Cổ phiếu ngân hàng đã đắt?

Nhóm cổ phiếu ngân hàng chịu áp lực bán mạnh

Kết phiên đầu tuần, thị trường chứng khoán giảm thêm 31,4 điểm. Chỉ sau hai phiên điều chỉnh gần nhất, VN-Index rời đỉnh lịch sử 1.688 điểm về dưới mốc 1.615 điểm.

Nhóm ngân hàng cũng xuất hiện sắc xanh sàn của TPB, VIB, EIB, OCB, MSB. Phiên này, toàn bộ 27 cổ phiếu trụ bank đều giảm điểm, chỉ số ngành giảm 4,4% mạnh nhất thị trường.

Quá nửa cổ phiếu nhóm ngân hàng giảm trên 5% trong phiên 25/8

Từ đầu tháng 4 tới nay, cùng diễn biến của thị trường chung, nhóm cổ phiếu ngân hàng đã tăng mạnh hàng chục %, LPB, SHB thậm chí tăng bằng lần.

Theo báo cáo mới nhất từ Chứng khoán MB (MBS), tín dụng toàn hệ thống đến tháng 8/2025 đã tăng 10,28% so với đầu năm, vượt xa mức 5,84% cùng kỳ 2024. Động lực chính đến từ tín dụng doanh nghiệp, giải ngân đầu tư công và sự phục hồi của bất động sản khi các nút thắt pháp lý được tháo gỡ. Đáng nói, tín dụng chủ yếu tập trung vào xây dựng và thương mại, trong khi sản xuất vẫn tăng trưởng chậm so với cùng kỳ.

Khối ngân hàng thương mại cổ phần tăng trưởng tín dụng 11,9%, nhanh hơn đáng kể so với 7,8% của nhóm ngân hàng quốc doanh nhờ việc duy trì lãi suất cho vay thấp, cộng với nỗ lực mở rộng thị phần.

Ngoài ra, các yếu tố chính sách như Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, khuyến khích cho vay dựa trên dòng tiền, hay đề xuất bỏ “room tín dụng” đang mở ra triển vọng cạnh tranh công bằng hơn; đồng thời giúp phân bổ vốn hiệu quả hơn.

Về kết quả kinh doanh, quý II và bán niên 2025, lợi nhuận sau thuế nhóm ngân hàng đạt lần lượt 70.700 tỷ đồng và gần 136.500 tỷ đồng, tăng lần lượt 17,5% và 15,9% so với cùng kỳ năm trước (Nguồn ABS).

MBS dự báo lợi nhuận ròng toàn ngành tăng khoảng 15% trong năm 2025. Khối ngân hàng thương mại cổ phần dự kiến tăng tới 27,1%, trong khi nhóm ngân hàng quốc doanh chỉ đạt 10,7%. Tuy nhiên, biên lãi ròng (NIM) toàn ngành vẫn co hẹp so với năm 2024, do mặt bằng lãi suất cho vay thấp và áp lực từ tín dụng bán lẻ.

Chất lượng tài sản có cải thiện khi nợ nhóm 2 giảm rõ rệt, song tỷ lệ nợ xấu (NPL) vẫn ở mức 2,03% cuối quý II/2025, chỉ giảm nhẹ so với quý trước. Chi phí trích lập dự phòng duy trì thận trọng, cho thấy ngân hàng vẫn ưu tiên bảo toàn chất lượng tài sản hơn là gia tăng lợi nhuận ngắn hạn. Điều này cũng đồng nghĩa với việc dư địa cải thiện kết quả kinh doanh trong trung hạn còn hạn chế.

Động lực tăng ngắn hạn đã phản ánh vào giá

Một trong những điểm đáng chú ý là định giá cổ phiếu ngân hàng đã tăng nhanh trong nửa đầu năm 2025. P/B trung bình của 15 ngân hàng lớn nhất đạt 1,93 lần, cao hơn 35% so với trung bình 3 năm và 19% so với trung bình 5 năm. Trong đó, nhóm ngân hàng quốc doanh như VCB, CTG và BID hiện giao dịch thấp hơn mức trung bình 5 năm, trong khi nhóm thương mại cổ phần lại cao hơn tới 30%.

Diễn biến P/B trung bình của 15 NHTM niêm yết lớn nhất (Nguồn: MBS Research)

So với các thị trường trong khu vực, định giá ngân hàng Việt Nam hiện ở mức khá cao, ngoại trừ Indonesia. Lợi thế lớn nhất của ngành là ROE duy trì ổn định ở mức 18%, song điều này cũng khiến dư địa tăng giá ngắn hạn không còn nhiều. Theo MBS, các yếu tố thuận lợi như chính sách tiền tệ nới lỏng, đẩy mạnh đầu tư công hay tháo gỡ pháp lý bất động sản đã phản ánh gần hết vào giá cổ phiếu.

Những phiên gần đây, dòng tiền trên thị trường vẫn tập trung giao dịch mạnh ở nhóm ngân hàng. Tuy nhiên, trạng thái chủ đạo là rút ròng/chốt lời ngay cả phiên tăng giá. Phiên 25/8, hơn 16.000 tỷ đã được sang tay ở nhóm này, thậm chí cao hơn giá trị giao dịch ở nhóm bất động sản và chứng khoán cộng lại.

Trên cơ sở đó, MBS hạ khuyến nghị chung cho toàn ngành xuống mức trung lập. Tuy nhiên, báo cáo nhấn mạnh ưu tiên vào CTG, VCB và HDB - các ngân hàng vừa có nền tảng vốn vững chắc, vừa duy trì tăng trưởng lợi nhuận ổn định; đồng thời đang ở mức định giá hợp lý hơn so với mặt bằng chung.

Ở góc nhìn chuyên gia, xu hướng phân hóa sẽ rõ nét hơn trong nửa cuối năm 2025. Nhà đầu tư cần thận trọng, tập trung vào cổ phiếu của những ngân hàng có chất lượng tài sản bền vững, khả năng cải thiện CASA và quản trị rủi ro hiệu quả, thay vì chạy theo sóng ngắn hạn. Đây sẽ là chìa khóa để tìm kiếm lợi nhuận bền vững trong bối cảnh giá cổ phiếu ngân hàng đã tiệm cận vùng đỉnh định giá.