Dự án đường sắt cao tốc hơn 500km nối 2 hai trung tâm kinh tế lớn: Huy động hàng loạt siêu công nghệ cao, vốn đầu tư 64.200 tỷ đồng
Đây là dự án tiên phong mang tầm vóc quốc gia, mở đường cho những thành công sau này của hệ thống đường sắt cao tốc trên khắp Nhật Bản.
Tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên trên thế giới
Tokaido Shinkansen là tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên trên thế giới, nằm ở Nhật Bản. Khánh thành vào năm 1964, tuyến đường này kết nối Tokyo với Osaka, hai trung tâm kinh tế lớn nhất của Nhật Bản.
Với chiều dài 515km và tốc độ tối đa lên đến 285km/h, Tokaido Shinkansen đã đánh dấu một cuộc cách mạng về giao thông và trở thành biểu tượng của sự phát triển vượt bậc trong công nghệ vận tải đường sắt.
Tokaido Shinkansen được xây dựng trong bối cảnh Nhật Bản đang trải qua quá trình tái thiết sau Thế chiến thứ hai và chuẩn bị cho Thế vận hội Olympic Tokyo 1964.
Tuyến đường này do Công ty Đường sắt Trung ương Nhật Bản, còn được gọi là JR Central hoặc JR Tokai, điều hành. Vốn đầu tư vào khoảng 380 tỷ yên, ước tính 64.200 tỷ đồng theo tỷ giá hiện tại.
Trong giai đoạn này, Nhật Bản cần một phương tiện giao thông mới để đáp ứng nhu cầu di chuyển nhanh chóng giữa các đô thị đông đúc.
Năm 1959, dự án xây dựng tuyến đường sắt cao tốc được khởi công và hoàn thành trong vòng 5 năm, trước khi chính thức đưa vào sử dụng vào ngày 1/10/1964, chỉ vài ngày trước khi Olympic khai mạc.
Đây cũng là dự án tiên phong mang tầm vóc quốc gia, mở đường cho những thành công sau này của hệ thống Shinkansen trên khắp nước Nhật và trở thành hình mẫu cho nhiều quốc gia khác khi phát triển hệ thống đường sắt cao tốc.
Tokaido Shinkansen kết nối 17 nhà ga giữa Tokyo và Osaka. Có 3 loại tàu hoạt động trên tuyến này. Đầu tiên là Nozomi - tàu nhanh nhất trên tuyến Tokaido Shinkansen, chỉ dừng ở các nhà ga lớn và có thể đạt tốc độ tối đa lên đến 285km/h. Hành trình từ Tokyo đến Shin-Osaka chỉ mất khoảng 2 tiếng 30 phút.
Thứ 2 là tàu Hikari - chạy chậm hơn Nozomi một chút và dừng ở nhiều ga hơn. Thời gian hành trình giữa Tokyo và Shin-Osaka mất khoảng 3 tiếng. Cuối cùng là Kodama - loại tàu này dừng ở tất cả các ga, phù hợp với hành khách muốn di chuyển giữa các điểm gần nhau. Thời gian từ Tokyo đến Shin-Osaka khoảng 4 tiếng.
Với tốc độ và sự đa dạng về lựa chọn, Tokaido Shinkansen đáp ứng nhu cầu của nhiều tệp hành khách khác nhau, từ những người kinh doanh đến khách du lịch.
Huy động hàng loạt công nghệ cao
Tokaido Shinkansen không chỉ ấn tượng về tốc độ mà còn sở hữu công nghệ hiện đại và an toàn tuyệt đối. Được biết, Nhật Bản đã áp dụng những công nghệ tiên tiến nhất vào thời điểm đó.
Cụ thể, tuyến đường sắt cao tốc Tokyo – Osaka này được trang bị công nghệ “điều khiển tàu tự động (Automatic Train Control - ATC)”. ATC là hệ thống tín hiệu điều khiển tự động giúp giám sát và điều chỉnh tốc độ của các đoàn tàu, đảm bảo tàu không vượt quá tốc độ giới hạn tại các đoạn đường khác nhau và duy trì khoảng cách an toàn giữa các tàu.
Hệ thống này thay thế các tín hiệu đường sắt truyền thống và là một trong những công nghệ quan trọng giúp Shinkansen hoạt động an toàn và hiệu quả ở tốc độ cao.
Chưa hết, Tokaido Shinkansen chạy trên đường ray chuyên dụng, được thiết kế riêng cho tàu cao tốc, tách biệt hoàn toàn khỏi các tuyến đường sắt thông thường. Đường ray đã sử dụng công nghệ ray hàn liền khối (continuous welded rail) giúp giảm rung chấn và mang lại hành trình êm ái, đồng thời giảm thiểu chi phí bảo trì.
Tokaido Shinkansen cũng đang sử dụng các tàu đời mới như N700 Series và N700S. Chúng được trang bị công nghệ tiên tiến như công nghệ nghiêng thân tàu (tilting technology), cho phép tàu có thể chạy ở tốc độ cao hơn khi vào các khúc cua mà không ảnh hưởng đến sự thoải mái của hành khách.
Ngoài ra còn có hệ thống tiết kiệm năng lượng giúp giảm tiêu thụ điện năng so với các thế hệ tàu trước đó.
Tuyến đường sắt cao tốc chỉ trễ trung bình 1 phút
Tokaido Shinkansen là một trong những tuyến đường sắt an toàn nhất thế giới. Nó cũng nổi tiếng vì tính đúng giờ. Theo thống kê, mức độ trễ trung bình của tàu chỉ vào khoảng 1 phút/chuyến, kể cả trong điều kiện thời tiết bất lợi như bão và động đất.
Được biết, Tokaido Shinkansen đã đóng góp không nhỏ vào sự phát triển kinh tế và xã hội của Nhật Bản. Việc rút ngắn thời gian di chuyển giữa Tokyo và Osaka đã kích thích hoạt động kinh tế giữa hai vùng đô thị lớn nhất nước, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương, du lịch và phát triển vùng lân cận.
Ngoài ra, tuyến đường sắt này còn góp phần thay đổi thói quen di chuyển của người dân Nhật Bản. Thay vì phụ thuộc vào phương tiện giao thông truyền thống như ô tô hoặc máy bay, ngày càng nhiều người dân và du khách chọn sử dụng Tokaido Shinkansen bởi sự tiện lợi, an toàn và tốc độ cao.