Lãnh đạo ngân hàng lớn ở châu Âu bất ngờ trước tốc độ giao dịch ‘tính bằng giây’ ở Việt Nam
Theo Phó Thống đốc NHNN, gần 88% người trưởng thành đã có tài khoản ngân hàng và 98% giao dịch thực hiện qua kênh số.
Tại Hội thảo và Triển lãm cấp cao thường niên ngành ngân hàng - Smart Banking 2025, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Phạm Tiến Dũng khẳng định, ngân hàng là một trong những lĩnh vực đi đầu trong chuyển đổi số. Ông cho rằng, những thay đổi trong ngành không chỉ dừng lại ở việc số hóa giao dịch truyền thống mà còn hướng tới việc kiến tạo một hệ sinh thái ngân hàng số toàn diện.
Một trong những thành tựu nổi bật là gần 88% người trưởng thành tại Việt Nam đã có tài khoản ngân hàng, điều từng được coi là “giấc mơ xa vời” trước đây. Đây là nền tảng quan trọng để hướng tới mục tiêu tài chính toàn diện.
Hiện nay, khoảng 98% khách hàng đã thực hiện giao dịch qua kênh số, giúp các ngân hàng tiết kiệm chi phí vận hành, giảm áp lực duy trì hệ thống chi nhánh. Minh chứng rõ rệt là một trong nhóm Big4 đã mạnh dạn cắt giảm hơn 100 phòng giao dịch.
Bên cạnh đó, hệ thống thanh toán liên ngân hàng xử lý tới 30 triệu giao dịch/ngày, với giá trị hơn 40 tỷ USD. Các công nghệ thông minh cũng nhanh chóng được ứng dụng: Khách hàng có thể chuyển - nhận tiền chỉ trong thời gian ngắn bằng cách quét mã QR.
Lãnh đạo NHNN chia sẻ: “Thậm chí, ngay cả lãnh đạo ngân hàng lớn ở châu Âu cũng bất ngờ khi biết tốc độ giao dịch giữa hai ngân hàng tại Việt Nam hiện chỉ tính bằng giây”.
Đáng chú ý, NHNN đã ban hành Thông tư 50, yêu cầu tất cả ngân hàng phải phát triển ứng dụng di động tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế, tích hợp sẵn các tính năng bảo mật như tự khóa thẻ, thiết lập hạn mức giao dịch, bật/tắt thanh toán online/offline chỉ với vài thao tác.
Tuy vậy, hành trình chuyển đổi số của ngành ngân hàng vẫn đối mặt nhiều thách thức. Theo Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng, dữ liệu khách hàng hiện thu thập từ nhiều nguồn, dễ trùng lặp, thiếu nhất quán và chưa được chuẩn hóa.
Ông Dũng cho biết, nhiều ngân hàng vẫn lưu giữ email cũ từ cả chục năm trước, trong khi một số nơi đã cập nhật email mới. Điều này cho thấy việc tối ưu và chuẩn hóa dữ liệu chưa được thực hiện đồng bộ.
Thực tế, dữ liệu quốc gia và dữ liệu ngân hàng vẫn chưa liên thông hiệu quả. Người dân vẫn phải xin xác nhận cư trú dù thông tin đã có trong cơ sở dữ liệu quốc gia. Các ngân hàng cũng gặp khó trong xác thực sinh trắc học do chưa kết nối đầy đủ với dữ liệu dân cư.
Thông tin thêm về vấn đề này, Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Cương, Giám đốc Trung tâm Dữ liệu quốc gia, Bộ Công an, đồng thời là Phó Chủ tịch Hiệp hội Dữ liệu quốc gia cho rằng ngành ngân hàng đang đứng trước 4 thách thức lớn.
Thứ nhất là chất lượng dữ liệu, khi dữ liệu thu thập từ nhiều nguồn khác nhau dẫn đến tình trạng trùng lặp, thiếu chuẩn hóa và chưa được đồng bộ giữa các ngân hàng cũng như với cơ sở dữ liệu quốc gia.
Thứ hai là hạn chế trong liên thông dữ liệu giữa ngân hàng với các ngành khác như thuế, hải quan, đất đai, ảnh hưởng đến việc thẩm định tín dụng và phòng chống rửa tiền.
Thứ ba là khả năng khai thác dữ liệu còn hạn chế, nhiều ngân hàng chủ yếu dùng trong nội bộ, chưa đẩy mạnh chia sẻ hay thương mại hóa dữ liệu, khiến việc mở rộng mô hình kinh doanh mới gặp khó khăn.
Cuối cùng là vấn đề bảo mật và quyền riêng tư, khi nguy cơ tấn công mạng ngày càng gia tăng, trong khi yêu cầu bảo vệ dữ liệu cá nhân ngày càng khắt khe. Điều này đòi hỏi ngành ngân hàng phải đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ tiên tiến và xây dựng văn hóa bảo mật ở mọi cấp độ.
