Nông dân Sơn La tức tốc phủ bạt, hun khói cứu kho 'vàng đen' giữa đêm

Những ngày gần đây, nông dân vùng cao ở phường Chiềng Cơi (thành phố Sơn La) lao đao vì đợt không khí lạnh mạnh đẩy sương muối xuống các triền đồi. Tại các bản như Bản Hôm và Bản Mông Yên, sáng sớm người dân ghi nhận lớp băng trắng phủ trên lá cà phê, rồi tan nhanh khi mặt trời lên nhưng kịp để lại vết táp, cháy lá đặc trưng của sương muối.

Nhiều hộ gia đình đã huy động người thân túc trực, trải bạt nilon phủ từng gốc, dựng giàn che và hun khói ở đầu hướng gió nhằm tạo lớp không khí ấm hơn xung quanh cây. Biện pháp này được xem là tạm thời nhưng hiệu quả trong điều kiện sinh hoạt nông thôn.

Khoảng 10 ha cà phê tại phường Chiềng Cơi đang bị ảnh hưởng nặng, trong khi báo cáo tổng hợp từ các đợt sương muối trước đó cho thấy có thời điểm diện tích thiệt hại ở Sơn La lên tới hàng chục đến gần một trăm hecta. Thiệt hại có thể tập trung cục bộ ở những triền trũng hoặc vườn non dễ tổn thương.

Cà phê là cây chủ lực của tỉnh Sơn La. Nhiều huyện, phường đã phát triển diện tích lớn, đem lại nguồn thu quan trọng cho người dân. Do vậy, chính quyền địa phương và các cơ quan chuyên môn nhanh chóng vào cuộc. Cán bộ phường xuống bản hướng dẫn bà con các biện pháp chống rét cho cây, hướng dẫn ủ gốc bằng phụ phẩm nông nghiệp, hun khói tạo ấm. Ở những nơi có điều kiện, bà con còn tưới “phá sương” vào sáng sớm để giảm nguy cơ táp lá. Những khuyến cáo này nhằm giảm thiểu tổn thất trước mắt và chống lặp lại thiệt hại trên diện rộng.

Nông dân địa phương cho biết áp lực mùa vụ và giá cả khiến họ không thể chủ quan. Nhiều vườn đang ở giai đoạn ra lá non, rất nhạy cảm với nhiệt độ dưới 10°C. Chị Nguyễn Thị Oanh (Bản Hôm) kể gia đình có khoảng 6.000 m² cà phê, từ khi nghe dự báo đã phải túc trực, mua bạt phủ lên từng gốc và ưu tiên che những cây non, khu vực trũng trước. Những biện pháp thủ công này tiêu tốn công sức và vật tư lớn, đặt ra bài toán chi phí - lợi nhuận cho người trồng trong bối cảnh thời tiết cực đoan ngày càng phổ biến.