Tỷ phú Lý Gia Thành bán cảng Panama cho Mỹ: Gấp rút mời nhà đầu tư Trung Quốc để 'giải cứu' thương vụ gần 500.000 tỷ đồng
Xác nhận về sự tham gia của nhà đầu tư Trung Quốc được cho là sẽ gỡ bỏ những rào cản chính đang làm chậm thương vụ.
Tập đoàn CK Hutchison Holdings Ltd. cho biết họ đang cân nhắc mời một “nhà đầu tư chiến lược lớn” từ Trung Quốc tham gia vào liên danh đang muốn mua lại hệ thống cảng toàn cầu của công ty. Bước đi này nhằm trấn an các nhà đầu tư và cho thấy thương vụ vẫn có thể được hoàn tất.
Trong thông báo gửi Sở Giao dịch Chứng khoán vào thứ Hai (ngày 28/7) – chỉ vài giờ sau khi thời hạn đàm phán độc quyền 145 ngày với nhóm do công ty quản lý tài sản Mỹ BlackRock Inc. hậu thuẫn chính thức kết thúc – CK Hutchison cho biết nhà đầu tư Trung Quốc này sẽ là thành viên chủ chốt trong liên danh mua lại.
“Việc thay đổi thành viên trong liên danh và cấu trúc giao dịch là cần thiết để đảm bảo thương vụ có thể được các cơ quan có thẩm quyền liên quan phê duyệt. Chúng tôi sẽ dành thêm thời gian cần thiết để tiếp tục các cuộc thảo luận”, CK Hutchison nhấn mạnh.
Cổ phiếu của CK Hutchison – tập đoàn do tỷ phú Hồng Kông Lý Gia Thành sáng lập – đã tăng gần 1% sau thông báo trên. Trước đó, cổ phiếu đã dao động mạnh kể từ khi thỏa thuận mua bán được công bố vào ngày 4/3. Được biết, tập đoàn vận tải biển quốc doanh Trung Quốc – China Cosco Shipping Corp. – đang đàm phán để đảm nhận vai trò quan trọng trong thương vụ như một điều kiện để gia nhập liên danh. Cosco Shipping cũng tăng 0,5% trên thị trường chứng khoán Hồng Kông.

Xác nhận về sự tham gia của nhà đầu tư Trung Quốc được cho là sẽ gỡ bỏ những rào cản chính đang làm chậm thương vụ. Trước đó, Bắc Kinh xem việc bán 43 cảng của CK Hutchison – trong đó bao gồm hai cảng nằm dọc Kênh đào Panama có vị trí chiến lược – cho liên danh do BlackRock dẫn dắt như một mối đe dọa, vì Trung Quốc coi BlackRock là đại diện cho ảnh hưởng của Mỹ tại khu vực.
Chính quyền Trung Quốc cũng đã cảnh báo các bên liên quan không được bỏ qua các quy trình rà soát chống độc quyền, nhằm tránh việc thương vụ bị vội vàng thúc đẩy. CK Hutchison khẳng định lại lập trường hôm thứ Hai rằng họ “sẽ không tiến hành bất kỳ thương vụ nào nếu không được tất cả các cơ quan có thẩm quyền phê duyệt”.
Cổ phiếu của CK Hutchison - từng tăng vọt 37% ngay sau khi công bố thương vụ hồi tháng 3 - đã bị xóa sạch toàn bộ mức tăng trong vòng một tháng vì sức ép chính trị. Tuy nhiên, giá cổ phiếu bắt đầu hồi phục trong tháng qua sau khi có thông tin Cosco tham gia liên danh.
Theo nhận định của nhà phân tích Denise Wong, các cuộc đàm phán đang diễn ra cùng thông tin Cosco có thể gia nhập liên danh đã phần nào xoa dịu lo ngại về rào cản pháp lý từ phía Trung Quốc, đồng thời củng cố niềm tin của nhà đầu tư về khả năng hoàn tất giao dịch.
Đà phục hồi cổ phiếu cho thấy các nhà đầu tư đang đặt cược ngày càng nhiều vào khả năng tỷ phú 96 tuổi Lý Gia Thành sẽ hoàn tất thương vụ lớn nhất đời mình. Nếu thương vụ thành công, CK Hutchison có thể thu về hơn 19 tỷ USD tiền mặt (gần 500.000 tỷ đồng).
Sự lạc quan mới này phần lớn đến từ việc Cosco thể hiện mong muốn đóng vai trò trong liên danh mua lại, bên cạnh BlackRock và Terminal Investment Ltd. – công ty của tỷ phú người Ý Gianluigi Aponte.
Thương vụ ban đầu được ca ngợi là bước đi khôn ngoan của ông Lý khi rút khỏi ngành kinh doanh cảng biển đang chịu ảnh hưởng nặng nề từ căng thẳng thương mại toàn cầu. Tuy nhiên, thương vụ sớm vấp phải phản ứng dữ dội từ Bắc Kinh – đặc biệt sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump ca ngợi nó như một bước để “giành lại” ảnh hưởng tại Kênh đào Panama cho Mỹ.
Dù Cosco đã bước vào đàm phán, những thách thức vẫn còn, theo nhà phân tích David Blennerhassett tại Quiddity Advisors chia sẻ trên nền tảng SmartKarma. Ông nhận định, điều này có thể làm thay đổi cục diện hiện tại và gây khó chịu cho ông Trump – người vốn đang đối mặt với nhiều vấn đề. Đồng thời, nếu tiến trình đàm phán bị kéo dài, cổ phiếu của CK Hutchison có thể chịu áp lực giảm giá.
Ngay cả khi gia hạn thời gian, điều chỉnh điều khoản hoặc chỉ đạt được một phần thỏa thuận, sự thiếu chắc chắn về giá trị và thời điểm hoàn tất thương vụ vẫn là yếu tố khiến nhà đầu tư lo ngại – theo bà Denise Wong. Bà cho rằng sự chậm trễ cũng có thể làm gia tăng lo ngại về những rào cản chính sách và pháp lý.
Nhà đầu tư hiện đang chờ đợi thêm các thông tin rõ ràng về thương vụ, đặc biệt là vai trò cụ thể của phía Trung Quốc trong liên danh, theo ông Gary Ng – chuyên gia kinh tế cấp cao tại Natixis.
Thương vụ gây tranh cãi này cũng gây ảnh hưởng không nhỏ đến các doanh nghiệp khác của gia tộc họ Lý. Được biết, kế hoạch mở rộng hoạt động bảo hiểm vào Trung Quốc đại lục của người con trai út – ông Richard Li – đã bị đình trệ sau khi thương vụ cảng biển khiến Bắc Kinh không hài lòng.