Đề xuất thu phí tuyến cao tốc hơn 2.000km chạy dọc cả nước từ năm 2026
Bộ Xây dựng nhấn mạnh, phương án này sẽ đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất trong toàn bộ quá trình đầu tư, đồng thời tối ưu hóa chi phí quản lý, vận hành và khai thác dự án trong dài hạn.
Bộ Xây dựng vừa có văn bản kiến nghị Chính phủ xem xét, cho phép tổ chức thu phí trên các đoạn tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông do Nhà nước đầu tư, nhằm hoàn trả nguồn vốn cho ngân sách Trung ương.
Theo đó, việc mở rộng các đoạn tuyến sẽ được triển khai theo hình thức đối tác công - tư (PPP), căn cứ vào tình hình thực tế.
Theo đề xuất từ Bộ Xây dựng, thời điểm bắt đầu tổ chức thu phí dự kiến từ tháng 1/2026.
Trường hợp lựa chọn được nhà đầu tư đủ năng lực, Bộ Xây dựng sẽ bàn giao quyền thu phí để các doanh nghiệp tiếp tục đầu tư mở rộng cao tốc Bắc - Nam lên quy mô 6-12 làn xe theo phương thức PPP.
Bộ Xây dựng nhấn mạnh, phương án này sẽ đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất trong toàn bộ quá trình đầu tư, đồng thời tối ưu hóa chi phí quản lý, vận hành và khai thác dự án trong dài hạn.
Quan trọng hơn, đây cũng là cách để thu hút các nhà đầu tư có tiềm lực tài chính mạnh, sẵn sàng đồng hành lâu dài.
Ngoài ra, Bộ cũng kiến nghị việc mở rộng cao tốc cần được thực hiện sau khi kết thúc giai đoạn bảo hành của các nhà thầu trước đó, nhằm tránh phát sinh tranh chấp pháp lý và hạn chế các hiểu lầm trong dư luận về việc "thi công lại" các hạng mục vừa hoàn thành.
Trước đó, ông Nguyễn Viết Hải - Chủ tịch HĐQT CTCP Tập đoàn Sơn Hải vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ đề xuất được đầu tư hoàn chỉnh 263km đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông, đoạn từ Hoài Nhơn (Bình Định) đến Nha Trang (Khánh Hòa) bằng 100% vốn của nhà đầu tư.
Cụ thể, Tập đoàn Sơn Hải kiến nghị Thủ tướng giao doanh nghiệp này đứng đầu liên danh với một số nhà đầu tư có năng lực để nghiên cứu và triển khai đầu tư liên tục các đoạn tuyến Hoài Nhơn - Quy Nhơn, Quy Nhơn - Chí Thạnh, Chí Thạnh - Vân Phong, Vân Phong - Nha Trang theo phương thức đối tác công tư (PPP). Tổng chiều dài toàn tuyến khoảng 263km.
Doanh nghiệp cam kết tự thu xếp toàn bộ vốn đầu tư, bao gồm vốn chủ sở hữu và nguồn vốn huy động hợp pháp, không sử dụng ngân sách nhà nước. Dự án dự kiến được thi công trong vòng 24 tháng và bảo hành chất lượng công trình trong 10 năm.
Theo ông Nguyễn Viết Hải, đề xuất này là hành động thiết thực hưởng ứng Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, đồng thời nhằm góp phần giảm áp lực ngân sách, huy động nguồn lực xã hội hóa, tạo công ăn việc làm cho hàng nghìn lao động của Tập đoàn Sơn Hải.
Được biết, dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông có tổng chiều dài khoảng 2.063km, kéo dài từ cửa khẩu Hữu Nghị (Lạng Sơn) đến TP. Cà Mau với quy mô quy hoạch từ 6-12 làn xe.
Đến nay, khoảng 1.443km đã được đưa vào khai thác, 597km đang thi công (trong đó, 554km dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2025, còn lại 43km tiếp tục triển khai), chủ yếu với quy mô 4 làn xe hạn chế. Trong số các đoạn tuyến chưa đạt chuẩn, khoảng 1.222km hiện có quy mô 4 làn xe hạn chế, tập trung tại các tuyến Mai Sơn - Cam Lộ, Quảng Ngãi - Vĩnh Hảo và Mỹ Thuận - Cà Mau.
Một số đoạn đang được nghiên cứu hoặc triển khai đầu tư mở rộng theo quy mô cao tốc hoàn chỉnh, bao gồm Cầu Giẽ - Ninh Bình, Cao Bồ - Mai Sơn, Cam Lộ - La Sơn, La Sơn - Hòa Liên, TP.HCM - Long Thành và TP.HCM - Trung Lương - Mỹ Thuận.
Về định hướng đầu tư, Bộ Xây dựng đề xuất trước mắt tập trung mở rộng các đoạn tuyến thuộc trục Hà Nội - TP.HCM để đảm bảo đồng bộ và khai thác hiệu quả. Quy mô mở rộng dự kiến là 6 làn xe hoàn chỉnh theo quy hoạch, với tổng mức đầu tư hơn 152.100 tỷ đồng.
