Elon Musk trở thành CEO đầu tiên trên thế giới nhận mức thù lao không tưởng sau khi 'hoàn thành KPI' này

Ngày 6/11, Hội đồng quản trị Tesla đã thông qua gói thù lao có giá trị tiềm năng lên đến 1.000 tỷ USD dành cho CEO Elon Musk. Theo đó, gói sẽ cấp cho ông Musk tối đa 423,7 triệu cổ phiếu hiệu suất (tương đương khoảng 12% cổ phần hiện hành của công ty), chia làm 12 phần và kéo dài trong 10 năm, với mỗi phần ràng buộc vào các mục tiêu hoạt động và tài chính cụ thể. Giá trị tuyệt đối của gói sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào giá cổ phiếu Tesla và việc hoàn thành các cột mốc cam kết.

Để nhận trọn gói, Tesla phải đạt được mục tiêu vốn hóa thị trường tăng lên 8.500 tỷ USD (so với khoảng 1,4–1,5 nghìn tỷ USD hiện tại), sản lượng xe điện đạt hàng chục triệu chiếc mỗi năm, triển khai hàng trăm nghìn robotaxi và tiến bộ rõ rệt trong các sản phẩm tự hành và robot hình người. Nếu mọi điều kiện thỏa mãn, giá trị gói có thể chạm mốc 1.000 tỷ USD, biến Musk thành người giàu nhất trong lịch sử nhân loại.

Quyết định này không tránh được tranh cãi. Một số nhà đầu tư lớn, gồm quỹ tài sản nhà nước Na Uy (Norges Bank) và các công ty tư vấn ủy quyền cổ đông, đã kêu gọi bỏ phiếu phản đối trước lo ngại về sự pha loãng cổ phần, rủi ro tập trung vào một cá nhân (key person risk) và tính hợp lý của các chỉ tiêu. Tuy vậy, Hội đồng quản trị lập luận rằng gói thưởng nhằm "giữ chân" Musk và đảm bảo ông dành ưu tiên cho Tesla thay vì các dự án khác như SpaceX hay xAI.

Trong bài phát biểu trước cổ đông, Musk nhiều lần nhấn mạnh rằng mục tiêu chính của ông không phải tiền mặt. Ông muốn quyền biểu quyết lớn hơn để đảm bảo sức ảnh hưởng đối với chiến lược dài hạn, đặc biệt trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo và robot. Hội đồng cho biết một phần động lực đề xuất gói là nỗi lo rằng Musk có thể rời công ty nếu không được trao thêm quyền kiểm soát.

Các nhà phân tích và nhà quản trị công ty cảnh báo một gói thưởng khổng lồ như vậy có thể làm thay đổi cấu trúc sở hữu và quyền biểu quyết tại Tesla, đặt ra câu hỏi về tính minh bạch trong quản trị và quyền lợi của cổ đông nhỏ lẻ. Những mục tiêu định lượng trong thỏa thuận như số lượng xe sản xuất, doanh thu từ đăng ký phần mềm tự lái và số lượng robot triển khai là cực kỳ tham vọng, phụ thuộc vào nhiều yếu tố thị trường, kỹ thuật và pháp lý.

Tesla đang đối mặt với nhiều thách thức khi doanh thu và lợi nhuận nửa đầu năm giảm so với kỳ vọng và sự thay đổi chính sách hỗ trợ xe điện tại một số thị trường có thể ảnh hưởng tới doanh số. Chính vì vậy, Hội đồng quản trị lập luận rằng phần thưởng theo hiệu suất sẽ khuyến khích lãnh đạo dẫn dắt công ty qua giai đoạn biến động và chuyển hướng sang những mảng mới như tự lái và robot.