Từ 1/1/2026: Chấm dứt thuế khoán, cách tính thuế đối với hộ kinh doanh ra sao?

Bộ Tài chính cho biết, phương pháp tính thuế đối với hộ kinh doanh kê khai tương tự doanh nghiệp nộp thuế theo phương pháp trực tiếp.

Cụ thể, thuế giá trị gia tăng (GTGT) = tỷ lệ % x doanh thu; thuế thu nhập cá nhân (TNCN) (hay thuế TNDN đối với doanh nghiệp không hạch toán được chi phí) = tỷ lệ % x doanh thu.

Ba nhóm hộ kinh doanh theo mức doanh thu

Theo đó, tất cả hộ kinh doanh, không phân biệt quy mô , kể cả những hộ có doanh thu tương đương doanh nghiệp nhỏ và vừa (như trong nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản; công nghiệp, xây dựng có doanh thu trên 3 tỷ đồng/năm; hoặc thương mại, dịch vụ có doanh thu trên 10 tỷ đồng/năm) đều nộp thuế GTGT và TNCN theo phương pháp trực tiếp trên doanh thu. Các hộ này có thể không phải thực hiện chế độ kế toán hoặc chỉ áp dụng sổ sách đơn giản, không phải lập báo cáo tài chính.

Nhóm 1: Các cá nhân, hộ kinh doanh có doanh thu dưới hoặc bằng 200 triệu đồng/năm không phải nộp thuế nhưng vẫn phải kê khai 2 lần/năm (đầu/giữa năm và cuối năm) để xác định nghĩa vụ thuế.

Nhóm 2: Đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ trên 200 triệu đồng đến dưới hoặc bằng 3 tỷ đồng/năm bắt buộc nộp thuế theo phương pháp trực tiếp theo % trên doanh thu, đồng thời có thể tự nguyện đăng ký phương pháp khấu trừ nếu đủ điều kiện.

Theo đó, thuế GTGT phải nộp = doanh thu x tỷ lệ %; thuế GTGT phải nộp = thuế GTGT đầu ra - thuế GTGT đầu vào được khấu trừ. Thuế TNCN phải nộp = doanh thu x tỷ lệ %.

Nhóm 3: Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 3 tỷ đồng/năm.

Đây là nhóm áp dụng phương pháp khấu trừ, quản lý tương tự doanh nghiệp siêu nhỏ hoặc vừa. Trong đó, hộ kinh doanh sẽ nộp thuế GTGT phải nộp = thuế GTGT đầu ra - thuế GTGT đầu vào được khấu trừ.

Thuế TNCN phải nộp = thu nhập tính thuế x 17%, trong đó thu nhập tính thuế = doanh thu - chi phí hợp lý.

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh sẽ kê khai theo tháng hoặc quý, tùy quy mô và quyết toán năm và bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử có mã hoặc hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, mở tài khoản riêng và thực hiện chế độ kế toán như doanh nghiệp.

Phương pháp tính thuế đối với hộ kinh doanh sau khi bỏ thuế khoán

Căn cứ Điều 5 Thông tư 40/2021/TT-BTC quy định phương pháp tính thuế đối với hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai như sau:

1. Phương pháp kê khai áp dụng đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh quy mô lớn; và hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh chưa đáp ứng quy mô lớn nhưng lựa chọn nộp thuế theo phương pháp kê khai.

2. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai thực hiện khai thuế theo tháng trừ trường hợp hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh mới ra kinh doanh và hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh đáp ứng các tiêu chí khai thuế theo quý và lựa chọn khai thuế theo quý theo quy định tại Điều 9 Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19.10.2020 của Chính phủ.

3. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai nếu xác định doanh thu tính thuế không phù hợp thực tế thì cơ quan thuế thực hiện ấn định doanh thu tính thuế theo quy định tại Điều 50 Luật Quản lý thuế.

4. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai phải thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ. Trường hợp hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực, ngành nghề có căn cứ xác định được doanh thu theo xác nhận của cơ quan chức năng thì không phải thực hiện chế độ kế toán.

5. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai không phải quyết toán thuế.

Như vậy, từ năm 2026, tất cả hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai sẽ phải khai thuế theo tháng, trừ các trường hợp được phép và lựa chọn khai theo quý theo quy định hiện hành.