Trung Quốc thực hiện thay đổi cơ chế lãi suất lớn nhất trong 10 năm

Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) đang thực hiện những bước quan trọng để thay đổi cách vận hành chính sách tiền tệ. Thông báo mới nhất về một cơ chế tác động đến chi phí vay ngắn hạn cho thấy khả năng cao cơ chế cho vay trung hạn (MLF) - vốn là công cụ chính sách chủ đạo trong một thập kỷ qua - sẽ dần bị loại bỏ.

Cụ thể, PBOC sẽ mở rộng hoạt động mua lại trái phiếu sang cả buổi chiều, bổ sung cho các hoạt động buổi sáng thông thường. Động thái này nhằm giảm biến động xung quanh lãi suất repo 7 ngày và củng cố kỳ vọng về một chuẩn mực chính sách mới.

Quyết định về lãi suất MLF dự kiến sẽ được công bố vào thứ Hai tuần tới (15/7). Các chuyên gia kinh tế dự đoán đây sẽ là lần giữ nguyên thứ 11 liên tiếp của PBOC khi Trung Quốc không muốn làm suy yếu đồng nhân dân tệ thêm trong bối cảnh kinh tế suy thoái.

Ông Frederic Neumann, nhà kinh tế trưởng khu vực châu Á tại HSBC Holdings Plc, nhận định: "MLF sẽ dần chìm vào quên lãng và có thể không còn tồn tại trong tương lai". Tuy nhiên, ông cũng cho rằng quá trình chuyển đổi này sẽ không diễn ra nhanh chóng và sẽ kéo dài ít nhất một năm nữa.

Trong thời gian chuyển tiếp, MLF vẫn sẽ được sử dụng để định hướng lãi suất cho vay thương mại. Đồng thời, PBOC sẽ củng cố cấu trúc thị trường xung quanh hợp đồng mua lại đảo ngược 7 ngày để sử dụng làm neo lãi suất chính trong tương lai.

Lãi suất MLF một năm là lãi suất áp dụng với một nhóm ngân hàng thương mại được chọn khi họ vay từ Ngân hàng Trung ương. Tuy nhiên, gần đây nhu cầu đối với các khoản vay này đã giảm do các ngân hàng có thể vay lẫn nhau với chi phí thấp hơn. Điều này đã làm giảm hiệu quả của MLF trong việc điều chỉnh chi phí vay trong nền kinh tế thực.

So với MLF, lãi suất cho các hợp đồng mua lại đảo ngược 7 ngày - các khoản vay ngắn hạn mà ngân hàng có thể tiếp cận hàng ngày - linh hoạt hơn trong việc điều chỉnh chính sách. Lynn Song, nhà kinh tế trưởng khu vực Trung Quốc tại Ngân hàng ING, nhận xét: "Trọng tâm không phải là vội vã loại bỏ MLF, mà là tập trung nhiều hơn vào lãi suất ngắn hạn như một công cụ chính sách chính. Chúng ta có thể thấy các hoạt động thị trường mở diễn ra thường xuyên hơn để quản lý lãi suất ngắn hạn."

Các nhà lãnh đạo kinh tế Trung Quốc đang đối mặt với thách thức cân bằng giữa thúc đẩy tăng trưởng và kiểm soát lạm phát. Họ bị hạn chế trong việc cắt giảm lãi suất do lo ngại về áp lực lên đồng nhân dân tệ. Sự phục hồi kinh tế của Trung Quốc vẫn không đồng đều: sản xuất đôi khi là điểm sáng, trong khi tiêu dùng bị cản trở bởi thị trường bất động sản suy thoái và tình hình việc làm yếu kém.

Theo WSJ, số liệu tăng trưởng quý II dự kiến sẽ được công bố vào ngày 15/7 tới. Mặc dù các nhà kinh tế dự đoán tăng trưởng sẽ vượt mục tiêu trong nửa đầu năm, nhưng doanh số bán lẻ có khả năng sẽ không đạt kỳ vọng và đầu tư dự kiến sẽ chậm lại.

Một tờ báo do PBOC quản lý gần đây đã trích dẫn ý kiến của các chuyên gia trong ngành, cho rằng Ngân hàng Trung ương nên làm suy yếu mối liên hệ giữa MLF và lãi suất cho vay cơ bản (LPR). Hiện tại, LPR dựa trên lãi suất mà 20 ngân hàng cung cấp cho khách hàng tốt nhất của họ, được áp dụng như một mức chênh lệch trên lãi suất MLF.

Việc chuyển sang sử dụng lãi suất repo ngược 7 ngày làm "mỏ neo chính sách" có thể gây khó khăn cho thị trường trong việc dự đoán các đợt cắt giảm lãi suất. Tuy nhiên, nó cũng cho phép PBOC linh hoạt hơn trong việc điều chỉnh chính sách, phù hợp với thực tiễn của nhiều ngân hàng trung ương khác trên thế giới.

Raymond Yeung, nhà kinh tế trưởng phụ trách Trung Quốc tại Australia & New Zealand Banking Group, nhận định rằng quá trình chuyển đổi này có thể mất từ một đến hai năm. Ông dẫn chứng việc PBOC bãi bỏ lãi suất cho vay chuẩn một năm vào năm 2013, nhưng vẫn tiếp tục công bố lãi suất này đến tận năm 2015 do nhiều khoản vay chưa thanh toán vẫn được liên kết với lãi suất chuẩn cũ.

Các nhà kinh tế cho rằng PBOC không có khả năng liên kết trực tiếp lãi suất repo ngược 7 ngày với LPR do sự chênh lệch lớn về kỳ hạn. Thay vào đó, việc điều chỉnh lãi suất ngắn hạn sẽ có tác động gián tiếp đến lãi suất dài hạn thông qua cơ chế truyền dẫn được cải thiện.

Nhìn chung, PBOC đang dần chuyển hướng sang sử dụng lãi suất ngắn hạn làm công cụ chính sách chủ đạo, phù hợp hơn với xu hướng của các ngân hàng trung ương toàn cầu như Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ.

Động thái này phản ánh nỗ lực của các lãnh đạo kinh tế Trung Quốc trong việc hiện đại hóa hệ thống tài chính để phù hợp hơn với thông lệ quốc tế. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi này sẽ diễn ra từ từ và thận trọng, đặt ra nhiều thách thức cũng như cơ hội cho các nhà hoạch định chính sách và các bên tham gia thị trường.

Theo CNN, Wall Street Journal

>> Lạm phát bất ngờ giảm lần đầu tiên kể từ năm 2020 khiến Fed có khả năng sắp cắt giảm lãi suất?