Tảng băng trôi lớn nhất thế giới vỡ vụn sau 40 năm trôi dạt, nặng tương đương 21 triệu con tàu Titanic
Tảng băng khổng lồ A23a vỡ vụn làm dấy lên lo ngại về tác động môi trường và biến đổi khí hậu.
Theo các nhà khoa học thuộc Cơ quan Khảo sát Nam Cực Anh (BAS), tảng băng trôi lớn nhất thế giới A23a đang “nhanh chóng vỡ ra” thành nhiều khối băng lớn.
Tảng băng này từng có diện tích 3.672 km2, lớn hơn bang Rhode Island của Mỹ và nặng gần 1.000 tỷ tấn, tương đương khoảng 21 triệu con tàu Titanic (khoảng 52.000 tấn).
Được tách ra từ thềm băng Filchner-Ronne ở Nam Cực từ năm 1986, A23a nhiều lần giữ danh hiệu tảng băng trôi lớn nhất hành tinh, dù đôi lúc bị vượt qua bởi những khối băng khổng lồ khác như A68 (năm 2017) hay A76 (năm 2021). Hiện diện tích của nó đã thu hẹp còn khoảng 1.700 km2, xấp xỉ diện tích thủ đô London nước Anh.

Trong hơn 30 năm, A23a vẫn nằm trên đáy biển Weddell trước khi bị dòng hải lưu cuốn đi vào năm 2020. Sau nhiều lần dạt vào thềm lục địa và mắc kẹt trong xoáy nước ngầm, tảng băng tiếp tục trôi dạt và hiện đang theo Dòng hải lưu vòng quanh Nam Cực phía Nam (SACCF) đi quanh quần đảo South Georgia.
“Dòng hải lưu này cuối cùng sẽ cuốn A23a cùng các mảnh vỡ trôi về phía Đông Bắc, dọc theo tuyến ‘hẻm băng trôi’”, Andrew Meijers, chuyên gia hải dương học tại BAS, cho biết. Ông nhận định A23a đang đi theo “số phận tương tự” những tảng băng khổng lồ khác, dù tồn tại lâu hơn.
Sau khi A23a tan rã, danh hiệu tảng băng lớn nhất thế giới hiện thuộc về D15a với diện tích khoảng 3.000 km2, đang gần như đứng yên ngoài khơi Nam Cực gần trạm nghiên cứu Davis của Australia. A23a hiện xếp thứ 2 nhưng dự kiến sẽ tiếp tục phân mảnh nhanh chóng trong vài tuần tới, có thể vỡ thành những mảnh quá nhỏ để theo dõi.
Meijers nhấn mạnh, hiện chưa đủ dữ liệu để xác định hiện tượng tảng băng khổng lồ xuất hiện thường xuyên hơn do biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, theo ông, điều rõ ràng là các thềm băng đã mất hàng nghìn tỷ tấn băng trong nhiều thập kỷ qua, chủ yếu do nhiệt độ đại dương tăng và thay đổi dòng chảy.
Biến đổi khí hậu do con người gây ra đang thúc đẩy những thay đổi đáng báo động ở Nam Cực, có thể dẫn đến mực nước biển dâng cao thảm khốc.
“Việc tảng băng mắc cạn và giải phóng lượng nước ngọt khổng lồ có thể đã tác động mạnh đến hệ sinh vật dưới đáy biển và môi trường xung quanh”, BAS cho biết, đồng thời cảnh báo các tảng băng khổng lồ có thể sẽ xuất hiện thường xuyên hơn tại khu vực này do biến đổi khí hậu.
Theo CNN