Loại bình chữa cháy xách tay nào có thể dập tắt đám cháy pin lithium-ion?

Dập lửa dễ dàng với bình cứu hỏa gốc nước

Hiệp hội Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ Việt Nam (VFRA) mới đây đã thử nghiệm khả năng dập tắt các đám cháy pin lithium-ion bằng một số loại bình chữa cháy xách tay. Đây là loại pin phổ biến trong các trang thiết bị sử dụng hàng ngày như điện thoại, máy tính, xe điện.

Buổi thử nghiệm được thực hiện với sự tham gia của đại diện Cục Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (Bộ Công an) với sản phẩm lựa chọn là pin lithium-ion trong xe máy điện, xe đạp điện.

Bình cứu hỏa gốc nước có thể đạp đám cháy từ pin xe điện trong 2-4 phút - Ảnh cắt từ video

Sau khi kích cháy hệ thống pin trên xe, các chuyên gia đã thử dùng nhiều cách để dập tắt đám cháy. Kết quả cho thấy, bình chữa cháy nhãn hiệu Orion OR-6 sử dụng công nghệ nước và foam đặc biệt, dập tắt được đám cháy trong thời gian 4 phút. Sau khi đám cháy được dập tắt, các viên pin không có hiện tượng nổ, không có khói, nhiệt độ giảm sâu dưới 60 độ C.

Tương tự, bình chữa cháy nhãn hiệu Eco Fire 6, sử dụng dung dịch chữa cháy gốc nước, dập tắt được đám cháy trong thời gian 4 phút.

Đặc biệt, bình chữa cháy nhãn hiệu F500 EA, sử dụng dung dịch chữa cháy gốc nước - công nghệ bọc phân tử dập tắt được đám cháy trong thời gian 2 phút. Sau khi đám cháy được dập tắt, các viên pin không có hiện tượng nổ, không có khói, nhiệt độ giảm sâu, dưới 60 độ C.

“Chúng tôi đã thử các bình chữa cháy trên thị trường và kết quả cho thấy, sử dụng bình gốc nước sẽ giúp chữa cháy nhẹ nhàng và nhanh chóng, không đòi hỏi quá nhiều kĩ năng và công sức”, ông Trần Thành Vinh – Trưởng Ban Khoa học Kĩ thuật, Hiệp hội Phòng cháy Chữa cháy và Cứu hộ cứu nạn Việt Nam tổng kết.

Ngoài bình chữa cháy xách tay, các chuyên gia cũng đã thử dập tắt đám cháy tương tự bằng cát và cho thấy có hiệu quả với điều kiện nhất định (phải tác động để xe đổ xuống sàn và sử dụng lượng cát đủ lớn để bao phủ đám cháy).

Thêm nhiều công nghệ để chữa cháy an toàn

Với những thử nghiệm ngay tại Việt Nam, có thể thấy việc khống chế các đám cháy từ pin lithium-ion không hề “vô phương” như một số lầm tưởng trước đó.

Ngoài các bình cứu hỏa gốc nước, trên thế giới, ngày càng nhiều công nghệ đang được thí nghiệm cho thấy khả năng dập tắt các đám cháy từ pin lithium-ion. Đơn cử như các nhà nghiên cứu tại Tây Ban Nhà từng thử nghiệm loại “chăn chống lửa” chuyên dụng cho các đám cháy pin xe điện. Thử nghiệm đã được áp dụng với pin ô tô điện và cho thấy khả năng cách ly cũng như giảm nhiệt độ đám cháy khá hiệu quả. Ngoài ra, rất nhiều công nghệ mới đang được phát triển với giá cả phù hợp để sử dụng dễ dàng cho các đám cháy pin lithium-ion.

Việc khống chế các đám cháy từ pin lithium-ion không hề “vô phương”như từng lầm tưởng - Ảnh: VFRA

Theo các chuyên gia, trong thử nghiệm, đám cháy sẽ chủ động được tạo ra từ việc tác động tới hệ thống pin. Tuy nhiên, trong thực tế, tỉ lệ vụ cháy từ pin lithium-ion là rất nhỏ, đặc biệt là với hệ thống được bảo vệ tốt như xe máy điện, ô tô điện.

Thống kê trên toàn cầu của Công ty EV FireSafe của Australia cho thấy, chỉ có khoảng 0,0012% xe ô tô điện bốc cháy từ năm 2010 đến năm 2023 trong tổng số xe điện lưu hành. Tỉ lệ này với các xe chạy xăng, dầu là 0,1%, tương đương khả năng hỏa hoạn cao gấp 80 lần so với xe điện.

Theo các chuyên gia, khả năng cháy rất thấp của pin xe điện xuất phát từ hàm lượng công nghệ cao trên hệ thống này. Pin trên xe điện được bảo vệ an toàn ngay từ lớp vỏ chống cháy kết hợp cảm biến giúp nhanh chóng cách ly nguồn nhiệt khi có sự cố. Vật liệu sản xuất pin hiện cũng được cải tiến giúp ổn định hơn ở nhiệt độ cao, như việc sử dụng vật liệu silicon cho cực dương của hệ thống pin. Ngoài phần cứng, pin trên xe điện cũng được kiểm soát nhờ hệ thống quản lý pin (BMS) - “bộ não” giúp theo dõi và can thiệp ngay khi mọi chỉ số vượt mức cho phép.

Dù an toàn và có tỉ lệ cháy nhỏ nhưng giới chuyên gia cũng khuyến cáo, người sử dụng xe điện nói riêng cũng như người dùng pin lithium-ion nói chung cần lựa chọn hãng sản xuất uy tín, đảm bảo chất lượng. Đặc biệt, người dùng không nên tự ý thay đổi kết cấu sản phẩm, lắp thêm các phụ kiện không tương thích và thực hiện chế độ kiểm tra, bảo dưỡng theo đúng khuyến cáo của nhà sản xuất để đảm bảo an toàn cháy nổ. Trong trường hợp xảy ra cháy, hoàn toàn có thể dập tắt nhanh chóng bằng các loại bình chữa cháy gốc nước được bán phổ biến trên thị trường hoặc cát ẩm, chăn chuyên dụng…