PGS.TS. Trần Đình Thiên: Ba điểm nghẽn lớn cần vượt qua để đưa Việt Nam bứt phá

Tọa đàm "Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc – Cơ hội và thách thức," do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức ngày 27/12/2024, đã quy tụ các chuyên gia kinh tế hàng đầu để bàn thảo về chiến lược đưa Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới.

PGS.TS. Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, cùng nhiều diễn giả đã tập trung phân tích các thách thức hiện tại và đưa ra khuyến nghị cụ thể nhằm tận dụng cơ hội thời đại và giải quyết các điểm nghẽn lớn cản trở sự phát triển.

Các vị khách mời tham dự Tọa đàm. Ảnh: VGP/Kim Liên.

Thành tựu kinh tế sau 40 năm đổi mới: Tiềm năng và thách thức

Sau 40 năm đổi mới, kinh tế Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu đáng tự hào. GDP bình quân đầu người tăng từ mức rất thấp vào đầu những năm 1990 lên một mức cao hơn trong hiện tại. Các thành tựu về xuất khẩu và hội nhập quốc tế cũng đã đưa Việt Nam trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu, thể hiện qua các hiệp định thương mại tự do và vai trò tích cực trong các tổ chức quốc tế.

Tuy nhiên, các chuyên gia tại tọa đàm cảnh báo rằng nếu không tháo gỡ các điểm nghẽn lớn, nguy cơ rơi vào bẫy thu nhập trung bình vẫn hiện hữu. Việc thiếu đồng bộ trong hạ tầng và sự bất cập trong quản lý thể chế đang làm giảm sức cạnh tranh của nền kinh tế.

PGS.TS. Trần Đình Thiên nhận định: "Những thành tựu hiện tại chỉ là nền tảng. Để bứt phá, Việt Nam cần một chiến lược táo bạo, kết hợp giữa khai thác nội lực và hội nhập quốc tế sâu rộng, tận dụng tối đa các cơ hội mà thời đại mang lại".

PGS.TS. Trần Đình Thiên trao đổi tại Tọa đàm - Ảnh: VGP/Kim Liên.

Ba điểm nghẽn lớn cản trở sự phát triển

Thể chế là yếu tố được nhiều chuyên gia xác định là "điểm nghẽn của điểm nghẽn". Bộ máy hành chính vẫn mang nặng cơ chế xin-cho, thiếu minh bạch và hiệu quả. Điều này đã được nêu rõ tại tọa đàm khi các chuyên gia phân tích rằng sự thiếu hiệu quả trong thể chế đang kìm hãm các nguồn lực quan trọng, từ đất đai đến vốn và nhân lực.

Hạ tầng cũng là một thách thức lớn. Theo các diễn giả, hệ thống giao thông chưa đồng bộ và các cảng biển chưa được khai thác tối đa tiềm năng. Sự chậm trễ trong phát triển hạ tầng giao thông và công nghệ thông tin đang ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới.

Nhân lực là yếu tố mấu chốt cuối cùng. PGS.TS. Trần Đình Thiên chỉ ra rằng, lực lượng lao động của Việt Nam vẫn thiếu những kỹ năng cần thiết trong thời kỳ chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo. Điều này đặt ra yêu cầu cấp bách về việc cải thiện hệ thống giáo dục và đào tạo.

Giải pháp đột phá để bước vào kỷ nguyên mới

Cải cách thể chế là điều kiện tiên quyết để mở ra cơ hội cho sự phát triển. PGS.TS. Trần Đình Thiên nhấn mạnh: "Chúng ta cần minh bạch hóa các lĩnh vực quan trọng như đất đai và tài chính, đồng thời giảm bớt các thủ tục hành chính không cần thiết để tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp".

Hạ tầng cần được đầu tư chiến lược và đồng bộ. Các chuyên gia tại tọa đàm nhấn mạnh rằng, việc phát triển hạ tầng giao thông và công nghệ thông tin cần đi trước một bước để hỗ trợ các ngành kinh tế mũi nhọn và tăng cường kết nối khu vực.

Nguồn nhân lực cần được phát triển theo hướng hiện đại hóa, tập trung vào các kỹ năng công nghệ và số hóa. Điều này bao gồm việc hợp tác quốc tế trong đào tạo và xây dựng các chương trình giáo dục thích ứng với nhu cầu thực tiễn của nền kinh tế.

Tầm nhìn đến năm 2045: Việt Nam vươn mình

Theo các diễn giả, việc đồng bộ hóa các chính sách kinh tế, xã hội và môi trường là yêu cầu không thể thiếu để đưa Việt Nam tiến xa hơn trong hành trình phát triển. Các mục tiêu như phát triển kinh tế xanh, chuyển đổi số, và trung hòa carbon sẽ đòi hỏi sự đầu tư lớn về tài chính và nhân lực.

Việt Nam đang đứng trước thời khắc lịch sử để định hình tương lai của mình. Sự đồng lòng của toàn xã hội, tinh thần đổi mới và hành động táo bạo sẽ là động lực để đất nước bước vào kỷ nguyên mới. “Đây không chỉ là một cuộc chạy đua mà là một cuộc cách mạng – một cuộc cách mạng cho sự phát triển và vươn mình mạnh mẽ”, PGS.TS. Trần Đình Thiên khẳng định.

>> Thập kỷ 'hóa rồng': Cơ hội lịch sử và những dự báo đột phá cho Việt Nam