15.000 người đe dọa biểu tình, quốc gia Đông Nam Á buộc phải hứa phát tiền cho toàn bộ công dân trên 18 tuổi, giảm giá xăng về dưới 12.000 đồng/lít

Phát biểu trong bài phát sóng truyền hình toàn quốc, ông Anwar đưa ra thông báo chỉ vài ngày trước cuộc biểu tình lớn dự kiến diễn ra vào thứ Bảy tại thủ đô Kuala Lumpur. Cuộc biểu tình, do các đảng đối lập tổ chức, nhằm gây sức ép buộc ông Anwar từ chức vì giá cả tăng cao và những cải cách từng hứa hẹn nhưng chưa được thực hiện.

Chính phủ của ông Anwar thời gian qua đã triển khai hàng loạt biện pháp để tăng thu ngân sách và năng suất lao động, bao gồm việc nâng mức lương tối thiểu, tăng giá điện đối với các doanh nghiệp sử dụng điện năng lớn và mở rộng thuế hàng hóa – dịch vụ (SST).

Tuy nhiên, giới phê bình cho rằng chi phí tăng rốt cuộc vẫn sẽ đè lên vai người tiêu dùng, đặc biệt là tầng lớp trung lưu và thu nhập thấp, dù các biện pháp được cho là nhắm vào giới giàu và doanh nghiệp lớn.

Trong thông báo ngày 23/7, ông Anwar cho biết tất cả công dân Malaysia trên 18 tuổi sẽ nhận được khoản trợ cấp tiền mặt một lần trị giá 100 ringgit (khoảng hơn 600.000 đồng), bắt đầu phát từ ngày 31/8. Tổng ngân sách chi cho các chương trình hỗ trợ tiền mặt trong năm 2025 sẽ được nâng lên 15 tỷ ringgit (khoảng 86.000 tỷ đồng), từ mức 13 tỷ ringgit ban đầu.

Cảnh sát cho biết họ ước tính khoảng 10.000–15.000 người sẽ tham gia cuộc biểu tình vào cuối tuần.

“Tôi thừa nhận những lời phàn nàn và thẳng thắn chấp nhận rằng chi phí sinh hoạt vẫn là một thách thức cần phải giải quyết, dù chính phủ đã công bố nhiều biện pháp trước đó,” ông Anwar phát biểu. Ông cũng cho biết sẽ công bố thêm các sáng kiến hỗ trợ người nghèo vào ngày thứ Năm.

Ngoài ra, chính phủ sẽ công bố chi tiết kế hoạch điều chỉnh chính sách trợ giá xăng RON95 – loại nhiên liệu phổ biến nhất tại Malaysia – trước cuối tháng 9. Khi thay đổi có hiệu lực, giá bán lẻ xăng sẽ giảm từ 2,05 ringgit/lít xuống còn 1,99 ringgit/lít (khoảng 12.000 đồng). Tuy nhiên, người nước ngoài sẽ phải trả giá thị trường không được trợ cấp. Ông Anwar không nói rõ chính sách này sẽ được thực thi ra sao.

Giới phân tích cho rằng kế hoạch cải tổ trợ giá nhiên liệu – vốn dự kiến áp dụng từ giữa năm 2025 và nhằm loại bỏ trợ cấp cho giới giàu – có thể ảnh hưởng đến mục tiêu củng cố tài khóa của chính phủ.

Ông Muhammad Saifuddin Sapuan, chuyên gia kinh tế tại ngân hàng đầu tư Kenanga, nhận định việc chi trợ cấp và điều chỉnh chính sách trợ giá là cần thiết để kích thích tiêu dùng trong nước trong bối cảnh kinh tế toàn cầu bất ổn. “Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra gánh nặng tài chính đáng kể cho chính phủ, và có thể gây áp lực lên các mục tiêu ngân sách,” ông nói.

Bà Kathleen Chen, chuyên gia từ nhóm phân tích quốc gia của tổ chức xếp hạng tín dụng Fitch Ratings, cảnh báo rằng nếu việc cải tổ trợ giá tiếp tục trì hoãn hoặc không đạt tiến triển rõ ràng, mục tiêu giảm thâm hụt ngân sách về mức 3% GDP vào năm 2028 sẽ bị đe dọa.

Fitch dự báo nợ công của Malaysia sẽ duy trì ở mức cao – khoảng 76,5% GDP trong năm 2025 – và chỉ có thể giảm dần trong trung hạn.

Theo Reuters

>> Phát hiện ‘kho báu' 700 triệu tỷ USD giữa vũ trụ, NASA tiến hành sứ mệnh chưa từng có