Tại dự thảo đang được lấy ý kiến góp ý, Bộ Tài nguyên và Môi trường có những đề xuất "mạnh tay" với các trường hợp trúng đấu giá nhưng tự ý hủy kết quả, không nộp tiền, không đưa đất vào sử dụng.
Theo đó, Dự thảo Nghị định Sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai, trong đó có Nghị định số 43 ngày 15/5/2014 được Bộ tài nguyên và Môi trường bổ sung thêm Điều 17a về Đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất.
Đáng chú ý, với các trường hợp trúng đấu giá nhưng tự ý hủy kết quả, không nộp tiền, không đưa đất vào sử dụng, Bộ đề xuất dùng biện pháp mạnh.
Cụ thể, về điều kiện, các tổ chức tham gia đấu giá cần kinh nghiệm thực hiện các dự án đầu tư có sử dụng đất.
Với dự án có quy mô sử dụng đất dưới 20 ha, tổ chức tham gia đấu giá cần có vốn thuộc sở hữu của mình để thực hiện dự án không thấp hơn 20% tổng mức đầu tư. Với dự án có quy mô từ 20 ha trở lên, số vốn này không thấp hơn 15% tổng mức đầu tư.
Tổ chức tham gia đấu giá phải nộp tiền đặt trước và có tài sản bảo đảm cho tổ chức đấu giá để đảm bảo năng lực tài chính.
Khoản tiền đặt trước do tổ chức đấu giá và người tham gia đấu giá thỏa thuận, nhưng tối thiểu là 20% giá khởi điểm tài sản đấu giá.
Giá trị của tài sản bảo đảm phải lớn hơn giá khởi điểm của thửa đất đấu giá. Người tham gia đấu giá và tổ chức đấu giá có thể thỏa thuận thay thế tài sản bảo đảm và tiền đặt trước bằng bảo lãnh ngân hàng.
Trường hợp người tham gia đấu giá tự ý bỏ khoản tiền đặt trước và từ chối tham gia đấu giá thì sẽ phải bồi thường cho Nhà nước thêm một khoản tiền bằng giá trị tiền đặt trước. Sau khi nộp đủ tiền bồi thường cho Nhà nước thì sẽ được nhận lại tài sản thế chấp.
Trường hợp người tham gia đấu giá không nộp tiền bồi thường sẽ bị khấu trừ vào tài sản thế chấp.
Ngoài ra, người tự ý bỏ khoản tiền đặt trước và từ chối tham gia đấu giá sẽ không được tham gia đấu giá quyền sử dụng đất trong thời gian 5 năm.
Người tham gia đấu giá sẽ không được nhận lại tiền đặt trước trong các trường hợp: Không tham gia cuộc đấu giá, buổi công bố giá mà không thuộc trường hợp bất khả kháng; bị truất quyền tham gia đấu giá do có hành vi vi phạm quy định; từ chối ký biên bản đấu giá theo quy định; rút lại giá đã trả hoặc giá đã chấp nhận; từ chối kết quả trúng đấu giá mà không có lý do chính đáng.
Đặc biệt, người trúng đấu giá không đưa đất vào sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư kể từ khi nhận bàn giao đất thì Nhà nước sẽ thu hồi đất theo quy định của pháp luật về đất đai và không bồi thường.
Trường hợp tổ chức, cá nhân trúng đấu giá quyền sử dụng đất nhưng không nộp đủ tiền hoặc không nộp tiền thì sẽ nhận lại giá trị của tài sản bảo đảm sau khi đã trừ đi các chi phí nộp phạt theo quy định.
Trường hợp người tham gia đấu giá tự ý hủy kết quả trúng đấu giá mà không có lý do chính đáng, ngoài tiền đặt trước, người tham gia đấu giá phải nộp khoản tiền tương đương 50% giá trị quyền sử dụng đất trúng đấu giá và các chi phí đấu giá vào tài khoản thanh toán riêng của tổ chức đấu giá.
Dự thảo Nghị định cũng sửa đổi, bổ sung khoản 21 Điều 1 Nghị định số 148 ngày 18/12/ 2020 (điểm d khoản 5 Điều 68 Nghị định số 43).
Theo đó, trường hợp người trúng đấu giá không nộp tiền hoặc không nộp đủ tiền trong vòng 30 ngày kể từ ngày có quyết định trúng đấu giá thì UBND cấp có thẩm quyền hủy quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá. Ngoài tiền đặt trước người trúng đấu giá phải nộp một khoản tiền tương ứng với 50% giá trị quyền sử dụng đất trúng đấu giá và chi phí tổ chức đấu giá.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường nêu giải pháp căn cơ ngăn trục lợi khi đấu giá đất
Lần đầu tiên, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường “lắng nghe nông dân nói”