Platinum Victory Pte. Ltd.: 12 năm đồng hành cùng Cơ Điện Lạnh (REE) và tham vọng ôm trọn doanh nghiệp

Quỹ ngoại 200 tuổi và khoản đầu tư đầu tiên vào doanh nghiệp Việt Nam

Jardine Matheson - tập đoàn nổi tiếng châu Á khởi nghiệp từ thời kỳ “chiến tranh nha phiến” tại Trung Quốc, đến nay đã có bề dày lịch sử gần 200 năm với hàng loạt các khoản đầu tư "khủng" tại Việt Nam.

Với lĩnh vực đầu tư trên sàn chứng khoán, thông qua nhóm quỹ Platinum Victory, Jardine Matheson hiện đang sở hữu khối tài sản hàng tỷ USD từ việc nắm giữ cổ phần tại nhiều doanh nghiệp hàng đầu như Vinamilk (VNM), THACO, REE.

Trong đó, cột mốc quan trọng đánh dấu sự hiện diện của Platinum Victory tại Việt Nam là vào năm 2012, khi quỹ này lần đầu tiên mua vào cổ phiếu của CTCP Cơ Điện Lạnh (REE). Từ một nhà đầu tư ít được chú ý, Platinum Victory nhanh chóng gia tăng tỷ lệ sở hữu lên hơn 10% để trở thành cổ đông lớn. Tới đầu năm 2020, quỹ này chính thức vượt mốc 29% quyền biểu quyết tại REE, khẳng định vai trò chiến lược trong việc đồng hành và định hướng sự phát triển của doanh nghiệp.

Từ tham vọng nắm quyền phủ quyết tới thâu tóm Cơ Điện Lạnh

Trong năm 2020, Platinum Victory liên tục gia tăng tỷ lệ sở hữu tại REE nhưng đa số đều bất thành. Thống kê cho thấy, chỉ trong năm này quỹ ngoại đã đăng ký mua tới 13 lần thì có 9 lần thất bại. Ngoài ra, do Cơ Điện Lạnh luôn trong tình trạng kín room ngoại, các giao dịch của Platinum Victory hầu như không thể thực hiện được.

Rút kinh nghiệm, trong giai đoạn 2021-2023, quỹ Singapore đã liên tục đăng ký mua nhỏ lẻ để dễ dàng gia tăng tỷ lệ sở hữu. Kết quả, Platinum Victory đã nâng tỷ lệ cổ phần từ 29,79% lên 34,89% vào cuối năm 2023.

Tuy nhiên, việc nâng con số này vượt 35% lại không hề dễ dàng vì đây là tỷ lệ có thể giúp Platinum Victory nắm quyền phủ quyết. Trong 5 lần giao dịch đầu tiên của năm 2024, quỹ ngoại này đã thất bại 4 lần và lần thành công chỉ mua được vỏn vẹn hơn 100.000 cổ phiếu REE.

Sau nhiều nỗ lực, tới tháng 10/2024, Platinum Victory đã thành công mua 4 triệu cổ phiếu REE (tương đương 0,85% tổng lượng cổ phiếu lưu hành), nâng tỷ lệ sở hữu từ 34,85% (164,15 triệu đơn vị) lên 35,7% (168,15 triệu đơn vị).

Với việc sở hữu trên 35% vốn, quỹ ngoại này sẽ nắm được quyền phủ quyết tại REE. Điều này đồng nghĩa với việc không cổ đông nào có thể đạt được tỷ lệ chi phối 65%, giúp Platinum Victory có thể kiểm soát và đưa ra các quyết định chiến lược.

Cụ thể, nhóm cổ đông này sẽ có quyền phủ quyết những vấn đề/nội dung thuộc thẩm quyền của đại hội đồng cổ đông như: Thay đổi ngành nghề kinh doanh, thay đổi cơ cấu tổ chức quản lý công ty, không thông qua các dự án đầu tư hoặc bán tài sản có giá trị từ 35% tổng giá trị tài sản của công ty, phủ quyết việc tổ chức lại hoặc giải thể công ty, cũng như các thay đổi liên quan đến loại cổ phần và tổng số cổ phần của từng loại.

Không thỏa mãn với tỷ lệ trên, quỹ ngoại này đã tiếp tục mua thêm 30 triệu cổ phiếu REE, nâng tỷ lệ sở hữu đạt 41,42% vào giữa tháng 11/2024. Mới đây, Platinum Victory lại đăng ký mua mới thêm 16,8 triệu đơn vị, nếu giao dịch này được thực hiện thành công, tỷ lệ sở hữu của quỹ Platinum Victory tại Cơ Điện Lạnh sẽ đạt 44,99% vốn điều lệ.

Đáng chú ý, mới đây, ông Alain Xavier Cany - người đại diện cho Platinum Victory đã được cổ đông Cơ Điện Lạnh bầu giữ chức danh Chủ tịch HĐQT Cơ Điện Lạnh kể từ ngày 22/11, thay cho bà Nguyễn Thị Mai Thanh. Trong khi đó, bà Nguyễn Thị Mai Thanh sẽ đảm nhiệm chức vụ Tổng giám đốc REE từ 22/11, thay cho ông Lê Nguyễn Minh Quang, người đã miễn nhiệm theo thoả thuận chấm dứt hợp đồng lao động.

REE có gì hấp dẫn khiến Platinum Victory liên tục vung tiền?

Trên thực tế, việc Platinum Victory liên tục mua vào cổ phiếu REE trong những tháng gần đây cũng khớp với khoảng thời gian mà hoạt động kinh doanh của Cơ Điện Lạnh đón nhận loạt thông tin tích cực, đặc biệt là trong lĩnh vực năng lượng.

Theo Kế hoạch thực hiện quy hoạch điện VIII, công suất thủy điện nhỏ đến năm 2030 sẽ tăng thêm 4,5GW (+85% so với hiện tại), tập trung chủ yếu tại khu vực Bắc Bộ. Một số doanh nghiệp niêm yết sở hữu các dự án nhà máy thủy điện nhỏ đang triển khai là: REE, PC1, GEG. Trong đó, REE đang sở hữu 2 thủy điện là Thác Bà 2 và Trà Khúc 2 với tổng công suất 48,9MW.

Ngoài ra, REE đã M&A lại dự án Duyên Hải (48MW) đang trong giai đoạn chọn tổng thầu EPC, REE dự kiến sẽ COD vào năm 2026. Mảng năng lượng tái tạo được cho là sẽ có sản lượng cao nhờ điều kiện thời tiết thuận lợi. Sau khi Chính phủ thi hành cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa Đơn vị phát điện năng lượng tái tạo với Khách hàng sử dụng điện lớn (cơ chế DPPA), mảng kinh doanh này của Cơ Điện Lạnh cũng sẽ được hưởng lợi trực tiếp.

Đối với mảng nhiệt điện, doanh thu mảng này dự kiến sẽ tăng trưởng tích cực nhờ xu hướng tăng mạnh nhu cầu tiêu thụ điện tại miền Bắc từ quý II hàng năm.

Bên cạnh đó, REE cũng đang tìm kiếm cơ hội ở mảng điện rác, hướng đến đầu tư nhà máy có quy mô công suất xử lý từ 2.000 tấn rác thải sinh hoạt/ngày tại TP. HCM.

Đánh giá về triển vọng, Vietcombank Securities (VCBS) cho rằng sản lượng điện của REE kỳ vọng tiếp tục phục hồi mạnh từ quý IV/2024 và ổn định năm 2025 vì nhu cầu tiêu thụ điện tăng trưởng trên 10% trong năm 2024 và hiện tượng La Nina được diễn ra từ cuối năm 2024.

>> Cơ điện lạnh (REE): Bà Nguyễn Thị Mai Thanh thôi chức Chủ tịch HĐQT sau 31 năm