sẽ càng có lợi thế.
Hơn nữa, khi chi phí AI giảm, các công ty công nghệ có thể sử dụng nguồn tiền dư thừa để mua lại cổ phiếu và tăng cổ tức, đặc biệt là những công ty đã có chính sách này từ trước như Apple, Microsoft, Google và Meta.
“AI rẻ hơn đồng nghĩa với việc các công ty sẽ có nhiều tiền hơn để trả cổ tức hoặc mua lại cổ phiếu”, theo Nicholas Colas, đồng sáng lập DataTrek Research.
AI giá rẻ có thể thúc đẩy thị trường trái phiếu
Nếu mô hình AI nguồn mở của DeepSeek giúp tiết kiệm chi phí đáng kể cho các công ty công nghệ, nó có thể tăng năng suất mà không làm gia tăng lạm phát.
Theo CEO Microsoft Satya Nadella, AI giá rẻ sẽ thúc đẩy tốc độ ứng dụng AI trên quy mô rộng, giúp nền kinh tế tăng trưởng nhanh hơn mà không gây áp lực lên lãi suất.
Nếu đúng như vậy, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể duy trì mức lãi suất thấp hơn trong dài hạn, tạo điều kiện cho trái phiếu tăng giá.
Khi lãi suất giảm, giá trái phiếu sẽ tăng, mở ra cơ hội cho các nhà đầu tư muốn tận dụng sự phục hồi của thị trường này sau giai đoạn khó khăn năm 2022-2023.
“AI bình dân hóa sẽ cải thiện năng suất kinh tế và giúp giữ lạm phát ở mức thấp, từ đó hỗ trợ mặt bằng lãi suất thấp hơn”, Steve nhận định.
Theo Markets Insider
>>Bất ngờ: Các nhà khoa học Mỹ tung ‘bản sao’ của DeepSeek với giá chỉ 30 USD?