Ngành cảng biển dự báo sẽ ra sao cuối năm 2022?

Giá trị xuất nhập khẩu (XNK) hàng hóa container thông qua đường biển có dấu hiện hiệu chậm lại

Theo báo cáo mới cập nhật tại Chứng khóa Rồng Việt (VDSC), các chuyên gia đã ước tính tổng kim ngạch XNK hàng hóa theo phương thức container đường biển tăng trưởng 29% so với cùng kỳ (YoY), đạt 95 tỷ USD trong quý 3/2022.

Trong đó, giá trị xuất khẩu và nhập khẩu ước tính lần lượt đạt 54 tỷ USD (+36% YoY) và 41 tỷ USD (+22% YoY).

Tốc độ tăng trưởng cao đạt nhờ mức nền thấp trong giai đoạn giãn cách xã hội quý 3/2021. Tuy nhiên, so với quý trước tổng kim ngạch XNK giảm 4% QoQ với giá trị xuất khẩu và nhập khẩu đều giảm lần lượt là 3% QoQ và 4% QoQ.

Diễn biến một số nhóm hàng hóa chính đóng góp vào tổng kim ngạch XNK của Việt Nam

Theo các chuyên gia tại VDSC, nhóm hàng dệt may và nhóm máy móc, thiết bị, công cụ, phụ tùng luôn đóng góp tỷ trọng lớn lần lượt khoảng 15% và 12% tổng giá trị xuất khẩu bằng container đường biển, giá trị xuất khẩu quý 3/2022 ước tính lần lượt đạt 8,3 tỷ USD.

Giá trị xuất khẩu dệt may giảm sút do lạm phát tăng cao và chính sách tiền tệ thắt chặt dẫn tới nhu cầu chi tiêu cho các mặt hàng không thiết yếu tại thị trường chính là Mỹ và EU suy yếu (hai thị trường chiếm tỷ trọng lần lượt 49% và 9% giá trị xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam).

Thông thường, giá trị xuất khẩu quý 3/2022 hàng năm luôn đạt giá trị tăng trưởng trung bình khoảng 10% so với quý trước đó (QoQ) trong 7 năm trở lại đây (trừ năm 2021 do ảnh hưởng bởi giãn cách xã hội) để chuẩn bị cho nhu cầu chi tiêu tăng lên trong dịp cuối năm.

Ở chiều ngược lại, nhập khẩu nhóm hàng hóa máy móc, thiết bị, công cụ, phụ tùng và nhóm máy vi tính, sản phẩm điện tử, chiếm tỷ trong lớn lần lượt khoảng 15% và 8% theo phương thức container đường biển, ước tính quý 3/2022 đạt 7,3 tỷ USD và 4,1 tỷ USD.

Nhu cầu nhập khẩu hàng hóa vào quý 3 thường thấp hơn so với quý 2 hàng năm do đây không phải mùa cao điểm về nhập khẩu hàng hóa tại Việt Nam.

Tương đồng với những diễn biến về tình hình XNK, sản lượng thông qua cảng biển quý 3/2022 tăng trưởng +10% YoY nhưng giảm -8% QoQ và đạt 6,1 triệu TEU.

Lũy kế 9T2022, tổng sản lượng container thông quan đạt khoảng 12,7 triệu TEU. Trong đó, sản lượng container khu vực Hải Phòng (chiếm ~29% tổng sản lượng XNK container cả nước) đi ngang so với quý trước do Hải Phòng là khu vực giao thương chính với Trung Quốc và tổng kim ngạch XNK sang thị trường Trung Quốc không có nhiều thay đổi.

Trong khi đó, khu vực HCM (chiếm ~40% tổng sản lượng XNK container cả nước) và khu vực Cái Mép - Vũng Tàu (chiếm ~27% tổng sản lượng XNK container cả nước) đều chứng kiến tăng trưởng âm -7% về sản lượng trong quý 3/2022 do nhu cầu xuất khẩu sang các thị trường chính là Mỹ và EU suy giảm như đã trình bày ở trên.

Kinh tế vĩ mô thế giới dự báo ảm đạm trong 2023 khiến triển vọng thương mại của Việt Nam kém khả quan hơn

Theo VDSC, trong báo cáo tháng 10/2022 của IMF, tốc độ tăng trưởng GDP của các nền kinh tế lớn dự báo sẽ tiếp tục giảm tốc trong năm 2023 do ảnh hưởng của việc duy trì chính sách thắt chặt tiền tệ nhằm kiểm soát lạm phát.

Theo đó, Mỹ và EU sẽ chứng kiến mức tăng trưởng GDP lần lượt là 1% và 0,5% trong năm 2023, so với mức 1,6% và 3,1% trong năm nay.

Lạm phát tại Mỹ được dự báo sẽ hạ nhiệt về 2,3% trong năm 2023, trong khi con số tại khu vực EU sẽ là 4,5%.

Do vậy, các chuyên gia tại VDSC cho rằng, kết quả là, sản lượng thương mại toàn cầu được dự báo tăng trưởng giảm tốc về 2,5% cho năm 2023, từ mức 4,3% trong năm 2022.

Triển vọng kém tích cực này chắc chắn sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới tăng trưởng của tổng kim ngạch XNK cũng như sản lượng container của ngành cảng biển Việt Nam trong giai đoạn cuối năm 2022 và năm 2023.