Mỹ vừa tăng thuế với hơn 400 sản phẩm có thành phần nhôm, thép: Doanh nghiệp Việt có lo?

Nhà Trắng tiếp tục ban hành các biện pháp phòng vệ thương mại liên quan đến ngành thép

Ngày 19/8, Bộ Thương mại Mỹ thông báo tăng thuế quan đối với hơn 400 sản phẩm chứa thép và nhôm, bao gồm tuabin gió, cần cẩu di động, thiết bị gia dụng, máy ủi và các thiết bị hạng nặng khác. Danh sách này cũng bao gồm toa tàu hỏa, xe máy, động cơ hàng hải, đồ nội thất và hàng trăm sản phẩm khác.

Theo thông báo, 407 danh mục sản phẩm sẽ được bổ sung vào danh sách “sản phẩm phái sinh từ nhôm và thép”. Mức thuế áp dụng là 50% đối với bất kỳ hàm lượng thép và nhôm nào có trong những sản phẩm này, cộng với mức thuế theo quốc gia đối với phần không chứa thép và nhôm. Quyết định này sẽ có hiệu lực ngay lập tức.

Evercore ISI trong một báo cáo nghiên cứu cho biết, động thái này ảnh hưởng đến hơn 400 mã sản phẩm, tương đương với kim ngạch nhập khẩu hơn 200 tỷ USD của Mỹ trong năm 2024.

Bộ Thương mại Mỹ cũng thêm linh kiện nhập khẩu cho hệ thống ống xả ô tô và thép điện dùng trong xe điện vào diện áp thuế mới. Cùng chung danh sách này là linh kiện cho xe buýt, điều hòa không khí và các thiết bị gia dụng như tủ lạnh, tủ đông, máy sấy.

Trước đó, một nhóm các nhà sản xuất ô tô nước ngoài đã kêu gọi bộ không áp thuế đối với các bộ phận này, với lý do Mỹ không có đủ năng lực sản xuất trong nước để đáp ứng nhu cầu hiện tại.

Tesla đã thất bại trong việc thuyết phục Bộ Thương mại không áp thuế đối với các sản phẩm thép dùng trong động cơ xe điện và tuabin gió. Công ty này cho rằng Mỹ hiện chưa có đủ khả năng sản xuất loại thép cần thiết cho bộ truyền động xe điện.

Trước đó, các hãng sản xuất thép như Cleveland Cliffs, Nucor và một số công ty khác đã kiến nghị chính quyền mở rộng áp thuế sang các bộ phận ô tô bằng thép và nhôm.

Việt Nam chịu tác động gì?

Năm ngoái, giá trị các mặt hàng điện tử tiêu dùng, linh kiện, máy tính, sản phẩm điện tử của Việt Nam xuất khẩu vào Mỹ đạt hơn 91 tỷ USD.

Trước quyết định mới đây từ Nhà Trắng, giới phân tích cho rằng các nhóm hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ có thể chịu tác động ở những mức độ khác nhau. Trong đó, rủi ro cao tập trung vào các mặt hàng đồ gia dụng như tủ lạnh, điều hòa, máy sấy, cùng với phụ tùng xe và đồ nội thất khung kim loại. Rủi ro trung bình thuộc về xe máy và động cơ – dù kim ngạch xuất khẩu không lớn nhưng vẫn có khả năng ảnh hưởng đến các doanh nghiệp FDI đang đặt nhà máy tại Việt Nam.

Ngược lại, rủi ro thấp nằm ở nhóm điện tử, máy tính và smartphone, vốn là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, hiện chưa nằm trong danh sách áp thuế mới.

Với câu chuyện ngành thép, trong khi Nam Kim (NKG), Hoa Sen (HSG) đã tạm dừng việc bán hàng vào Mỹ trong nhiều tháng qua trước áp lực phòng vệ thương mại và chính sách thuế quan, sản lượng cũng như doanh thu xuất khẩu thép của Tập đoàn Hòa Phát (HPG) cũng đã co lại. Dù không thuyết minh chi tiết, song doanh thu nước ngoài trong quý II/2025 đã giảm tới 58% YoY, còn hơn 5.600 tỷ đồng.

Nguồn: BCTC hợp nhất quý II/2025 của Tập đoàn Hòa Phát

Dù việc áp thuế liên đới đối với nhóm hơn 400 sản phẩm chứa thép, nhôm của Mỹ khó có thể tác động trực tiếp đến nội tại ngành thép trong nước, tuy nhiên điều này có thể gián tiếp tác động đến các đối tác trong nước, đặc biệt là nhóm FDI đang sử dụng nguyên liệu đầu vào từ các lò cao Hòa Phát, Hoa Sen, Nam Kim, Tôn Đông Á.