Khối ngoại giảm sở hữu xuống thấp nhất 13 năm ngay trước 'giờ G' nâng hạng TTCK Việt Nam

Theo báo cáo của FiinTrade, trong 9 tháng đầu năm 2025, khối ngoại đã bán ròng kỷ lục hơn 77.100 tỷ đồng qua kênh khớp lệnh trên HoSE, vượt quy mô bán ròng của cả năm 2024 (73.100 tỷ đồng).

Chuỗi rút vốn kéo dài khiến tỷ lệ sở hữu nước ngoài trên HoSE rơi về mức thấp nhất gần 13 năm, chỉ còn 15,61%. Tính theo giá đóng cửa ngày 2/10, lượng cổ phiếu do khối ngoại nắm giữ tương đương khoảng 46 tỷ USD, so với quy mô vốn hóa sàn HoSE gần 278,4 tỷ USD. Đáng chú ý, nếu loại trừ phần nắm giữ của các cổ đông lớn (từ 5% trở lên), tỷ lệ này chỉ còn 11,4%, tương đương hơn 33 tỷ USD.

Trái ngược với xu hướng rút ròng mạnh mẽ, VN-Index vẫn tăng tới 31% trong 9 tháng, thiết lập đỉnh lịch sử 1.696 điểm vào ngày 4/9 và hiện chỉ thấp hơn 2,6% so với mức này. Diễn biến này gợi nhắc lại giai đoạn 2020 - 2021, khi chỉ số đi lên từ 1.000 lên 1.500 điểm bất chấp khối ngoại liên tục bán ròng.

Thực tế, với tỷ trọng giao dịch chỉ chiếm 6 - 11% tổng giá trị toàn thị trường, khối ngoại khó có thể chi phối xu hướng vận động chung. Dòng tiền nội mới là nhân tố dẫn dắt thị trường trong ngắn và trung hạn.

Nâng hạng thị trường - "thỏi nam châm" hút vốn ngoại quay trở lại

Khối ngoại tiếp tục rút vốn khỏi Việt Nam trong bối cảnh quyết định nâng hạng thị trường từ cận biên lên mới nổi của FTSE dự kiến diễn ra rạng sáng ngày 8/10 (giờ Việt Nam).

Chiều 3/10, tại cuộc họp báo của Bộ Tài chính, lãnh đạo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho biết trong thời gian qua, để đáp ứng đầy đủ các tiêu chí của FTSE Russell và tiến tới chuẩn MSCI, Bộ Tài chính đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, phối hợp với các cơ quan liên quan triển khai hệ thống công nghệ mới, đồng thời mở rộng đối thoại với nhà đầu tư quốc tế và các tổ chức xếp hạng tín nhiệm.

Trước đó, trong tháng 9/2025, UBCKNN đã tổ chức Hội nghị xúc tiến đầu tư tại Anh. Tại sự kiện, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã làm việc với Sở Giao dịch Chứng khoán London (LSE) và FTSE Russell, thảo luận định hướng phát triển thị trường tài chính Việt Nam. Bộ trưởng cho biết Việt Nam hiện đã cơ bản đáp ứng các yêu cầu để được nâng hạng.

Theo ước tính của HSBC, nếu được FTSE nâng hạng, thị trường chứng khoán Việt Nam có thể đón nhận dòng vốn thụ động khoảng 1,5 tỷ USD, chủ yếu từ các quỹ theo dõi FTSE Emerging Markets (EM) và FTSE Global ex US. Trong trường hợp tỷ trọng của Việt Nam trong FTSE EM Asia đạt mức 1,3% - tương đương Indonesia hiện nay, dòng vốn có thể tăng lên tới 3 tỷ USD.

Đối với các quỹ chủ động, HSBC dự báo dòng vốn rót vào sẽ dao động từ 1,9 - 7,4 tỷ USD, tùy thuộc vào tỷ trọng Việt Nam được xác định trong rổ chỉ số.

Như vậy, trong kịch bản lạc quan nhất, việc FTSE tái phân loại thị trường có thể mang lại tổng cộng tới 10,4 tỷ USD cho thị trường cổ phiếu Việt Nam, được giải ngân theo từng giai đoạn, trong đó khoảng 1,5 tỷ USD có thể chảy vào ngay sau khi Việt Nam được đưa chính thức vào chỉ số.