PMI tháng 8 trên ngưỡng 50 điểm, sản lượng sản xuất tăng tháng thứ tư liên tiếp

Sản lượng mở rộng giữa bối cảnh đơn hàng suy giảm

Theo báo cáo của S&P Global, chỉ số Nhà Quản trị Mua hàng (PMI) ngành sản xuất Việt Nam tháng 8 đạt 50,4 điểm, giảm từ mức 52,4 điểm của tháng 7. Mức trên 50 điểm cho thấy điều kiện kinh doanh tiếp tục cải thiện, nhưng tốc độ cải thiện đã chậm lại. Sản lượng sản xuất vẫn tăng và ghi nhận tháng thứ tư liên tiếp mở rộng, song mức tăng yếu hơn so với tháng trước.

Diễn biến chỉ số PMI và IIP của Việt Nam giai đoạn 01/2024 – 08/2025. Nguồn: Tác giả tổng hợp từ S&P Global, Cục Thống kê (NGO).

Trong khi đó, số lượng đơn đặt hàng mới giảm trở lại sau khi từng tăng vào tháng 7. Nhu cầu được ghi nhận suy yếu, một phần do tác động từ các hàng rào thuế quan của Mỹ. Đơn đặt hàng xuất khẩu mới giảm tháng thứ mười liên tiếp, và mức giảm trong tháng 8 mạnh hơn so với tổng đơn hàng mới, cho thấy áp lực từ cả thị trường trong nước và quốc tế.

Cùng với sự suy giảm của đơn hàng, việc làm trong ngành tiếp tục giảm tháng thứ 11 liên tiếp. Mức giảm được ghi nhận là nhẹ, nhưng vẫn phản ánh nhu cầu chưa đủ mạnh để duy trì nhân công. Đồng thời, lượng công việc tồn đọng giảm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 4, cho thấy năng lực sản xuất chưa được khai thác hết. Song song đó, tồn kho thành phẩm cũng giảm khi doanh nghiệp hạn chế tích trữ hàng hóa trong bối cảnh đơn hàng mới suy giảm.

Áp lực chi phí và chuỗi cung ứng

Trong tháng 8, chi phí đầu vào tăng ở mức nhanh nhất kể từ đầu năm 2025. Báo cáo của S&P Global ghi nhận nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ tình trạng khan hiếm nguyên vật liệu, chi phí vận tải gia tăng và thời gian giao hàng kéo dài, khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn cung và làm gián đoạn chuỗi cung ứng.

Cùng với đó, giá đầu ra tiếp tục tăng tháng thứ ba liên tiếp khi các doanh nghiệp chuyển một phần chi phí đầu vào sang khách hàng. Tuy nhiên, tốc độ tăng giá bán thành phẩm chỉ ở mức nhẹ và tương đương với tháng 7, cho thấy khả năng bù đắp chi phí thông qua điều chỉnh giá bán vẫn bị hạn chế do nhu cầu trên thị trường chưa cải thiện rõ rệt.

Trong bối cảnh này, hoạt động mua hàng tăng tháng thứ hai liên tiếp khi một số doanh nghiệp kỳ vọng nhu cầu sẽ phục hồi trong thời gian tới. Tuy nhiên, tồn kho hàng mua lại giảm do nhập khẩu nguyên liệu suy giảm và nguồn cung tiếp tục khan hiếm, phản ánh nỗ lực tích trữ của doanh nghiệp vẫn chưa mang lại hiệu quả.

Quan điểm chuyên gia và triển vọng ngành sản xuất

Theo ông Andrew Harker, Giám đốc Kinh tế tại S&P Global Market Intelligence, “Mặc dù việc sản lượng tiếp tục tăng trong tháng 8 là tín hiệu tích cực, số lượng đơn đặt hàng mới tiếp tục giảm đặt ra câu hỏi liệu các công ty có thể tiếp tục tăng sản lượng trong bao lâu. Doanh số bán hàng mới giảm là vì xuất khẩu tiếp tục giảm mạnh do các vấn đề về thuế quan tiếp tục tác động đến ngành sản xuất.”

Ông Harker cho biết: “Các công ty ít nhất cũng tự tin hơn vào triển vọng một năm tới, một phần dựa trên hy vọng về sự gia tăng nhu cầu, mà điều này sẽ khuyến khích hoạt động mua hàng tăng. Tuy nhiên, các nhà sản xuất ở một chừng mực nào đó đã chịu tác động của tình trạng khan hiếm nguyên vật liệu.”

Đưa ra đánh giá về triển vọng, ông nhấn mạnh, “Với lộ trình thuế quan sắp tới có vẻ ổn định hơn, hy vọng những cải thiện về nhu cầu sẽ thành hiện thực trong những tháng tới, từ đó giúp duy trì tăng trưởng sản lượng của ngành sản xuất.”

Bên cạnh các nhận định chuyên gia, báo cáo của S&P Global cho thấy niềm tin kinh doanh trong tháng 8 đạt mức cao nhất trong sáu tháng, mặc dù vẫn thấp hơn trung bình dài hạn. Một số doanh nghiệp kỳ vọng đơn đặt hàng mới sẽ tăng trong năm tới, qua đó hỗ trợ tâm lý lạc quan, nhưng cùng lúc vẫn tồn tại lo ngại về triển vọng kinh tế toàn cầu, làm hạn chế mức độ tin tưởng vào sự phục hồi bền vững.