Tín dụng tăng chậm, ngân hàng lâm vào thế khó

Tín dụng tăng chậm

Theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Phạm Thanh Hà, tính đến hết tháng 5/2023, tín dụng nền kinh tế đạt trên 12,3 triệu tỷ đồng, tăng khoảng 3,17% so với cuối năm 2022, cho thấy sức hấp thục vốn của nền kinh tế vẫn còn yếu, thấp hơn đáng kể so với năm ngoái (cùng kỳ năm 2022, tăng trưởng tín dụng đạt xấp xỉ 8%).

Tuy đã đi qua gần nửa thời gian của năm 2023 nhưng tăng trưởng tín dụng của 5 tháng đầu năm vẫn còn yếu, chỉ bằng 1/3 so với mục tiêu tăng trưởng tín dụng 14-15% năm 2023.

Theo Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng, năm 2023, mọi cơ chế và chính sách cho vay vẫn giữ nguyên nhưng 5 tháng đầu năm 2023, tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống chỉ khoảng trên 5%, thấp hơn một nửa so với cùng kỳ 2022.

Thống đốc cho biết nguyên nhân khiến tăng trưởng tín dụng chậm không phải do chính sách, bởi lẽ, trong 5 tháng đầu năm, dư địa (room) tín dụng của các ngân hàng rất rộng rãi; thanh khoản hệ thống được Ngân hàng Nhà nước duy trì ở mức dư thừa. Về phía các ngân hàng, không có lý do gì để các ngân hàng huy động tiền gửi, trả lãi cho người gửi tiền mà lại không muốn cho doanh nghiệp vay.

Nhiều ngân hàng cho biết do ảnh hưởng của kinh tế, khiến đơn hàng giảm sút, làm giảm nhu cầu vay vốn của doanh nghiệp. Trong khi đó, bản thân ngân hàng cũng phải chịu sức ép về bảo toàn vốn, tránh nợ xấu nên phải cẩn trọng trong cho vay.

"Khách hàng mới cũng phải đánh giá thấu đáo, hiểu khách hàng, phục vụ đúng nhu cầu, tránh việc cho vay ra không đúng mục đích, không kiểm soát được chất lượng", ông Đào Mạnh Kháng, Chủ tịch HĐQT Ngân hàng An Bình (ABBank) cho biết.

Ngân hàng lâm vào thế khó

Bên cạnh việc doanh nghiệp không vay được vốn, ngân hàng cũng lâm vào tình cảnh “sốt ruột” với áp lực tăng trưởng tín dụng, tuy nhiên không dễ để co những khách hàng thỏa mãn đầy đủ tiêu chí để vay sở dĩ lợi nhuận ngân hàng vẫn phụ thuộc vào nguồn thu chính là thu nhập lãi thuần đến từ việc huy động vốn và cho vay.

Đối với mục tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2023, nhiều ngân hàng cũng tỏ ra thận trọng. Tại MBBank, mặc dù năm 2022 ngân hàng đạt mức tăng trưởng tín dụng 26% tuy nhiên năm 2023 MBBank vẫn tỏ ra thận trọng với mục tiêu 15%.

Ảnh minh họa.

Hay tại ACB, ngân hàng đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng đạt 9,7% và sẽ điều chỉnh tương ứng khi NHNN cấp bổ sung. Ông Từ Tiến Phát, Tổng giám đốc ngân hàng cho rằng ACB là ngân hàng bán lẻ nên sẽ không tránh khỏi ảnh hưởng từ sự giảm tốc của nền kinh tế nhưng tự tin có thể hoàn thành các chỉ tiêu năm 2023 và sử dụng hết room tín dụng được cấp nhờ định vị riêng, phân khúc riêng.

Nhiều ngân hàng cũng đã thực hiện các đợt giảm lãi suất để thu hút khách hàng, tăng khả năng tiếp cận. Tại Hội nghị trực tuyến toàn ngành ngân hàng, bà Đinh Thị Thái, Phó Tổng Giám đốc Vietcombank, cho biết Vietcombank là một trong những ngân hàng chủ động tham gia ngay từ đầu hỗ trợ lãi suất trong khả năng của ngân hàng với hai đợt giảm lãi suất rất mạnh từ đầu năm 2023.

Tổng Giám đốc BIDV Lê Ngọc Lâm cũng cho biết ngân hàng nhận thấy sức hấp thụ tín dụng của nền kinh tế trong giai đoạn vừa qua có xu hướng giảm, đặc biệt đối với doanh nghiệp xuất khẩu hiện nay đơn hàng giảm nên nhu cầu vay vốn cũng giảm so với giai đoạn trước.

Để thúc đẩy tín dụng, ngân hàng BIDV đã dành 300.000 tỷ đồng để cho vay với mức lãi thấp hơn từ 0,5 - 2%/năm; đồng thời cố gắng đơn giản thủ tục vay vốn, hướng dẫn chi tiết, trực tuyến để người vay có thể tiếp cận nguồn vốn kịp thời.

Ngoài ra, NHNN cũng yêu cầu các ngân hàng thương mại cơ cấu nợ, giữ nguyên nhóm nợ cho những khách hàng gặp khó khăn, qua đó giúp doanh nghiệp không bị chuyển nhóm nợ xấu, có điều kiện tiếp cận các nguồn vay mới cho phục hồi sản xuất kinh doanh.