Doanh nghiệp bất động sản kỳ vọng gì từ dòng tín dụng 670.000 tỷ đồng cuối năm 2024?

Hình minh họa

Gần 670.000 tỷ đồng tín dụng dự kiến sẽ được bơm ra nền kinh tế trong hai tháng cuối năm 2024, nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng tín dụng 15%. Các ngân hàng đang triển khai nhiều gói vay ưu đãi với lãi suất giảm mạnh, từ 4,5-6,5%/năm cho ngắn hạn và dưới 9%/năm cho trung và dài hạn. Tuy nhiên, ngành bất động sản – lĩnh vực thường có nhu cầu vốn lớn – lại đối mặt với không ít rào cản trong việc hấp thụ dòng vốn này.

Bức tranh tín dụng bất động sản ảm đạm

Báo cáo tài chính quý III/2024 từ 28 ngân hàng cho thấy dư nợ cho vay bất động sản tại 13 nhà băng đạt 662.000 tỷ đồng, tăng 23,1% so với đầu năm. Tuy nhiên, mức tăng này vẫn thấp so với nhu cầu vốn của ngành. Dẫn đầu dư nợ là Techcombank với 209.710 tỷ đồng, tăng 18,6% và VPBank với 164.907 tỷ đồng, tăng 43,5%.

Mặc dù dòng vốn tín dụng bất động sản tăng trưởng nhẹ, nhiều doanh nghiệp trong ngành vẫn đối mặt với khó khăn lớn. Tính đến cuối tháng 9/2024, dư nợ tài chính của 87 doanh nghiệp bất động sản lớn trên sàn chứng khoán đã tăng gần 11% lên 262.000 tỷ đồng, trong khi chi phí lãi vay tăng hơn 30%, vượt 10.300 tỷ. Các doanh nghiệp như Vinhomes, Novaland và Becamex IDC chiếm phần lớn dư nợ. Hiện tại, áp lực trả nợ trái phiếu và xử lý tài sản đảm bảo đang khiến khả năng tiếp cận tín dụng của không ít doanh nghiệp ngành trở nên hạn chế.

>> Nhóm bất động sản 9 tháng 2024: Bức tranh tài chính xuất hiện nhiều điểm sáng

Nguyên nhân tín dụng bất động sản hấp thụ kém

Dù lãi suất vay đã giảm mạnh, tín dụng bất động sản vẫn chưa có dấu hiệu cải thiện rõ rệt. Nhiều doanh nghiệp không đáp ứng được điều kiện vay vốn sau hai năm gặp khó khăn tài chính. Những doanh nghiệp đủ điều kiện lại gặp rào cản pháp lý kéo dài, khiến các dự án bị đình trệ hoặc "đắp chiếu".

Ở phía người mua nhà, giá bất động sản cao so với thu nhập khiến họ e ngại sử dụng đòn bẩy tài chính. Tâm lý thận trọng càng gia tăng khi triển vọng thu nhập không đảm bảo. Điều này làm giảm đáng kể nhu cầu vay vốn, bất chấp lãi suất vay mua nhà đã giảm về mức thấp nhất trong nhiều năm.

Triển vọng cuối năm: Kỳ vọng từ cải cách pháp lý

Trong giai đoạn cuối năm 2024, thị trường bất động sản kỳ vọng vào các chuyển biến tích cực từ các bộ luật mới như Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh Bất động sản và Luật Các tổ chức tín dụng, có hiệu lực từ ngày 1/8. Những cải cách pháp lý này có thể tháo gỡ nhiều vướng mắc, giúp tín dụng bất động sản cải thiện.

TS. Huỳnh Thanh Điền cho rằng tăng trưởng tín dụng bất động sản cuối năm 2024 khó đột phá

Tuy nhiên, theo TS. Huỳnh Thanh Điền (chuyên gia kinh tế), tăng trưởng tín dụng bất động sản cuối năm có thể chỉ mang tính ổn định, khó tạo ra sự bứt phá. Để khơi thông dòng vốn, cần duy trì mặt bằng lãi suất dưới 6% và triển khai thêm các gói tín dụng hỗ trợ cho người mua nhà lần đầu, không chỉ giới hạn ở phân khúc nhà ở xã hội.

Ngoài ra, các cơ quan quản lý cần ban hành nhanh các văn bản hướng dẫn chi tiết cho các luật mới, đảm bảo tính đồng bộ giữa các quy định. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp dễ dàng triển khai dự án, mà còn tăng khả năng tiếp cận vốn cho cả doanh nghiệp và người dân.

Cơ hội và thách thức trước mắt

Dù đã có những dấu hiệu cải thiện, tín dụng bất động sản cuối năm 2024 vẫn đối mặt với nhiều thách thức lớn. Một số doanh nghiệp lớn như Novaland phải tái cơ cấu nợ và xử lý tài sản, trong khi các doanh nghiệp nhỏ hơn gặp khó trong việc đáp ứng điều kiện vay vốn. Bên cạnh đó, áp lực lãi vay và tỷ lệ tồn kho cao tiếp tục đè nặng lên ngành.

Nguồn tín dụng từ ngân hàng vẫn là kênh huy động vốn quan trọng của nhóm doanh nghiệp bất động sản

Ngược lại, những doanh nghiệp bất động sản có dự án khả thi hoặc chuẩn bị nguồn cung mới trong quý IV/2024 có thể hưởng lợi từ dòng vốn tín dụng bổ sung. Đặc biệt, các doanh nghiệp bất động sản khu công nghiệp ở miền Bắc đang đẩy mạnh nguồn cung mới có thể cải thiện doanh thu và lợi nhuận trong ngắn hạn.

Quý III/2024, nhóm doanh nghiệp bất động sản trên sàn ghi nhận lợi nhuận hơn 20.600 tỷ đồng, tăng 3,5 lần so với quý liền trước và 1,46 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Đến cuối tháng 9, tổng giá trị tồn kho toàn ngành đạt mức kỷ lục 532.000 tỷ đồng, tăng 12% so với đầu năm. Tồn kho tăng mạnh một mặt cho thấy thực trạng ngành bất động sản vẫn chưa khởi sắc song cũng thể hiện việc các công ty địa ốc đang tích cực chuẩn bị sản phẩm đón đầu chu kỳ phục hồi mới.

>> Chuyên gia Nguyễn Đức Nhân: Tỷ giá chỉ là một trong 7 vấn đề nội tại của TTCK