Luật sư nói về mức án tài xế trong vụ cố ý lái xe bồn kéo lê nữ sinh đến tử vong phải đối mặt

Mức án cao nhất tài xế phải đối mặt là chung thân hoặc tử hình

Ngày 13/9, tại khu vực gầm cầu chui Vạn Điểm, thuộc thôn Lam Sơn, xã Phú Xuyên (Hà Nội), đã xảy ra vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng giữa xe bồn chở bê tông và xe máy điện. Vụ va chạm khiến một nữ sinh 15 tuổi điều khiển xe máy điện bị thương nặng, được đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Bạch Mai nhưng không qua khỏi.

Sau khi gây tai nạn, tài xế xe bồn là Đinh Văn Long (SN 1974, trú tại xã An Bình, tỉnh Phú Thọ) bỏ trốn khỏi hiện trường. Đến khoảng 19 giờ cùng ngày, Long đã đến Công an xã Phú Xuyên đầu thú. Tại cơ quan điều tra, đối tượng khai nhận hành vi cố ý tiếp tục điều khiển xe kéo lê nạn nhân trên đường sau va chạm với mục đích để nạn nhân tử vong và bản thân đi tù, nhằm trốn tránh trách nhiệm bồi thường. Kết quả kiểm tra cho thấy Long âm tính với ma túy và không có nồng độ cồn trong hơi thở.

Công an TP. Hà Nội đánh giá đây là hành vi hết sức tàn nhẫn, vô nhân đạo với động cơ đê hèn. Giám đốc Công an TP. Hà Nội đã chỉ đạo các đơn vị chức năng khẩn trương củng cố hồ sơ, xử lý nghiêm theo quy định. Kết quả điều tra ban đầu cho thấy lời khai của Long phù hợp với dấu vết tại hiện trường, do đó cơ quan công an đã tạm giữ hình sự đối tượng về tội giết người và xem xét khởi tố vụ án.

Liên quan đến vụ việc gây phẫn nộ xã hội này, TS. LS. Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp nhận định: “Hành vi gây tai nạn giao thông rồi cố ý kéo lê nạn nhân trên đường dẫn đến nạn nhân tử vong rõ ràng là hành vi giết người. Dựa vào các tình tiết và lời khai của đối tượng, cách hành xử của tài xế xe bồn được đánh giá là đặc biệt tàn nhẫn và vô nhân đạo”.

Theo phân tích của luật sư, nếu vụ tai nạn giao thông gây chết người chỉ do vi phạm quy định về an toàn giao thông thì có thể xử lý theo tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ. Tuy nhiên, nếu người điều khiển phương tiện cố ý tước đoạt tính mạng nạn nhân để trốn tránh trách nhiệm thì hành vi đó cấu thành tội giết người theo Điều 123 Bộ luật Hình sự.

Trong nguyên tắc xử lý tai nạn, người gây tai nạn phải dừng xe, giữ nguyên hiện trường và có trách nhiệm cứu giúp nạn nhân. Nếu bỏ mặc, bỏ trốn hoặc cố ý khiến nạn nhân tử vong thì đây là tình tiết tăng nặng, khung hình phạt thấp nhất từ 3 đến 10 năm tù với tội vi phạm quy định về giao thông đường bộ, và nếu xác định có yếu tố cố ý giết người thì mức án tối thiểu 7 năm tù, cao nhất đến tử hình.

Đối với trường hợp của Đinh Văn Long, cơ quan điều tra xác định nạn nhân bị kẹt dưới gầm xe nhưng tài xế không dừng lại cứu mà cố tình điều khiển xe tiếp tục di chuyển, nhận thức rõ nguy cơ tử vong nhưng vẫn bỏ mặc hậu quả. Đây được coi là hành vi giết người có tình tiết tăng nặng như giết người dưới 16 tuổi vì động cơ đê hèn, do đó mức hình phạt có thể từ 12 đến 20 năm tù, tù chung thân hoặc tử hình. Ngoài trách nhiệm hình sự, đối tượng còn phải bồi thường toàn bộ thiệt hại cho gia đình nạn nhân, bao gồm chi phí cứu chữa, mai táng, nghĩa vụ cấp dưỡng và khoản bồi thường tổn thất tinh thần khoảng 100 tháng lương cơ sở.

Hiểu biết lệch lạc là nguồn cơn cho hành động vô nhân tính

Theo lời khai ban đầu tại cơ quan chức năng, nguyên nhân Long kéo lê nữ sinh là vì muốn nạn nhân tử vong để không phải bồi thường dân sự. Đối tượng thừa nhận sẵn sàng chấp nhận án tù thay vì phải gánh trách nhiệm bồi thường. Lời khai này đã khiến không ít người “lạnh gáy” bởi mức độ man dợ và những toan tính đê hèn của người tài xế trước khoảnh khắc sinh tử của một cô gái 15 tuổi.

Chính sự hiểu biết lệch lạc của tài xế Long đã làm hình thành một suy nghĩ độc ác, dẫn đến những hành động ích kỷ và tàn nhẫn tột cùng khi tai nạn xảy ra.

Luật sư Đặng Văn Cường phân tích: “Suy nghĩ “đi tù sẽ không phải bồi thường” khi tai nạn chết người xảy ra là quan niệm hoàn toàn sai lầm. Bởi, theo tư duy của nhà làm luật thì thiệt hại về tính mạng sẽ nghiêm trọng hơn thiệt hại về sức khỏe nên trong thiết kế điều luật thì mức bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm sẽ nhiều hơn mức bồi thường thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm. Vì vậy, các trường hợp tai nạn có hậu quả là nạn nhân tử vong thì mức bồi thường thiệt hại sẽ nhiều hơn trường hợp nạn nhân bị thương tích, chỉ có một số trường hợp hy hữu thì việc bồi thường cho nạn nhân bị thương tích mới nhiều hơn trường hợp nạn nhân tử vong”.

Ông cho biết thêm, trách nhiệm hình sự giữa hai trường hợp cũng khác biệt rõ rệt. Nếu vô ý gây chết người thì mức án chỉ có thời hạn và vẫn còn ngày trở về. Ngược lại, nếu cố ý tước đoạt mạng sống thì hình phạt có thể là tù chung thân hoặc tử hình, đồng thời trách nhiệm bồi thường cũng nặng nề hơn, bao gồm chi phí mai táng, tổn thất tinh thần và nghĩa vụ cấp dưỡng cho thân nhân nạn nhân.

Theo quy định của pháp luật, trách nhiệm hình sự và dân sự là hai phạm trù riêng biệt. Người vi phạm gây tổn hại đến sức khỏe hoặc tính mạng của người khác vừa phải chịu hình phạt tù, vừa phải bồi thường. Việc bị xử lý hình sự không loại trừ nghĩa vụ dân sự, dù người vi phạm có phải đi tù hay bị tử hình thì vẫn phải bồi thường cho gia đình nạn nhân. Nếu không đủ khả năng, tài sản riêng của họ có thể bị cưỡng chế để thực hiện nghĩa vụ theo luật thi hành án.

Với lỗi cố ý tước đoạt tính mạng, hậu quả chết người, trách nhiệm pháp lý và mức bồi thường đều rất nghiêm trọng. Chính sự nhận thức lệch lạc và nguy hiểm ấy của lái xe bồn đã khiến cháu bé 15 tuổi phải ra đi oan uổng.

Chính vì vậy, suy nghĩ rằng “đi tù sẽ không phải bồi thường” là quan niệm hoàn toàn sai trái. Và chính sự sai lầm chết người này đã cướp đi sinh mạng của một thiếu niên, để lại nỗi đau đớn tột cùng cho gia đình và xã hội.