Đại gia U90 là con ông chủ tiệm vàng giàu nức danh đất Bắc một thời: Hết thời vẫn phát hiện trong nhà còn đầy vàng, sống trong căn nhà 700m2 giữa lòng phố cổ
Vẻ ngoài dung dị của người đàn ông ngoài 80 tuổi khiến không ai nghĩ ông là con của chủ tiệm vàng nổi tiếng nhất xứ Kinh Kỳ xưa.
Thương hiệu Vàng Sư Tử nức tiếng đất Bắc
Dù đã ở tuổi 80 nhưng ông Phạm Giao (ở 115 phố Hàng Bạc, Hoàn Kiếm, Hà Nội) vẫn rất minh mẫn và khỏe mạnh. Giờ đây, công việc chính của ông là bốc thuốc Đông y giúp người bệnh. Lúc rảnh rỗi, ông lại chơi đùa cùng con cháu hoặc cùng vợ xách ba-lô lên đường đi du lịch.
Ông Giao chia sẻ rằng, cuộc đời ông sống đến giờ không còn gì để tiếc nuối. Ngày còn nhỏ, ông sống trong nhung lụa, khi trưởng thành, ông làm cán bộ và có một gia đình hạnh phúc.
Tại con phố Hàng Bạc sầm uất với san sát những cửa hàng vàng bạc, khi được hỏi, ai cũng chỉ biết ông Giao với vai trò là một cựu cán bộ về hưu, hoặc một lương y chuyên bốc thuốc. Ít ai biết được rằng, ông là một công tử nổi tiếng ở con phố này cách đây khoảng 60 năm về trước.
“Chỉ những người gốc ở phố Hàng Bạc hoặc có vài đời buôn bán ở đây mới biết gia đình tôi. Mấy nhà mới chuyển đến làm sao họ biết được tôi là con chủ tiệm vàng nổi tiếng một thời”, ông Giao nói.
Quê gốc của ông Giao ở làng Châu Khê (xã Thúc Kháng, Bình Giang, Hải Dương), nơi nổi tiếng với nghề lọc đãi vàng gia truyền. Mỗi người con làng Châu Khê đi đến đâu, nơi họ đặt chân đến lại nổi danh với nghề làm vàng bạc và gia đình ông là một trong số đó.
Gia đình ông Giao có nghề truyền thống làm vàng bạc ở làng Châu Khê. Sau đó, nhà ông chuyển ra Hà Nội gây dựng cơ sở làm ăn. Trước những năm 1940, gia đình ông cũng chỉ túc tắc làm đủ ăn, đủ tiêu. Đến khoảng từ năm 1941 trở đi, gia đình ông Giao mới bắt đầu làm ăn "vào cầu”.
“Thời điểm đó, gia đình tôi sở hữu thương hiệu vàng mang tên “Vàng Sư Tử”. Tên thương hiệu này được gia đình tôi trình lên công nhận bản quyền thương hiệu để tránh các tiệm vàng khác giả danh. Thời những năm 1950 của thế kỷ trước, cái tên “Vàng Sư Tử” không chỉ nổi tiếng khắp đất Bắc mà còn nổi tiếng cả bên Pháp. Ngày ấy người ta vẫn hay nói câu cửa miệng về vàng bạc rằng: “Bắc vàng Sư Tử, Nam vàng Kim Thành”, ý chỉ thương hiệu vàng của nhà tôi”, ông Giao nói.
Tiền tiêu không hết nhưng bỏ nghề vì độc hại
Khi cửa hàng làm ăn phát đạt, ông Giao lúc đó mới chỉ 14-15 tuổi. Trong trí nhớ của ông, những người ở trên mạn ngược vùng Hòa Bình, Sơn La, Phú Thọ mỗi khi xuống nhà ông nhờ chế tác hoặc bán vàng đều mang cả tải hoặc cả thúng vàng thô nhìn hoa mắt.
Dù nhìn thấy cái lợi trước mắt nhưng bố mẹ ông Giao luôn răn dạy con cháu rằng làm nghề lọc và chế tác vàng bạc muốn bền vững thì luôn đặt chữ Tín lên hàng đầu. Chính giữ được chữ Tín, chỉ kiếm tiền bằng cách “lấy công làm lãi” mà gia đình ông Giao được bạn hàng tin tưởng, việc làm ăn ngày càng phát đạt.
“Ngày đó, hôm nào tôi cũng phải đóng gói hàng trăm lạng vàng để xuất khẩu và đi giao cho các nhà buôn. Lúc đó, việc giao nhận hàng không cần phải ký kết giấy tờ gì. Khách bán được vàng là họ mang đến trả tiền cho mẹ tôi. Việc làm ăn của gia đình tôi phát đạt đến mức chỉ trong 2 năm bố mẹ tôi mua được 3 căn nhà mặt phố ở phố cổ”, ông Giao kể.
Về bản thân mình, dù được coi là công tử nhà giàu, đi đâu có xe ô tô đưa rước nhưng ông không ỉ lại vào việc đó. Hàng ngày ông vẫn say mê làm việc, học nghề lọc đãi và chế tác vàng.“Nói thật là ngày đó tiền tôi tiêu không hết. Nhiều bạn cùng trang lứa trong nhà chỉ cần có 2 bộ quần áo Âu đã được coi là khá giả, còn tôi quần áo Âu vài chục bộ, mặc không hết”, ông Giao kể lại.
Đến gần những năm 1960, do chiến tranh, kinh tế gặp nhiều khó khăn nên nhà nước cấm tuyệt đối việc buôn bán vàng bạc. Gia đình ông Giao nghiêm chỉnh chấp hành, bán lại toàn bộ số vàng đã lọc và gia công cho nhà nước theo đúng quy định.
Dù làm công việc khác nhưng gia đình ông Giao vẫn thuộc diện có điều kiện bậc nhất phố cổ.“Tôi còn nhớ sau khi Nhà nước cấm buôn vàng, gia đình tôi dọn dẹp xuống bể nước còn có một hầm vàng dưới đó. Đó là những cảm vàng sau khi chế tác trôi xuống bể và đóng kết thành cục tại đó. Với loại vàng này, Nhà nước không cấm sử dụng, vì thế nhà tôi chưa bao giờ lo lắng việc hết tiền”, ông Giao nhớ lại.
Sau này, Nhà nước cho kinh doanh buôn bán vàng bạc trở lại, dù có nghề gia truyền nhưng ông Giao không đi theo con đường chế tác vàng bạc nữa. Ông lý giải: “Mình làm vẫn được vì có nghề gia truyền, nhưng làm nghề này độc hại lắm. Để lọc được vàng thì phải dùng nhiều loại hóa chất cực độc, rất ảnh hưởng tới sức khỏe. Tôi nghĩ với mình như thế là đủ rồi nên không theo nghề và cũng không truyền nghề lại cho ai. Bố mẹ tôi cũng đồng ý với quyết định đó”.
Cho đến tận bây giờ, nghĩ lại thời hoàng kim sống trong nhung lụa với vàng bạc, xe sang nhiều vô kể ông Giao vẫn thấy rất tự hào về bố mẹ, gia đình mình. Tuy nhiên, ông Giao nghĩ rằng con người phải biết có điểm dừng và sống làm sao cho “tốt đời, đẹp đạo” là được, chứ giàu sang, đầy của cải khi chết cũng chẳng thể mang đi.
An nhàn tuổi 80 trong "nhà xuyên phố" 700m2
Hiện nay, ông Giao và gia đình đang sinh sống trong một căn biệt thư 700m2 tọa lại trên con phố Hàng Bạc đắt đỏ. Được biết, để sở hữu miếng đất này, bố mẹ ông Giao đã phải bán đi 3 căn biệt thự trên phố Hàng Vôi, Hàng Bạc và Hàng Bè.
Căn nhà được thiết kế theo phong cách kiến trúc Pháp kết hợp cùng nét đẹp của đình làng Việt, vừa truyền thống, vừa hiện đại. Chính sự kết hợp Đông – Tây đã tạo ra sự khác biệt mà ít căn biệt thự cùng thời nào có được: Kết cấu bên ngoài nhìn vào là nhà ống nhưng bên trong lại là nhà vườn với hệ thống sân vườn rộng 180m2 gồm đủ loại sinh vật cảnh, cây cối…, sau đó mới tới hệ thống nhà ở.
Tính đến nay, ngôi nhà đã trải qua hơn 70 năm đã chứng kiến biết bao thăng trầm, biến đổi. Các thế hệ con cháu của gia đình ông Giao đã và đang quây quần sinh sống trong ngôi nhà này.
“Những ngày nắng nóng, gia đình rất ít khi sử dụng điều hoà. Trong nhà lúc nào cũng dịu mát. Chính vì ngôi nhà được thiết kế với hệ thống sinh thái hài hoà nên dù mệt mỏi mỗi khi vào nhà mọi phiền muộn được xua tan hết”, ông Giao vui vẻ nói.
Ông Giao cũng cho biết, hàng năm, có nhiều đoàn khách trong nước và nước ngoài đến tham quan và ngỡ ngàng trước vẻ đẹp của ngôi nhà này. Tài sản ngôi nhà ông Giao cho là vô giá và không gì đánh đổi được. Các thế hệ gia đình ông sẽ tiếp bước gìn giữ cho những đời sau này.