Loại cây gỗ quý hiếm là 'khối vàng lộ thiên', được bảo vệ nghiêm ngặt bên bờ hồ Hoàn Kiếm
Loại cây này có giá trị cao, được giới kinh doanh săn lùng. Mỗi cây 20 năm tuổi trở lên có giá hàng chục tỷ đồng.
Hồ Hoàn Kiếm hay hồ Gươm (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) là một hồ nước ngọt ngay giữa lòng Thủ đô. Với người dân, đây là một điểm đến quen thuộc, là biểu tượng của Hà Nội và đã gắn với tuổi thơ của biết bao con người.
Ngày ngày, hồ Hoàn Kiếm vẫn là nơi thu hút đông đảo người dân và du khách đến thăm quan, dạo chơi, chụp ảnh. Thế nhưng, ít ai biết rằng những hàng cây cổ thụ tỏa bóng mát ven hồ lại là loại cây quý như vàng - sưa đỏ.
Theo đó, hàng chục cây sưa đỏ nằm ven hồ Gươm, đoạn trước đền Ngọc Sơn là loại cây rất quý hiếm, có cây đã có tuổi đời hàng trăm năm. Cây sưa cổ thụ hơn 100 năm tuổi, cao hơn 10m, đường kính gốc khoảng 70cm, một vòng tay người lớn ôm không xuể và tán lá tỏa rộng. Cây sưa này lớn tương đương với cây sưa ở đình Quán Xá (Hoài Đức) từng được giới kinh doanh gỗ trả hơn 60 tỷ đồng.
Trước đây, một số cây được treo biển nhưng đến nay đã được gỡ bỏ. Cây cao, tán rộng, nằm ở nơi đông đúc người, lại thêm có lực lượng an ninh nên được bảo vệ an toàn.
Tháng 5/2023, ba cây sưa chết khô ở khu vực này đã được chặt hạ. Số gỗ sau khi chặt hạ được bàn giao cho Trung tâm Quản lý hạ tầng kỹ thuật TP. Hà Nội tiếp nhận và bảo quản tại kho, thực hiện thanh lý theo quy định.
Trước đó, vào tháng 4/2023, hai cây sưa quý hiếm hàng trăm năm tuổi, cao khoảng trên 10m, đường kính từ 80cm đến 1m, cỡ hai người ôm trong khuôn viên chùa Phụ Chính (thôn Phụ Chính, xã Hòa Chính, huyện Chương Mỹ, Hà Nội) đã được đấu giá thành công với giá 73 tỷ đồng. Hai cây sưa đỏ được chia thành năm nhóm gỗ với trọng lượng từ 550kg đến hơn 2.000kg. Theo tính toán, giá trung bình mỗi kg gỗ sưa trong phiên đấu giá này lên đến hơn 30 triệu đồng, cao hơn nhiều so với giá thị trường.
Sưa đỏ còn gọi là trắc thối, huỳnh đàn, huê mộc vàng, danh pháp khoa học Dalbergia Tonkinensis Prain. Loại gỗ này được xếp vào nhóm IA trong danh sách các loài gỗ quý hiếm tại Việt Nam, nghiêm cấm khai thác, sử dụng vì mục đích thương mại.
Cây sưa đỏ có vỏ ngoài sần sùi, gỗ tỏa ra mùi thơm thoang thoảng đặc biệt có độ bền rất cao, ngâm trong bùn, trong nước nhiều năm vẫn không hề bị thấm nước hay mục nát. Loại gỗ này chỉ dùng phần lõi những cây trên trăm tuổi, với thớ mịn, vừa cứng lại vừa dẻo, có nhiều hoa văn đẹp.
Vào thời vua chúa, cây sưa đỏ thường được dùng để làm nội thất cao cấp, hương liệu và dược liệu. Hiện sưa đỏ được đóng thành bàn, tủ, ghế, tượng Phật...
Vì thế, lâu nay, sưa đỏ vẫn được ví như báu vật hay "khối vàng lộ thiên". Mỗi cây sưa 20 năm tuổi trở lên có giá hàng chục tỷ đồng.