Thị trường chấn động: Chuyên gia khẳng định 9 tháng dự báo sai về kinh tế Mỹ, Fed hạ lãi suất đối mặt rủi ro không tưởng

Ông Torsten Slok, Kinh tế trưởng của Apollo Global Management cho rằng những dự báo về suy giảm kinh tế trong thời gian qua đều liên tục sai lệch và giới kinh tế học cần nghiêm túc xem lại hồ sơ dự báo của mình.

“Từ tháng 1 đến nay, đồng thuận chung đều sai. Trong suốt chín tháng, dự báo trung bình đều cho rằng kinh tế Mỹ sẽ chậm lại. Nhưng thực tế điều đó không xảy ra…Giới kinh tế học cần nhìn lại”, Slok viết trong báo cáo gửi khách hàng mới đây.

Tăng trưởng vượt kỳ vọng

Trong quý II, kinh tế Mỹ tăng trưởng 3,8% so với cùng kỳ, một con số nổi bật dù Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) vẫn giữ chính sách tiền tệ thắt chặt để kiềm chế lạm phát. Thậm chí, mô hình dự báo GDPNow của Fed chi nhánh Atlanta cho rằng quý III tăng trưởng có thể lên tới 3,9%.

Nhiều nhà kinh tế từng cho rằng lãi suất cao, tín dụng bị siết chặt và cú sốc thị trường tháng 4 (“Ngày Giải phóng”) sẽ khiến tăng trưởng suy yếu. Nhưng dữ liệu lại phản ánh một câu chuyện khác: Chi tiêu tiêu dùng vẫn duy trì vững chắc; Đầu tư doanh nghiệp không những không suy giảm mà còn tăng, đặc biệt trong các lĩnh vực liên quan đến trí tuệ nhân tạo, hạ tầng năng lượng và tái công nghiệp hóa; Thị trường nhà ở - vốn thường nhạy cảm với lãi suất - lại cho thấy sự ổn định bất ngờ ở nhiều khu vực.

Trong bản tin Daily Spark, Slok chỉ đề cập đến đà chậm lại của việc làm, nhưng cho rằng nguyên nhân chính đến từ sự sụt giảm nhập cư, chứ không phải dấu hiệu suy yếu kinh tế. “Kinh tế Mỹ vẫn đang chứng tỏ sức bền đáng kể. Ngày càng khó để khẳng định rằng chúng ta vẫn đang chờ các tác động tiêu cực trễ của những gì diễn ra nửa năm trước”, ông nhấn mạnh.

“Suy thoái luân phiên” hay “phục hồi luân phiên”?

Ông Mike Wilson, Giám đốc đầu tư cổ phiếu của Morgan Stanley gọi hiện tượng này là “suy thoái luân phiên”. Theo ông, kể từ năm 2022, kinh tế Mỹ đã âm thầm trải qua những điều kiện giống suy thoái, nhưng chỉ diễn ra lần lượt ở từng ngành, chứ không thể hiện trong các chỉ số vĩ mô như GDP hay thất nghiệp.

Wilson cho rằng các số liệu như GDP và tỷ lệ thất nghiệp không phản ánh những khó khăn nghiêm trọng bên trong nền kinh tế, ví dụ hoạt động tuyển dụng trong mùa hè năm nay đã giảm 80%. Tuy nhiên, ông cũng tin rằng kinh tế Mỹ đã chạm đáy vào mùa xuân, trùng thời điểm Nhà Trắng áp thuế đối ứng.

Trong báo cáo đầu tháng 9, Wilson lập luận rằng số liệu việc làm yếu kém của tháng 8 chính là “bằng chứng cho thấy chúng ta đang chuyển từ suy thoái luân phiên sang phục hồi luân phiên”. “Nói ngắn gọn, chúng ta đang bước vào giai đoạn đầu của chu kỳ mới và việc Fed cắt giảm lãi suất sẽ là chìa khóa cho giai đoạn tiếp theo của thị trường giá lên, vốn đã khởi đầu từ tháng 4”, ông viết.

Hiện báo cáo việc làm tháng 9 của Chính phủ chưa công bố, nhưng dữ liệu từ ADP công bố mới đây cho thấy việc làm tư nhân tiếp tục giảm, đồng thời điều chỉnh số liệu tháng 8 sang âm. Đây là lần giảm thứ ba trong bốn tháng gần đây.

Ông Bill Adams, Kinh tế trưởng tại Comerica Bank, nhận định kết quả này tệ hơn dự báo và trong bối cảnh Chính phủ lại một lần nữa ngừng hoạt động, báo cáo ADP tạm thời quan trọng hơn vì báo cáo chính thức bị trì hoãn. Nói cách khác, “phục hồi luân phiên” hiện phản ánh rõ trên thị trường chứng khoán, nhưng chưa hiện diện ở thị trường lao động.

Tác động đối với nhà đầu tư

Nếu đúng như nhận định của Slok rằng kinh tế Mỹ đang mạnh lên, triển vọng lạm phát có thể thay đổi theo hướng bất lợi. “Nguy cơ lạm phát đi lên đang lớn dần, nhất là nếu Fed tiếp tục cắt giảm lãi suất”, Slok cảnh báo trong báo cáo.

Tháng 9 vừa qua, Fed đã tiến hành đợt cắt giảm lãi suất đầu tiên sau nhiều năm, cho thấy niềm tin rằng lạm phát đang tiến gần mục tiêu. Thị trường hiện dự báo sẽ có thêm các đợt hạ lãi suất trong những quý tới.

Ngày 30/9, Slok từng nhấn mạnh: “Kinh tế mạnh và lạm phát cao”, dựa trên 12 chỉ số, từ lượng khách du lịch đến số lượt tham quan Tượng Nữ thần Tự do. Ông thậm chí cho rằng dự báo tạo thêm 50.000 việc làm trong báo cáo sắp tới là “quá bi quan”.