Thủ tướng yêu cầu tăng cung, giảm giá nhà ở, mở rộng chương trình vay ưu đãi cho người trẻ

Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ký Công điện về việc quyết liệt thực hiện các giải pháp để tăng nguồn cung, giảm giá nhà ở, ổn định thị trường bất động sản, đảm bảo quyền có nhà, chỗ ở của người dân.

Giá nhà vượt xa khả năng của người dân

Theo Thủ tướng, giá bất động sản tại một số khu vực, địa phương đang liên tục tăng cao, vượt xa khả năng tài chính của người dân. Nguyên nhân được chỉ ra là do thiếu thông tin về nhà ở, thị trường bất động sản, cùng với tình trạng “đẩy giá, tạo giá ảo”, thiếu nguồn cung nhà ở thương mại giá phù hợp, trong khi các dự án nhà ở xã hội vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu.

Báo cáo của Bộ Xây dựng cho thấy, tại Hà Nội, giá chung cư trung bình đạt 70-80 triệu đồng/m², tăng 5,6% so với đầu năm; trong khi nhà liền kề, biệt thự đã lên tới 100-200 triệu đồng/m². Tại TP.HCM, giá căn hộ tăng từ khoảng 35 triệu lên hơn 91 triệu đồng/m² giai đoạn 2018–2024. Trong khi đó, thu nhập bình quân đầu người chỉ tăng 6-7%/năm, khiến việc sở hữu nhà ngày càng xa tầm tay.

Bộ Xây dựng đánh giá, “giá nhà đất chưa phản ánh đúng quy luật cung - cầu thực tế mà chủ yếu bị chi phối bởi đầu cơ, thông tin quy hoạch và tâm lý đám đông”.

Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng khẩn trương rà soát, hoàn thiện pháp luật về nhà ở, kinh doanh bất động sản, quy hoạch, xây dựng để tháo gỡ vướng mắc cho thị trường. Bộ phải nghiên cứu cơ chế kiểm soát giá nhằm đảm bảo hài hòa giữa quy luật thị trường và sự quản lý của Nhà nước, đồng thời xây dựng chính sách thuê và mua nhà cho người thu nhập thấp.

Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng cần đẩy nhanh Đề án thí điểm Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước quản lý, trình Chính phủ trong tháng 10/2025; tăng cường hướng dẫn các địa phương cập nhật, công bố giá vật liệu xây dựng, xử lý nghiêm các hành vi đầu cơ, trục lợi.

Thủ tướng cũng giao Bộ Xây dựng chủ trì báo cáo kết quả của 5 Tổ công tác đang đi kiểm tra, tháo gỡ vướng mắc cho các dự án bất động sản, nhất là nhà ở xã hội; hướng dẫn địa phương xác định đúng số lượng nhà ở xã hội hoàn thành theo quy định của Luật Kinh doanh bất động sản.

Rà soát chính sách thuế, số hóa thủ tục và hoàn thiện cơ sở dữ liệu đất đai

Bộ Tài chính được giao báo cáo Chính phủ về chính sách thuế bất động sản trước ngày 15/10, đồng thời phối hợp với Bộ Xây dựng và các bộ liên quan chuyển đổi số, liên thông các thủ tục giao dịch bất động sản, công chứng, thuế và đăng ký đất đai trên môi trường điện tử.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường phải hoàn thiện các văn bản pháp luật về đất đai, đặc biệt là quy hoạch, giao đất, cho thuê đất, xác định giá đất, trình cấp có thẩm quyền trong tháng 10/2025; đồng thời hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai, kết nối với dữ liệu dân cư để nâng cao hiệu quả quản lý và cung cấp dịch vụ công trực tuyến.

Thủ tướng giao Ngân hàng Nhà nước điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, hiệu quả, ưu tiên tín dụng cho nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo chung cư và nhà thương mại giá phù hợp. Ngân hàng cần kiểm soát chặt việc cấp tín dụng cho dự án bất động sản có giá cao hoặc có dấu hiệu “thổi giá”, đồng thời đẩy mạnh giải ngân gói tín dụng 120.000 tỷ đồng và các chương trình vay ưu đãi cho người trẻ dưới 35 tuổi mua nhà lần đầu.

Các tổ chức tín dụng phải định giá tài sản bảo đảm là bất động sản khách quan, hợp lý, đảm bảo an toàn tín dụng.

Điều chỉnh chính sách đất đai và thu hút nguồn lực phát triển thị trường

Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương rà soát, điều chỉnh quy định về tiền sử dụng đất hợp lý, không để là nguyên nhân làm giá bất động sản tăng vọt so với thu nhập người dân. Các cơ quan cần xây dựng cơ chế đột phá, thông thoáng, thu hút nguồn lực để thị trường phát triển ổn định, lành mạnh, công khai và minh bạch.

Bên cạnh đó, Thủ tướng nhấn mạnh việc tăng cường quản lý hoạt động môi giới bất động sản, ngăn chặn tình trạng “tung tin đồn thổi, làm nhiễu loạn thị trường”.

Các đô thị lớn và địa bàn trọng điểm như Hà Nội, Hải Phòng, TP.HCM, Đà Nẵng, Huế, Cần Thơ cùng các tỉnh có nhiều khu công nghiệp được yêu cầu ưu tiên quỹ đất theo quy hoạch để phát triển nhà ở xã hội và nhà ở thương mại giá phù hợp, tăng nguồn cung cho người thu nhập trung bình và thấp.

Chủ tịch UBND các tỉnh, thành cần cắt giảm, cải cách thủ tục hành chính, bố trí nhân lực đầy đủ, tránh tình trạng đình trệ trong giải quyết hồ sơ đầu tư, quy hoạch, xây dựng, bất động sản. Các địa phương phải công khai quy hoạch dự án, khu đô thị, nhà ở xã hội và gửi báo cáo, đề xuất giải pháp phát triển nhà ở xã hội về Bộ Xây dựng trước ngày 10/10/2025.

Cùng với đó, theo dự thảo Nghị quyết về cơ chế kiểm soát, kiềm chế giá bất động sản, Bộ Xây dựng đang đề xuất siết hạn mức cho vay đối với người mua nhà thứ hai trở đi – cụ thể, nhà thứ hai được vay tối đa 50%, bất động sản thứ ba không quá 30%, nhằm hạn chế đầu cơ và kiểm soát giá. Nếu được thông qua, nghị quyết sẽ có hiệu lực từ ngày ký đến 1/3/2027.